1- استادیار دانشگاه محقق اردبیلی ، zahirinav@yahoo.com 2- دانشجوی دکتری دانشگاه تبریز
چکیده: (7704 مشاهده)
سعدی یکی از معدود شاعران زبان فارسی است که به واسطه نفوذ آثارش، حضوری دائمی، عمیق و اثربخش در فرهنگ ایرانی داشته است. در این مقاله تلاش شده تا رابطه میان بخشی از اشعار این شاعر یعنی قصاید وی، که عموماً لحن و محتوایی وعظآمیز، خطابی و دینی و اخلاقی دارد، با اصول و مبانی مکتب کلام اشعری بهطور دقیق و مستند بررسی شود. بدین منظور پس از ارائه تعریف؛ ویژگیها، و دلایل پیدایش علم کلام، به بحثی تاریخی درباره مکاتب کلامی و زمینههای پیدایش آنها پرداخته شده، اما از آن میان به دو مکتب غالب کلامی در تمدن اسلامی، یعنی معتزله و اشاعره توجه خاصی شده است. در بخش اصلی این مقاله با عنوان، "مکتب کلامی سعدی"، ابتدا دلایل و زمینههای تاریخی گرایش سعدی به کلام اشعری باز نموده شده و نهایتاً نشانههای این گرایش و تجلی اشعریگری وی از میان قصاید استخراج و ذیل عناوین معروف مباحث کلامی، همچون "رؤیت الهی"، "عدل الهی"، "جبر و اختیار"،... طبقهبندی و تشریح شده است.
Zahiri Nav B, Ebrahimpour M. Sa'di’s rhetorical views based on his Qasidas (odes). Persian Language and Literature 2008; 16 (60) :35-64 URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-930-fa.html
ظهیری ناو بیژن، ابراهیمپور محمد. دیدگاههای کلامی سعدی بر بنیاد قصاید. زبان و ادبيات فارسی. 1387; 16 (60) :35-64