[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: جلد 30، شماره 93 - ( 11-1401 ) ::
جلد 30 شماره 93 صفحات 245-223 برگشت به فهرست نسخه ها
بازخوانی رابطه مرید و مراد با کاربست نظریه گفتمان قدرت میشل فوکو
مهدی محبتی1 ، عباس مشعوفی* 2
1- دانشگاه زنجان
2- دانشگاه زنجان ، mashoufi53@gmail.com
چکیده:   (3374 مشاهده)
در سنّت متصوفه، سلوک در وادی طریقت نیازمند پیری است که بایست راهنمای سالک در کشف و ادراک معرفت عرفانی و تجربه حقیقت باشد. بسیاری از کتاب‌هایی که ناظر بر آداب سیروسلوک‌اند، بر ضرورت حضور پیر طریقت و التزام سالک به پیروی از او تأکید کرده‌اند. در این راهبری، گفتمانی میان مرید و مراد شکل می‌گیرد؛ گفتمانی که در آن پیر، با طرح نظم و انضباطی که مرید را موظف و مقید به انجام آن می‌داند (آداب طریقت)، سعی در هدایت مرید دارد. هدف این مقاله این است که در کنار بازخوانی رابطه مرید و مراد با کاربست نظریه گفتمان قدرت میشل فوکو، جنبه‌های «انقیاد» و «استحاله سالک» از «فاعل شناسا و آزاد» به «سوژه تابع و مقید» در فرهنگ متصوفه را ارزیابی کند. این مقاله از روش تحلیل گفتمان بهره می‌گیرد. پیامد این گفتمان اقتدارگرا و وجود «سوژه‌های مقید» را می‌توان در عدم گسترش فرهنگ چند‌صدایی، عدم پویایی سنّت متصوفه، ولی‌پرستی، و شکل‌گیری مجموعه آیینی «آداب زیارت مزار مشایخ» ملاحظه کرد.
واژه‌های کلیدی: تصوف، مراد و مرید، اقتدار، گفتمان، پساساختارگرایی
متن کامل [PDF 4124 kb]   (1184 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: ادبیات عرفانی
فهرست منابع
1. آقايي، عبدالله، و سيدمرتضي ميرهاشمي (1396) «بررسي شيوة تکوين گفتمان تصوف اسلامي براساس رويکرد لاکلاو و موفه». پژوهشنامة عرفان. سال دهم. شمارة 20: 211-234.
2. آلن، گراهام (1398) رولان بارت. ترجمة پيام يزدانجو. تهران: مرکز.
3. احمدوند، ولي‌محمد (1398) «ولايت در گفتمان تصوف عصر ايلخانان» سياست متعاليه. شمارة 25: 88-106.
4. الهامي، فاطمه و همکاران (1399) «بررسي و تحليل تعاليم تصوف برمبناي نظرية گفتمان قدرت ميشل فوکو». ادبيات عرفاني و اسطوره‌شناختي. سال شانزدهم. شمارة 60: 13-42.
5. برتنس،‌ هانس (1397) مباني نظرية ادبي. ترجمة محمدرضا ابوالقاسمي. تهران: ماهي.
6. تسليمي، علي (1395) نقد ادبي. تهران: اختران.
7. جامي، عبدالرحمن (۱۳۷۰) نفحات‎الانس من حضرات‎القدس. تهران: اطلاعات.
8. جمالي،‌ هاجر (1382) «منزلت پير در ميان عارفان». پژوهشنامة علوم انساني دانشگاه شهيد بهشتي. شمارة ۳۷: 147-160.
9. حيدري، مهدي (1399) تصوف و سياست. تهران: مولي.
10. دريفوس، هيوبرت، و پل رابينو (1394) ميشل فوکو، فراسوي ساختارگرايي و هرمنوتيک. تهران: ني.
11. رازي، نجم‌الدين (1391) مرصادالعباد. تصحيح محمدامين رياحي. تهران: علمي و فرهنگي.
12. رودگر، محمدجواد (1387) «رابطة مريد و مراد در ترازوي نقد». نقد کتاب. سال دهم. شمارة ۴۷و۴۸: 21-42.
13. زرين‌کوب، عبدالحسين (1390) تصوف ايراني در منظر تاريخي آن. تهران: دنياي سخن.
14. سجادي، سيدجعفر (1379) فرهنگ اصطلاحات و تعبيرات عرفاني. تهران: طهوري.
