[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: جلد 30، شماره 93 - ( 11-1401 ) ::
جلد 30 شماره 93 صفحات 221-201 برگشت به فهرست نسخه ها
خوانش نشانه‌شناختی شعر «ارغوان» هوشنگ ابتهاج با استفاده از رویکرد ریفاتر
بدریه قوامی* 1، لیدا آذرنوا2
1- دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج ، Badrieh.Ghavami@iau.ac.ir
2- دانشگاه خوارزمی
چکیده:   (2774 مشاهده)
نشانه­شناسی رویکردی میان‌رشته­ای است که به بررسی نظام­های نشانه­ای اثر می‌پردازد. در میان رو­یکردهای نشانه­شناختی، نظریه مایکل ریفاتر درباره نشانهشناسی شعر درخور توجه است. بنابر این رویکرد، خواننده عامل بسیار مهمی در فرآیند خوانش متن است. ریفاتر معتقد است که معنا همیشه در متن شعر جای دارد و خواننده فقط باید آن را استخراج کند. بهنظر او، دال­های شعر را باید برحسب خود شعر فهمید نه با ارجاع نشانه‌های آن به مصداق­های خارجی. فهمِ شعر مستلزم تلاش خواننده برای یافتن شبکه­ای درهمتنیده از نشانه­ها است و از این حیث رویکرد او می­تواند در زمره نقدهای خواننده­محور قرار گیرد. در این پژوهش، شعر «ارغوان» ابتهاج با رویکرد ریفاتر تحلیل شده است. ایده محوری شعر «انزوای شاعر در فضای نامناسب اجتماعی» است که بهشکل­های گوناگون و به‌طور غیرمستقیم و از طریق گزاره­های پرکاربرد و کلیشه­ای و با استفاده از فرآیندهای «تعیّن چندعاملی»، «تبدّل» و «بسط» ایده محوری شعر را تکرار، و جرح و تعدیل کرده، یا گسترش داده است. علاوهبراین، فرآیند­های معناساز «انباشت» و «منظومه­های توصیفی» نیز شعر را برای القای یک مضمون واحد هدایت می­کنند. دو منظومه توصیفی «آزادی» و «شرایط نامناسب اجتماعی» در این شعر، تقابل و صف­آرایی انبوهی از واژه­ها را به ذهن خواننده متبادر می­کنند.
واژه‌های کلیدی: نشانه­شناسی، زبان شعر، شعر معاصر، مایکل ریفاتر، هوشنگ ابتهاج
متن کامل [PDF 3375 kb]   (1120 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: نشانه شناسی
فهرست منابع
1. ابتهاج، هوشنگ (1385) تاسيان. تهران: کارنامه. احمدی، بابک (1378) ساختار و تأويل متن. چاپ چهارم. تهران: مرکز.
2. ايگلتون، تری (1380) پيش¬درآمدی بر نظرية ادبی. ترجمة عباس مخبر. چاپ دوم. تهران: مرکز.
3. برکت، بهزاد، و طيبه افتخاری (1389) «نشانه¬شناسی شعر: کاربست نظرية مايکل ريفاتر بر شعر ای مرز پرگهر فروغ فرخزاد». پژوهش¬های زبان و ادبيات تطبيقی. شمارة 4: 109-130.
4. پاينده، حسين (1387) «نقد شعر "آی آدم¬ها" سرودة نيما يوشيج از منظر نشانه¬شناسی». نامة فرهنگستان. 10/4: 95-113.
5. پاينده، حسين (1397) نظريه و نقد ادبی (درسنامه¬ای ميان رشته¬ای). جلد دوم. تهران: سمت.
6. حسينی¬معصوم، سيدمحمد، و شيرين آزموده (1391) «بررسی نشانه¬شناسی ساختارگرای شعر ارغوان هوشنگ ابتهاج». پژوهش¬های ادبی و بلاغی. سال اول. شمارة 1: 21-31.
7. ذوالفقاری، محسن؛ زهرا موسوی، و علی خسروی (1397) «بررسی فرماليستی شعر ارغوان از هوشنگ ابتهاج در سه حوزة زبان، موسيقی و زيبايي¬شناسی». فنون ادبی. سال دهم. شمارة 3: 31-48.
8. شمس تبريزی (1385) «مقالات شمس تبريزی». تصحيح و تعليق محمدعلی موحد. چاپ سوم. تهران: خوارزمی.
9. عظيمی، ميلاد، و عاطفه طيّه (1391) پير پرنيان¬انديش (در صحبت سايه). چاپ سوم. تهران: سخن.
10. فرهنگی، سهيلا، و محمدکاظم يوسف¬پور (1389) «نشانه¬شناسی شعر الفبای درد سرودة قيصر امين‌پور». کاوش¬نامه. سال يازدهم. شمارة 21: 143-166.
