[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: جلد ۲۶، شماره ۸۵ - ( ۱۱-۱۳۹۷ ) ::
جلد ۲۶ شماره ۸۵ صفحات ۲۷۷-۲۵۳ برگشت به فهرست نسخه ها
پیوندهای فکری مولانا جلال‌الدین و سلطان ولد در عرصه تأویل احادیث
داود واثقی خوندابی* ۱، مهدی ملک ثابت۲ ، محمدکاظم کهدویی۲
۱- دانشگاه یزد ، d.vaseqhi@gmail.com
۲- دانشگاه یزد
چکیده:   (۶۷۳۰ مشاهده)
تأویل یکی از بنیادی­ترین اصول منظومه فکری اهل عرفان است. ارباب ذوق با قدرت علمی و شهودی خود در آن­سوی ظواهر الفاظ و عبارات، معانی بکر و عمیقی از آیات قرآن و احادیث ارائه می­دهند که جز در خاطر فضلا و عرفای بزرگ نگنجد. مثنوی معنوی از آثاری است که دیدگاهی تأویلی به قرآن و حدیث دارد. غور در مثنوی آشکار می­سازد که مولانا در بسیاری از موارد از پوسته ظاهری احادیث عبور کرده و معنای عمیق­تری از آنها ارائه داده است. سلطان­ولد نیز در جایگاه فرزند و مرید مولانا در مثنوی‌های سه­گانه خود رویکردی تأویل­گرا به احادیث دارد. او، اگرچه در زمینه تفسیر و تأویل احادیث نوآوری‌هایی دارد، در بیشتر موارد از منظومه فکری پدرش تأثیر پذیرفته است.
نگارندگان در این جستار رویکرد تأویلی مولانا را به احادیث در مثنوی معنوی بررسی می‌کنند و میزان و نحوه بازتاب این تأویل‌ها را در مثنوی‌های سلطان­ولد آشکار می­سازند. نتیجه پژوهش آشکار می­کند که مولانا و به‌تبع او سلطان­ولد سطحی­اندیشی و اتکا به ظواهر متون دینی را درخور ارباب احوال ندانسته‌اند و معتقدند اولیای الهی، به‌علت اینکه صفات بشری را در وجود خود فانی کرده و از عقیله انانیت گذشته­اند، گفتارشان چونان وحی الهی از خطا مصون است و با قدرت شهودی و با استناد به تجربیات عرفانی خود می‌توانند معانی ژرفی از معارف دین بیان کنند. 
 
واژه‌های کلیدی: تأویل احادیث، مولوی، سلطان­ولد، مثنوی معنوی، مثنوی‌های سلطان­ولد.
متن کامل [PDF 321 kb]   (۱۴۸۳ دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: ادبیات غنایی
فهرست منابع
۱. قرآن کريم (۱۳۸۵) ترجمة مهدي الهي قمشه¬اي. چاپ دوم. قم: آيين دانش.
۲. کتاب مقدس، عهد عتيق (۱۹۲۵م) چاپ لندن.
۳. ابن‌ابي¬الحديد، عبدالحميدبن‌هبة‌الله (۱۴۰۴ه‍.ق) ‏شرح نهج البلاغة لابن‌ابي¬الحديد. به‌اهتمام محمد ابوالفضل ابراهيم. قم: مكتب آيت‌الـله مرعشي نجفي.
۴. ابن‌بابويه (صدوق)، محمدبن‌علي (۱۳۷۲) عيون اخبار رضا. ترجمة حميدرضا مستفيد و علي‌اکبر غفاري. تهران: صدوق.
5. ـــــــ (1385) علل الشرائع. قم: کتاب‌فروشي داوري.
6. ـــــــ (1398ه‍.ق) التوحيد. به‌اهتمام هاشم حسيني. قم: جامعة مدرسين.
۷. ابن‌بطريق، يحيي‌بن‌حسن (۱۴۰۷ه‍.ق) عمدة عيون صحاح الأخبار في مناقب امام الابرار. قم: جماعة المدرسين بقم: مؤسسة النشر الاسلامي.
۸. ابن‌حنبل، احمدبن‌محمد (۱۴۱۶ه‍.ق) مسند امام احمدبن‌حنبل. به‌اهتمام شعيب ارنووط و ديگران. بيروت: مؤسسة الرسالة.