15. سروش، عبدالكريم (۱۳۷۸) بسط تجربة نبوي. تهران: مؤسسة فرهنگي صراط.
16. سوري، محمد (1385) «حکيم ترمذي و نظرية ولايت». معارف عقلي. شمارة 4: 86-104.
17. شفيعي‌کدکني، محمدرضا (1391) چشيدن طعم وقت. تهران: سخن.
18. عبداللهي، محمداسماعيل، و حامد ناجي (1393) «نگرشي تحليلي بر مفهوم ولايت در تصوف و عرفان اسلامي». پژوهش‌هاي علوم انساني نقش جهان. دورة جديد. سال اول. شمارة 3: 75-88.
19. عروج‌نيا، پروانه، و شهرام صحرايي (1394) «نگاهي نو به ولايت». پژوهشنامة عرفان. شمارة 1679: 96-79.
20. غزالي، محمد (1417) احياء علوم‌الدين. بيروت: دار‌المعرفه.
21. غزالي، محمد (1391) المنقذ من الضلال. ترجمة مهدي کمپاني زارع. تهران: نگاه معاصر.
22. غلامحسين‌زاده، غلامحسين (1398) «منفيت و نقد سنت با تکيه بر سنت عرفاني». حکمت و فلسفه. سال پانزدهم. شمارة 57: 165-194.
23. فوکو، ميشل (1378) مراقبت و تنبيه. ترجمة نيکو سرخوش و افشين جهانديده. تهران: مرکز.
24. فوکو، ميشل (1391) تئاتر فلسفه. ترجمة نيکو سرخوش و افشين جهانديده. تهران: ني.
25. فوکو، ميشل (1398) خاستگاه هرمنوتيک خود. ترجمة نيکو سرخوش و افشين جهانديده. تهران: نی.
26. قرامصطفي، احمد (1395) تصوف روزگار تکوين. ترجمة اشکان بحراني. تهران: دانشگاه مفيد.
27. قشيري، عبدالکريم (1391) رسالة قشيريه. ترجمة ابوعلي حسن‌بن‌احمد عثماني. تصحيح مهدي محبتي. تهران: هرمس.
28. قليزاده، ‌هادي، و همکاران (1394) «بررسي تکوين نظرية ولايت عارفانه برمبناي استحالة تمثيلي و چگونگي انتقال آن به عصر سهروردي». مطالعات عرفاني. شمارة 21: 215ـ244.
29. کاشاني، عزالدين محمود (1362) مصباح‌الهدايه و مفتاح‌الكفايه. تصحيح جلال‌الدين همايي. تهران: هما.
30. کليگز، مري (۱۳۹۴) درسنامة نظرية ادبي. ترجمة جلال سخنور، الهه دهنوي و سعيد سبزيان. چاپ دوم. تهران: اختران.
31. محبتي، مهدي (1400) قرن‌هاي بي‌زمان (درآمدي تحليلي‌ـ‌معرفت‌شناختي بر منطق‌الطير). تهران: هرمس.
32. محمدبن‌منور (1393) اسرار‌التوحيد في مقامات الشيخ ابوسعيد. تصحيح محمدرضا شفيعي‌کدکني. تهران: آگاه.
33. معين‌الديني، فاطمه (1385) «ولي و ولايت در عرفان». نثرپژوهي ادب فارسي (ادب و زبان). شمارة 19: 211ـ233.
34. مولوي، جلال‌الدين (1385) مثنوي. تصحيح عبدالکريم سروش. تهران: علمي و فرهنگي.
35. ميلز، سارا (1395) ميشل فوکو. ترجمة مرتضي نوري. تهران: مرکز.
36. نجم‌الدين رازي (1391) مرصادالعباد. به‌اهتمام محمدامين رياحي. تهران: علمي و فرهنگي.
37. نراقي، احمد (1370) «بازنگري رابطة مريدـمرادي در عرفان». کيان. شمارة 2: 18-26.
38. نيک‌پناه، منصور، ابراهيم نوری، و حسين ميری (1393) «نمادسازی از مريد و مراد در اسرارنامة عطار نيشابوری». نقد و نظر. شمارة 4(76): 149-121.
39. نيکويي، عليرضا، و اختيار بخشي (1389) «مفهوم فراست در گفتمان عرفي و عرفاني». ادب‌پژوهي. شمارة 13: 7-28.
