1- دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد ، dr.anabestani@yahoo.com
2- دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده: (8122 مشاهده)
مکانیابی کاربریها یکی از مراحل پایانی برنامهریزی کاربری زمین است. از این رو، استقرار مطلوب کاربریها، که خود متأثر از عوامل متنوع و متعدد میباشد، عامل اصلی در پایین نگهداشتن هزینهها و بالا بردن قابلیت دسترسی است. هدف از این تحقیق بررسی عوامل موثر بر مکانیابی کاربریهای پیشنهادی طرح هادی سکونتگاههای روستایی در ایران است. وجود معیارها و ضوابط گوناگون در انتخاب مکان مناسب برای کاربریهای روستایی، استفاده از روشهای تصمیم چند معیاری را ضروری میکند. یکی از پرکاربردترین و رایجترین این روشها فرایند تحلیل سلسلهمراتبی است. به این منظور، برای مکانیابی بهینه کاربریهای پیشنهادی طرح هادی روستایی، شاخصها و معرفهایی را شناسایی و برای تعیین امتیاز هر کدام، ماتریسهای مقایسه دو به دویی شاخصها در بین 30 نفر کارشناس از سه گروه اساتید دانشگاه، کارشناسان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و مهندسان مشاور تهیه طرح هادی روستایی توزیع و تکمیل شد. در ادامه ارتباط بین اهداف، معیارها، زیر معیارها و معرفها یک ساختار سلسلهمراتبی تهیه شد. سپس ضریب اهمیت معیارها و زیر معیارها، وزن معرفها و امتیاز نهایی شاخصها و معرفها محاسبه و سازگاری منطقی قضاوتها بررسی شد. مراحل یادشده، با استفاده از نرمافزار Expert Choice، صورت گرفته است. نتایج به دست آمده نشان داد که از بین سه شاخص عوامل کمی، کیفی و نیازهای جامعه، به عنوان شاخصهای اصلی در مکانیابی کاربریهای پیشنهادی طرح هادی روستایی، شاخص نیازهای جامعه روستایی با وزن 413/0 بیشترین تأثیر را دارد. که خود دارای چندین زیر معیار است و در این میان شاخصهای آسایش و عدالت در توزیع کاربریها با وزنهای، 166/0 و 122/0 بالاترین وزنها را به خود اختصاص دادهاند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
پذیرش: 1396/7/13