۹. ابن‌فارض، عمربن‌فارض (۱۴۱۰ه‍.ق) ديوان ابن‌فارض. به‌اهتمام مهدي محمد ناصرالدين. بيروت: دارالکتب العلميه.
۱۰. ابن‌منظور، محمدبن‌مکرم (۱۴۱۴ه‍.ق) لسان‌العرب‏. به‌اهتمام جمال¬الدين ميردامادي. چاپ سوم. بيروت: دار الفكر للطباعة و النشر و التوزيع- دار صادر.
۱۱. احمدي، بابک (۱۳۷۲) ساختار و تأويل متن: شالوده¬شکني و هرمنوتيک. چاپ دوم. تهران: مرکز.
۱۲. افلاکي، شمس¬الدين‌محمد (۱۳۶۲) مناقب¬العارفين. به‌کوشش تحسين يازيجي. چاپ دوم. تهران: دنياي کتاب.
۱۳. انوشه، حسن (۱۳۷۶) دانشنامة ادب فارسي(۲). تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.
۱۴. برقی، احمدبن محمدبن‌خالد (۱۳۷۱ق) المحاسن‏. به‌اهتمام جلال¬الدين‏ محدث. چاپ دوم. قم: دارالكتب الاسلامية.
۱۵. پاکتچي، احمد (۱۳۹۲) مجموعه درس‌گفتارهايي دربارة تاريخ تفسير قرآن کريم. تنظيم و ويرايش محمد جاني¬پور. تهران: دانشگاه امام صادق.
۱۶. پورحسن، قاسم (۱۳۸۲) «هرمنوتيک زباني در اسلام و غرب». سروش انديشه. شمارة ۷-۸: ۱۷۴-۲۰۷.
17. ـــــــ (1384) هرمنوتيک تطبيقي: بررسي همانندي¬ فلسفة تأويل در اسلام و غرب. تهران: فرهنگ اسلامي.
۱۸. تميمي آمدي، عبدالواحدبن‌محمد (۱۳۶۶) تصنيف غرر الحكم و درر الكلم. به‌اهتمام مصطفي درايتي. قم: دفتر تبليغات.
۱۹. جوادي آملي، عبدالـله (۱۳۹۱) تسنيم: تفسير قرآن کريم. به‌اهتمام علي اسلامي. چاپ دهم. قم: اسراء.
۲۰. خميني، روح‌الـله (۱۳۷۰) آداب الصلاة. چاپ هفتم. قم: مؤسسة نشر و تنظيم آثار امام‌خميني(ره).
۲۱. رازي، ابوزكريا يحيي‌بن‌معاذ (۱۴۲۳ق.) جواهرالتصوف. به‌اهتمام سعيد هارون عاشور. قاهره: مکتب الادب.
۲۲. راغب اصفهاني، حسين‌بن‌محمد (۱۳۷۴) ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن. ترجمة غلامرضا خسروي حسيني. چاپ دوم. تهران: مرتضوي.
۲۳. رومي، شيخ‌احمد (۱۳۵۴) دقائق‌الحقايق. به‌اهتمام محمدرضا جلالي نائيني و محمد شيرواني. تهران: شوراي‌عالي فرهنگ و هنر.
۲۴. سبحاني، جعفر (۱۳۸۷) مسائل جديد کلامي. قم: امام صادق.
۲۵. سبزواري، ملاهادي (۱۳۷۴) شرح مثنوي. به‌اهتمام مصطفي بروجردي. تهران: وزارت ارشاد اسلامي.
۲۶. سلطان¬العلما، بهاءالدين محمد بلخي ( ۱۳۵۹) رباب¬نامه. به تصحيح علي سلطاني گردفرامرزي. تهران: مطالعات اسلامي مک‌گيل.
27. ـــــــ (1363) مولوي ديگر، بهاءالدين محمد بلخي. به تصحيح حامد ربّاني و مقدمة سعيد نفيسي.
28. ـــــــ ( 1376) انتهانامه. به تصحيح محمدعلي خزانه‌دارلو. تهران: روزنه.