40. هجويري، ابوالحسن علي‌بن‌عثمان (1398) کشف‌المحجوب. مقدمه، تصحيح و تعليقات محمود عابدي. تهران: سروش.
41. يارمحمدي، لطف‌الله (1393) درآمدي به گفتمان‌شناسي. تهران: هرمس.
42. Burkitt, I. (1991) Social Selves: Theories of the Social Formation of personality, London: Sage.
43. Cooley, C. H. (1964) Social Organization: A Study of the Larger Mind, New York: Schocken.
44. Foucault, Michel (1988) Technologies of the Self, Luther H. Martin, Huck Gutman and Patrick. Hutton (eds.), University of Massachusets Press.
45. Āghāyi, Abd-Allah, and Seyyed Mortazā Mirhāshmi (2016) "Examination of the method of development of Islamic Sufism discourse based on the approach of Laclau and Mouffe". Pazhouheshnāmeh-y Erfān. 10th year No. 20: 211-234. [In Persian].
46. Abd-Allahi, Mohammad Ismail, and Hamed Naji (2013) "Analytical approach to the concept of guardianship in Sufism and Islamic mysticism". Journal of Human Science Research. 1st year. No. 3: 75-88. [In Persian].
47. Ahmadvand, Vali Mohammad (2018) "Guardianship in the Sufi discourse of Ilkhanid era". Transcendent Policy. No. 25: 88 to 106. [In Persian].
48. Allen, Graham (2018) Roland Barthes. translated by PayāmYazdānjou. Tehran: Markaz. [In Persian].
49. Bertens, Johannes (2017) Literary Theory, The basics. translated by Mohammad Reza Abu Al-Qāsemi. Tehran: Māhi. [In Persian]. [DOI:10.4324/9780203488836]
50. Dreyfus, Hubert, Paul Rabino (2014) Michel Foucault, beyond structuralism and hermeneutics. Tehran: Ney. [In Persian].
51. Elhāmi, Fātemeh et al. (2019) "Study and analysis of Sufism teachings based on Michel Foucault's power discourse theory". Mytho-Mystic Literature. 16th year. No. 60: 13-42. [In Persian].
52. Ezz Al-Din Mahmoud Kāshāni (1983) Mesbāh al-Hedāyat and Meftāh al-Kefāyat. by Jalal al-Din Homāyi. Tehran: Homā. [In Persian].
53. Foucault, Michel (1999) Dicsipline and Punishment. translated by Nikou Sarkhosh and Afshin Jahandideh. Tehran: Markaz. [In Persian].
54. Foucault, Michel (2012) Theatre of Philosophy. A collection of Foucault's essays. translated by Nikou Sarkhosh and Afshin Jahandideh. Tehran: Ney. [In Persian].
55. Foucault, Michel (2018) The origin of hermeneutics. translated by Nikou Sarkhosh and Afshin Jahandideh. Tehran: Ney. [In Persian].
56. Ghazzāli, Mohammad (1417 A.H) Ehyā-e Oloum al-Din. Beirut: Dar al-Marefat. [In Persian].
57. Ghazzāli, Mohammad (2012) Al-Monghez men Al-dhelāl. translated by Mehdi Kompāni Zāre. Tehran: Negāh-e Moāser. [In Persian].
58. Gholāmhosseinzādeh, Gholām Hossein (2018) "Negativity and the Critique of Tradition through Mystical Tradition". Wisdom and Philosophy. 15th year. No. 57: 165-194. [In Persian].
59. Heidari, Mehdi (2019) Sufism and Politics. Tehran: Molā. [In Persian].
60. Hojviri, Abu Al-Hassan Ali Ibn Othman (2018) Kashf al-Mahjoub. by Mahmoud Ābedi. Tehran: Soroush. [In Persian].
61. Jamāli, Hājar (2012) "The Place of Hāji among mystics". Shahid Beheshti University Humanities Research Journal. No. 37: 147-160. [In Persian].
62. Jāmi, Abd Al-Rahmān (1991) Nafahāt al-ons fi Hazarāt al-Qods. Tehran: Ettela'at. [In Persian].
63. Klages, Mary (2014) Handbook of Literary Theory. translated by Jalāl Sokhanvar, Elāheh Dehnavi and Saeed Sabziān. Tehran: Akhtarān. [In Persian].
