دانشیارگروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران ، keshavarzmarzieh@pnu.ac.ir
چکیده: (4271 مشاهده)
برای دهههای متمادی، برنامههای مختلفی بهمنظور ایجاد امنیت غذایی طرحریزی و اجراشده است، اما شمار افرادی که از ناامنی غذایی رنج میبرند رو به افزایش است. این وضعیت در مناطق روستایی کشورهای درحالتوسعه بیشتر است. افزایش بحرانهای اقلیمی همچون خشکسالی و کاهش شدید منابع آب نیز دستیابی به امنیت غذایی را دشوارتر ساخته است. بنابراین، واکاوی میزان امنیت غذایی خانوارهای روستایی در شرایط خشکسالی ضروری میباشد. از سوی دیگر، برآوردها نشان میدهند که میزان ضایعات مواد غذایی در حدود یکسوم است و نیمی از این ضایعات در سطح خانوار تولید میشود. باوجوداین، اطلاعات چندانی در خصوص رفتار مدیریت ضایعات غذایی خانوار در شرایط خشکسالی وجود ندارد. این در حالیاست که شناخت رفتار مدیریت ضایعات مواد غذایی خانوار و عوامل تعیینکننده آن از حیاتی است. دادههای موردنیاز این پژوهش پیمایشی از طریق نمونهگیری طبقهای تصادفی چندمرحلهای گردآوری شد. در این راستا، نسبت به انجام مصاحبه حضوری با 219 خانوار روستایی شهرستان خرامه از توابع استان فارس اقدام شد. یافتههای پژوهش نشان داد که 4/75 درصد از خانوارهای روستایی، در طول دوره خشکسالی ناامنی غذایی را تجربه نموده بودند. تحلیل رگرسیون نشانگر آن است که میزان آب کشاورزی، درآمد، قیمت غذا، تولیدات کشاورزی، نرخ اشتغال و داراییهای سرمایهای از سازههای مهم تعیینکننده امنیت غذایی خانوار روستایی بودند. از سوی دیگر، بروز خشکسالی نقش مهمی در شکلگیری رفتار مدیریت ضایعات غذایی خانوار داشت. بهنحویکه میزان تولید ضایعات غذایی خانوارهای دارای ناامنی غذایی با گرسنگی متوسط و شدید کمتر از سایر خانوارها بود. علاوه بر کمآبی، میزان دانش و آگاهی، نگرش، دسترسی به غذای ادراکشده، کیفیت غذای ادراکشده، میزان درآمد و قیمت غذا نیز در تبیین رفتار مدیریت ضایعات غذایی خانوار تأثیرگذار بودند. بر مبنای یافتههای پژوهش، توصیههایی برای ایجاد امنیت غذایی و کاهش ضایعات غذا در شرایط خشکسالی ارائهشده است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1399/12/10 | پذیرش: 1399/12/10