29. ـــــــ (1382) معارف بهاءولد. به تصحيح بديع¬الزمان فروزانفر. چاپ سوم. تهران: طهوري.
30. ـــــــ ( 1389) ابتدانامه. به تصحيح محمدعلي موحد و عليرضا حيدري. تهران: خوارزمي.
۳۱. تهران: کتابخانة سنايي.
۳۲. سليمي، حسين (۱۳۸۹) هرمنوتيک و شناخت روابط جهاني. تهران: رخداد نو.
۳۳. سهروردي، شهاب¬الدين ابوحفص (۱۳۷۵) عوارف المعارف. ترجمة ابومنصوربن‌عبدالمؤمن اصفهاني. به‌اهتمام قاسم انصاري. چاپ دوم. تهران: علمي و فرهنگي.
۳۴. سيدي، سيدحسين (۱۳۷۹) تأويل قرآن در مثنوي: بررسي تطبيقي مثنوي با تفاسير: الميزان، تبيان، کشف¬الاسرار، کبير. تهران: سخن.
۳۵. شاه‌آبادي، محمدعلي (۱۳۸۶) رشحات البحار. به‌اهتمام زاهد ويسي. تهران: پژوهشكدة فرهنگ و انديشة اسلامي.
۳۶. شايان¬مهر، عليرضا (۱۳۷۹) دايرة‌المعارف تعليمي علوم اجتماعي (کتاب دوم). تهران: کيهان.
۳۷. شريف شيرازي، محمدهادي‌بن‌معين¬الدين محمّد (۱۴۳۰ق.) الكشف الوافي في شرح اصول الكافي. به‌اهتمام علي فاضلي. قم: دارالحديث.
۳۸. شفيعي‌کدکني، محمدرضا (۱۳۸۸) غزليات شمس تبريز. چاپ سوم. تهران: سخن.
39. ـــــــ (1392) زبان شعر در نثر صوفيه. چاپ دوم. تهران: سخن.
۴۰. شمس تبريزي، محمدبن‌علي (۱۳۹۱) مقالات شمس تبريزي. به تصحيح محمدعلي موحد. چاپ چهارم. تهران: خوارزمي.
۴۱. شميسا، سيروس (۱۳۹۱) مولانا و چند داستان از مثنوي. چاپ دوم. تهران: قطره.
۴۲. شهيدي، سيدجعفر (۱۳۷۳) شرح مثنوي. تهران: علمي و فرهنگي.
۴۳. طبرسي، حسن‌بن‌فضل (۱۳۷۰) مكارم الاخلاق‏. چاپ چهارم. قم: الشريف الرضي.
۴۴. طريحي، فخرالدين‌بن‌محمد (۱۳۷۵) مجمع البحرين. به‌اهتمام احمد حسيني اشکوري. چاپ سوم. تهران: مرتضوي.
۴۵. عطار نيشابوري، فريدالدين (۱۳۸۴) منطق‌الطير. به تصحيح محمدرضا شفيعي‌کدکني. ويرايش دوم. تهران: سخن.
۴۶. فرغاني، سعيدالدين (۱۳۷۹) مشارق الدراري شرح تائيه ابن فارض. به‌اهتمام سيد جلال¬الدين آشتياني. چاپ دوم. قم‏: دفتر تبليغات اسلامي‏.
۴۷. فروزانفر، بديع¬الزمان (۱۳۶۷) شرح مثنوي شريف. تهران: زوار.
48. ـــــــ (1390) احاديث و قصص مثنوي. ترجمة کامل و تنظيم مجدد حسين داودي. چاپ پنجم. تهران: اميرکبير.
۴۹. القضاعي، محمدبن‌سلامة‌بن‌جعفر ابوعبدالـله (۱۴۰۷ه‍.ق) مسندالشهاب. به‌اهتمام حمدي‌بن‌عبدالمجيد السلفي. چاپ دوم. بيروت: الرساله.
۵۰. قمي، عباس (۱۴۱۴ه‍.ق) سفينة‌البحار. قم: اسوه.
۵۱. قيصري، داود (۱۳۸۱) رسائل قيصري‏. به‌اهتمام سيد جلال¬الدين آشتياني‏. چاپ دوم. تهران: حكمت و فلسفة ايران.
