Karimzadeh H, Khaleghi A, Bashiri A. Analysis of changes in the employment structure in the major economic sectors in the rural areas of Iran - Shift share & LQ approach. serd 2022; 11 (41) :77-96
URL:
http://serd.khu.ac.ir/article-1-3865-fa.html
1- استادیار جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
2- دکتری جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه تبریز، محقق پسادکتری INSF، تبریز، ایران. ، khaleghi567@tabrizu.ac.ir
3- کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
چکیده: (2481 مشاهده)
تحقیق حاضر به تحلیل تغییرات ساختار اشتغال در بخشهای عمده اقتصادی (کشاورزی، صنعت و خدمات) در مناطق روستایی استانهای کشور بـا بهکارگیری رهیافت تغییر سهم و ضریب مکانی طی دورە (1395-1390) و با استفاده از آمار مرکز آمار ایران پرداخته است. نتایج نشان میدهد در سال 1395 تعداد کل شاغلین مناطق روستایی کشور نسبت به سال 1390 مقدار 226590 نفر افزایش داشته است که بر اساس محاسبه سهم اشتغال، سهم بخش کشاورزی، حدود 1/0 درصد کاهش داشته است؛ در بخش صنعت، سهم اشتغال 6/2 درصد بوده و رشد منفی داشته است و همچنین بخش خدمات با افزایش سهم حدود 7/2 درصدی روبرو بوده است. نتایج ضریب مکانی بخشهای کشاورزی، صنعت و خدمات نشان میدهد در سال 1395، مناطق روستایی 13 استان در بخش «کشاورزی»، مناطق روستایی 16 استان در بخش «صنعت» و مناطق روستایی 16 استان در بخش «خدمات»، دارای فعالیت پایهای هستند. عنصر رشد نسبی بخشهای اقتصادی در کل اقتصاد مرجع یا اثر ترکیب صنعتی (IS) نشان میدهد طی دوره موردمطالعه، سهم اشتغال بخش کشاورزی کاهش یافته و از 4/50 درصد به 3/50 درصد رسیده است. اثر سهم رقابتی (RS)، نشان میدهد در بخش کشاورزی استانهای هرمزگان، کرمان و خوزستان، در بخش صنعت استانهای هرمزگان و البرز و در بخش خدمات استان خراسان جنوبی بهترین عملکرد را داشته اند. بررسی عنصر اشتغال کل (TS) نشان میدهد بخش های کشاورزی و صنعت در مناطق روستایی کشور به لحاظ اشتغال فاقد مزیت نسبی هستند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1401/9/21 | پذیرش: 1401/9/10