فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی

روستا و روستانشینی در ایران از اهمیت بالایی برخوردار است،عدم توجه به فضاهای روستایی،توان و امکانات تولیدی نواحی روستایی و بی­توجهی به نیروی انسانی پرتوان روستاها،از مشکلات اساسی در دستیابی به توسعه­ی روستایی است.اینکه مناطق روستایی به طور عام و بخش کشاورزی به طور خاص چگونه از تغییرات جمعیت تأثیر می­پذیرد مستلزم بررسی چندین عامل است.در این راستا،تشخیص آثار متقابل تغییرات جمعیت بر ساختارهای کشاورزی ضروری است.قرار گرفتن شهرستان سردشت در منطقه کوهستانی، این شهرستان را با محدودیت­های محیطی مرتبط با رشد بخش کشاورزی مواجه نموده است.همچنین، تغییرات جمعیتی نیز منجر به افزایش دامنه محدودیت­های توسعه بخش کشاورزی شده که تبعات متعددی را به دنبال داشته است.در این پژوهش، به بررسی تأثیر تغییرات کمی و کیفی جمعیتی روستاها،بر ساختارهای کشاورزی پرداخته شده که عمده­ترین آن‌ها شیوه­ی تولید محصولات زراعی،جمعیت شاغلین بخش کشاورزی،شیوه­های تولید و تکنولوژی بخش کشاورزی در شهرستان سردشت است.روش تحقیق مبتنی بر مطالعات کتابخانه­ای و بررسی میدانی و پیمایشی می­باشد.جامعه آماری این تحقیق را 169 روستا از بخش مرکزی را تشکیل می­دهند که از این تعداد 32 روستا با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم افزارSPSS  استفاده شده است.
نتایج نشان می­دهد که از بین عوامل و تغییرات جمعیتی،مهاجرت عمده­ترین عامل تغییر و تحولات جمعیتی در منطقه مورد مطالعه بوده که اثرات آن به صورت کاهش و تخلیه جمعیتی منطقه جلوه­گر شده است.همچنین نتایج حاصل از آزمون T نشان می­دهد که تغییرات جمعیتی منطقه بیشترین اثرات خود را در بین ساختارهای کشاورزی،بر ساختار شغلی بخش کشاورزی ایجاد کرده است و نشان دهنده­ی این مطلب است که در منطقه­ی مورد مطالعه فعالیت­های کشاورزی جوابگوی نیازهای اقتصادی و وضعیت اشتغال منطقه نیست. بنابراین لازم است به منظور افزایش درآمد،کاهش مهاجرت­های روستایی و ایجاد اشتغال از توانمندی­های محیطی به منظور ایجاد تعادل و اشتغال در منطقه توجه اساسی شود.

واژه‌های کلیدی: بخش مرکزی، بخش کشاورزی، تحلیل تغییرات جمعیت، ساختار، شهرستان سردشت.

متن کامل [DOCX 891 kb]   (18 دریافت)