۵۲. کراجکي، محمدبن‌علي (۱۴۱۰ه‍.ق) کنز الفوائد. به‌اهتمام عبدالـله نعمه. قم: دارالذخائر.
۵۳. کليني، محمدبن‌يعقوب (۱۳۶۹) اصول کافي. ترجمة سيد جواد مصطفوي. تهران: كتاب‌فروشي علمية اسلاميه.
54. ـــــــ (1430ه‍.ق) الكافي. به‌اهتمام محمدحسين درايتي. قم: دارالحديث.
۵۵. مجلسي، محمدباقر (۱۴۰۳ق.) بحارالانوار. چاپ دوم. بيروت: دار إحياء التراث العربي.
۵۶. محقق ترمذي، برهان¬الدين (۱۳۷۷) معارف: مجموعه مواعظ و کلمات سيد برهان¬الدين محقق ترمذي. به تصحيح بديع‌الزمان فروزانفر. چاپ دوم. تهران: مرکز نشر دانشگاهي.
۵۷. محمدي آسيابادي، علي (۱۳۸۷) هرمنوتيک و نمادپردازي در غزليات شمس. تهران: سخن.
۵۸. مسلم، ابوالحسين (۱۴۱۲ق) صحيح مسلم. به‌اهتمام محمدفؤاد عبدالباقي. قاهره: دارالحديث.
۵۹. معرفت، محمدهادي (۱۳۹۱) تفسير و مفسران. چاپ هفتم. قم: تمهيد.
۶۰. ملاصدرا شيرازي، صدرالمتألهين (۱۳۸۳) شرح اصول کافي. به‌اهتمام محمد خواجوي. تهران: مطالعات و تحقيقات فرهنگي.
۶۱. مولوي، جلال¬الدين محمد ( ۱۳۶۳) مثنوي معنوي. به‌تصحيح رينولد ا. نيکلسون. به‌اهتمام نصرالـله پورجوادي. تهران: اميرکبير.
62. ـــــــ ( 1371) مکتوبات. به تصحيح توفيق هاشم¬پور سبحاني. تهران: مرکز نشر دانشگاهي.
63. ـــــــ (1389) فيه ‌ما فيه. به تصحيح بديع¬الزمان فروزانفر. چاپ سيزدهم. تهران: اميرکبير.
۶۴. نعماني، شبلي (۱۳۸۶) تاريخ علم كلام. ترجمة سيدمحمدتقي فخر داعي. تهران: اساطير.
۶۵. نيچه، فردريش و ديگران ( ۱۳۷۹) کتاب هرمنوتيک مدرن گزينه جستارها. ترجمة بابک احمدي، مهران مهاجر و محمد نبوي. تهران: مرکز.
۶۶. واينسهايمر، جويل (۱۳۸۱) هرمنوتيک فلسفي و نظرية ادبي: مروري بر آراي گادامر در گسترة هرمنوتيک. ترجمة مسعود عليا. تهران: ققنوس.
۶۷. هاشمي خويي، ميرزا حبيب‌الـله (۴۰۰ق.) منهاج‌البراعة في شرح نهج‌البلاغة. به‌اهتمام ابراهيم ميانجي. ترجمة حسن حسن¬زادة آملي و محمدباقر کمره¬اي. چاپ چهارم. تهران: مکتب‌الاسلاميه.
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Vaseghi D, Malek Sabet M, Kahdooyi M K. Intellectual Links between Mawlānā Jalāl ad-Dīn and Sultan Walad in the Realm of Hadith Interpretation: A Case Study of Masanvi Manavi and Sultan Walad’s Masnavies. Persian Language and Literature 2019; 26 (85) :253-277
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-3403-fa.html

واثقی خوندابی داود، ملک ثابت مهدی، کهدویی محمدکاظم. پیوندهای فکری مولانا جلال‌الدین و سلطان ولد در عرصه تأویل احادیث. زبان و ادبيات فارسی. ۱۳۹۷; ۲۶ (۸۵) :۲۵۳-۲۷۷

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-۱-۳۴۰۳-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
جلد 26، شماره 85 - ( 11-1397 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.11 seconds with 40 queries by YEKTAWEB 4666