دوره 20، شماره 59 - ( 10-1399 )
جلد 20 شماره 59 صفحات 58دوره39فصل__Se |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Baharvandi N, Mojarrad F, Masompour J. Identification of Heat Waves and Analysis of Their Temporal-Spatial Variations in Iran. jgs 2020; 20 (59) :39-58
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3146-fa.html
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3146-fa.html
بهاروندی نسیبه، مجرد فیروز، معصوم‌پور جعفر. شناسایی امواج گرمایی و تحلیل تغییرات زمانی- مکانی آنها در ایران. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1399; 20 (59) :39-58
نسیبه بهاروندی1 
، فیروز مجرد* 2، جعفر معصوم‌پور3
، فیروز مجرد* 2، جعفر معصوم‌پور3
1- دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ، ایران.
2- دانشیار اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه رازی، کرمانشاه،، ایران ،f_mojarrad@yahoo.com
3- دانشیار اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه رازی، کرمانشاه،، ایران
2- دانشیار اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه رازی، کرمانشاه،، ایران ،
3- دانشیار اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه رازی، کرمانشاه،، ایران
چکیده: (5880 مشاهده)
موج گرما، مدت زمانی طولانی از آب و هوای گرم نسبت به شرایط مورد انتظار در یک منطقه در دورۀ زمانی معینی از سال است. امواج گرمایی سبب مرگومیر، بیماری و بروز مشکلات گوناگون در زمینههای مختلف حملونقل، کشاورزی، تولید و انرژی میشوند. کشور ایران در دهههای گذشته امواج گرمایی شدیدی را تجربه کرده است. بررسی تغییرات الگوهای فضایی و زمانی این امواج برای درک علل رخداد و مواجهه با آنها بسیار مهم است. در مطالعۀ حاضر، با استفاده از «شاخص روزانۀ بزرگی موج گرما» (HWMId)، که هر دوی شدت و طول موج گرما را لحاظ میکند، امواج گرمایی ایران بین سالهای 1985 تا 2015 از لحاظ توزیع زمانی و مکانی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. بدینمنظور با استفاده از داده‌های دمای حداکثر روزانۀ 44 ایستگاه سینوپتیک کشور و بر پایۀ آستانۀ صدک 90ام، از بین داده‌های موجود، امواج گرمایی بزرگتر یا مساوی سه روز برای هر ایستگاه شناسایی شدند. پس از اعمال شاخص HWMId بر روی روزهای هر موج گرما، بزرگی هر موج محاسبه گردید. سپس میانگین تعداد و بزرگی تمام امواج و نیز شدیدترین آنها در مقیاسهای سالانه و فصلی محاسبه و نقشهها و نمودارهای مربوطه رسم گردید. نتایج تحقیق نشان داد بیشترین تعداد امواج گرمایی، در غرب رشتهکوه زاگرس و سپس دشت کویر رخ میدهد. در حالیکه بیشینۀ بزرگی امواج، متعلق به مناطق جنوبشرقی و مرکزی کشور است. فصل پاییز و سپس فصل زمستان، سهم بالایی از شدیدترین امواج گرمایی را طی دورۀ مورد مطالعه دارند. در حالیکه امواج گرمایی بهار و تابستان به نسبت ضعیفتر و از لحاظ وسعت، محدودتر هستند. در فصل پاییز همۀ ایران بهجز نوار کمعرضی از شمال کشور و سواحل دریای عمان و خلیج فارس، در فصل زمستان نواحی جنوبشرق، در فصل تابستان سواحل دریای عمان بهسمت نواحی داخلی ایران، و در فصل بهار مناطق مرکزی و ارتفاعات غربی، تحت تأثیر امواج گرمایی قرار میگیرند. شدیدترین امواج گرمایی طی دورۀ مورد مطالعه، در زمستانهای 2008 و 2010 رخ داده است. تعداد و بزرگی امواج گرمایی در کشور بهشکل معنیداری در حال افزایش است. بیشترین افزایش تعداد متعلق به تابستان و بزرگی متعلق به زمستان است.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اب و هواشناسی
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
CC BY
نشریه «تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی» به‌طور کامل الزامات انتشار دسترسی آزاد را طبق«CreativeCommons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)» رعایت میکند.