64. Mills, Sarah (2015) Michel Foucault. translated by Mortezā Nouri. Tehran: Markaz. [In Persian].
65. Mohabbati, Mahdi (2012) Gharnhāy-e Bizamāb (Timeless Centuries); Analitical-epistemological approach to Mantegh al-teir. Tehran: Hermes. [In Persian].
66. Moeen Al-Dini, Fātemeh (2006) "Ghurdian and Guardianship in Mysticism". Nasr Pazhouhi Journal. No. 19: 211-233. [In Persian].
67. Mohammad Ibn Monavvar (2013) Asrar al-Tawhid fi Maghāmāt-e Sheikh Abu Saeed. by Mohammad Reza Shafii Kadkani. Tehran: Āgāh. [In Persian].
68. Mowlavi, Jalāl Al-Din (2006) Mathnavi. by Abd Al-Karim Soroush. Tehran: Elmi-Farhangi. [In Persian].
69. Najm Al-Din Rāzi (2012) Mersād al-Ebād. by Mohammad Amin Riāhi. Tehran: Elmi-Farhangi. [In Persian].
70. Narāghi, Ahmad (2010) "Reviewing the Guru-Disciple relationship in mysticism". Kian, No. 2: 18-26. [In Persian].
71. Nik Panāh, Mansour, Ebrahim Nouri, and Hossein Miri (2013) "Symbolization of Guru-Disciple in Asrār nāmeh of Attār Neishābouri". Naghd & Nazar, Number 4 (76): 121-149. [In Persian].
72. Nikouyi, Alireza, and Ekhtiār Bakhshi (2009) "Rereading the concept of "Physiognomy" in Secular and Mythical Discourses". Adab Pazhouhi. No. 13: 7-28. [In Persian].
73. Oroujniā, Parvāneh, and Shahrām Sahrāyi (2014) "A new look at the Gaurdianship". Pazhouheshnāmeh-y Erfān. Number 16: 79-96. [In Persian].
74. Qarāmostafā, Ahmad (2015) Sufism in the Age of Development. translated by Ashkan Bahrāni. Tehran: Mofid University. [In Persian].
75. Qolizadeh, Hādi, et al (2014) "A Review of the Mystical Supervision based on Allegorical Metamorphosis and its Transmission to the era of Sohravardi". Mysticism Studies. No. 21: 215-244. [In Persian].
76. Qoshairi, Abdul Karim (2012) Resāle-y Qoshairieh. translated by Abu Ali Hassan Ibn Ahmad Osmāni. Corrected by Mehdi Mohabbati. Tehran: Hermes. [In Persian].
77. Rāzi, Najm Al-Din (2012) Mersād al-Ebād. by Mohammad Amin Riāhi. Tehran: Elmi-Farhangi. [In Persian].
78. Roudger, Mohammad Javad (2007) "The Study on Relationship between Guru-Disciple". Naghd-e Ketāb, 10th year, No. 47-48: 21-42. [In Persian].
79. Sajjādi, Seyyed jaafar (2000) The Encyclopedia of Mystical Terms and Expressions. Tehran: Tahouri. [In Persian].
80. Shafii Kadkani, Mohammad Reza (2012) Tasting the Time. Tehran: Sokhan. [In Persian].
81. Soroush, Abd Al-Karim (1999) Expanding Prophetic Experience. Tehran: Serāt Cultural Institute. [In Persian].
82. Suri, Mohammad (2005) "Hakim Termazi and the Theory of Guardianship". Ma'ārif-e Aghli. No. 4: 86-104. [In Persian].
83. Taslimi, Ali (2015) Literary Criticism. Tehran: Akhtarān. [In Persian].
84. Yārmohammadi, Lotf Allah (2013) An Introduction to Discourse Studies. Tehran: Hermes. [In Persian].
85. Zarrinkoub, Abd Al-Hossein (2011) Iranian Sufism in its Historical Perspective. Tehran: Donyāy-e Sokhan. [In Persian].
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Mohabbati M, Mashoufi A. Rereading the Guru-Disciple Relationship Based on Michel Foucault’s Theory of Power Discourse. Persian Language and Literature 2023; 30 (93) :223-245
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4108-fa.html

محبتی مهدی، مشعوفی عباس. بازخوانی رابطه مرید و مراد با کاربست نظریه گفتمان قدرت میشل فوکو. زبان و ادبيات فارسی. 1401; 30 (93) :223-245

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4108-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
جلد 30، شماره 93 - ( 11-1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.09 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4666