11. گيرو، پير (1380) نشانه¬شناسی. ترجمة محمد نبوی. تهران: آگه.
12. مدرسی، فاطمه، رحيم کوشش شبستری، و محمد بامدادی (1397) «کارکرد نظام نشانه-شناسی در شعر معاصر» (با تکيه بر اشعار حسين منزوی، هوشنگ ابتهاج و شفيعی-کدکنی). سبک¬شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب). سال يازدهم. شمارة 2 (پياپي 40): 299-311.
13. مکاريک، ايرناريما (1384) دانش¬نامة نظريه¬های ادبی معاصر. ترجمة مهران مهاجر و محمد نبوی. چاپ دوم. تهران: آگه.
14. Riffaterre, Michael (1978) Semiotics of Poetry. 1st.ed. Bloomington: Indiana University Press.
15. Riffaterre, Michael (1983) Text Production. 1st.ed. New York: Columbia University Press.
16. Riffaterre, Michael (1984) Semiotics of Poetry. Bloomington: Indiana University Press.
17. Riffaterre, Michael (1977)" Semantic over- Determination in Poetry" PTL2, 1-19. Ahmadi, Bābak (1999) The Structure and Interpretation of Text. Tehran. Markaz. [In Persian].
18. Azimi, Milād, and Tayyeh, Ātefeh (2012) Pir-e Parniān Andish (Dar Sohbat-e sāyeh) Tehran: Sokhan. [In Persian].
19. Barakat, Behzād and Eftekhāri, Tayebeh (2010) "Semiotics of Poetry: The Application of Michael Riffaterre's Theory on 'Ey Marz-e Porgohar' [English Equivalent: Oh homeland! full of jewel!] poem by Forough Farrokhzad". Journal of Comparative Language and Literature Research, No. 4, Winter 2010, Pp: 109-130. [In Persian].
20. Ebtehāj, Houshang (2006) Tāsiān. Tehran: Kārnāmeh. [In Persian].
21. Eagleton, Terry (2001) An Introduction to Literary Theory. translated by Abbas Mokhber. Tehran: Markaz. [In Persian].
22. Farhangi, Soheilā and Yousefpour, Mohammad Kāzem (2010) "Semiotics of Alefbā-ye Dard [English: the alphabet of pain] composed by Qeisar Aminpour". Kāvoshnameh, Eleventh Year, No. 21, Pp: 143-166. [In Persian].
23. Giro, Pierre (2001) Semiotics. translated by Mohammad Nabavi, Tehran: Āgāh. [In Persian].
24. Hosseini Masoom, Seyyed Mohammad, and Azmoudeh, Shirin (2012) "Study of structuralist semiotics of Houshang Ebtehāj's 'Arghavān' Poem". Literary and Rhetorical Research. first year. first issue. Pp. 21- 31. [In Persian].
25. Makaryk, Irena R. (2005) Encyclopaedia of Contemporary Literary Theories. translated by Mehrān Mohājer and Mohammad Nabavi. Tehran: Āgāh. [In Persian].
26. Modarressi, Fātemeh; Koushesh Shabestari, Rahim; and Bāmdādi, Mohammad (2018) "The Function of Semiotics in Contemporary Lyrics" (Lyrics Hossein Monzavi, Houshang Ebtehāj, Shafiee-Kadkani). Journal of Stylistics of Persian Poem and Prose. Eleventh year, Summer 1397, Number 40. Pp: 299-311. [In Persian].
27. Pāyendeh, Hossein (2008) "Critique of Nima Yoshij's Poetry from the Perspective of Semiotics". Nāmeh-y Farhangestān. 10/4. Pp: 95-113. [In Persian].
28. Pāyendeh, Hossein (2018) Literary Theory and Criticism (Interdisciplinary Textbook). Volume II. Tehran: Samt. [In Persian].
29. Shams-E Tabrizi (2006) Maghalat-e Shams. Tehran: Kharazmi. [In Persian].
30. Zolfaghāri, Mohsen; Mousavi, Zahra, and Khosravi, Ali (2018) "A Formalistic Analysis the three domains of Language, Music, and Aesthetics in Arghavān, a poem by Houshang Ebtehāj", Literary Arts. Tenth year. No. 3. Fall 1397. Pp: 31-48. [In Persian].
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Ghavami B, Azarnava L. A Semiotic Reading of Houshang Ebtehaj's Poem "Arghavan" Based on Riffaterre's Approach. Persian Language and Literature 2023; 30 (93) :201-221
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4141-fa.html

قوامی بدریه، آذرنوا لیدا. خوانش نشانه‌شناختی شعر «ارغوان» هوشنگ ابتهاج با استفاده از رویکرد ریفاتر. زبان و ادبيات فارسی. 1401; 30 (93) :201-221

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4141-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
جلد 30، شماره 93 - ( 11-1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.09 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4666