هدف: با ظهور اینترنت و فناوری اطلاعات در دهههای اخیر، استارتاپها میتوانند حول ایدههای نوآورانه، فرصتهای جدید کسب‌وکار خلق کنند. از آنجائی که استارتاپها با حوزه فناوری گره خورده‌اند، به یک موتور پیشران در اقتصاد کشورها تبدیل شدهاند؛ اما نرخ بالای شکست آن‌ها نشان میدهد که شکست بخشی از اکوسیستم استارتاپی است و اجتناب‌ناپذیر، و به دلیل منابع و زمان محدود استارتاپها، یک پروژه شکست خورده می‌تواند آن‌ها را از کسب‌وکار خارج نماید. با این حال، با توجه به تأثیر قابل توجه بیماری همه‌گیری جهانی و همچنین تحریم‌های اعمال شده برای ایران، برخی از استارت‌آپ‌های ایرانی با شکست مواجه شدهاند. از این رو، هدف از این پژوهش ارائه چارچوبی برای مدل تاب‌آوری تیمی بنیان‌گذاران کسب‌وکارهای استارتاپی ایران بوده است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و اکتشافی است و از نظر روش، کیفی بوده کـه بـا استراتژی داده بنیاد انجام شده است. در این پژوهش، مطالعه چند موردی در شرکتهای ابزار دقیق، ربات صنعت موازی دلتا، پلتفرم نوبت‌دهی آنلاین و ... که چرخه حیات استارتاپی را با موفقیت طی کرده‌اند و تاب آورده‌اند، انجام شده است. بدین ترتیب تعداد نمونه (جامعه مشارکت کننده) با روش گلوله برفی انتخاب شدند و تا رسیدن به نقطه اشباع نظری تعداد ۱۱ مصاحبه انجام و تجزیه و تحلیل شد. همچنین، به منظور تأیید روایی دادهها و کدها، از بازنگری مشارکت‌کنندگان در پژوهش استفاده گردید و برای سنجش پایایی، از روش پایایی بازآزمون استفاده شد و سپس با معیار توافق درصدی هولستی، میزان تطابق کدها ۸۲ درصد تعیین شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان میدهد که ۷ عامل بر موفقیت و شکست تاب‌آوری در استارت‌آپ‌های تیمی ایرانی مؤثر هستند که این عوامل شامل ۲۰ مفهوم است. این عوامل در مدل پاردایمی پژوهش به صورت عوامل علّی (عوامل در سطح فردی و تیمی)، عوامل زمینه‌ای (شرایط زمینه‌ای همانند عوامل سیاسی و اقتصادی، اجتماعی، شیوه‌های سازمانی، عوامل فرهنگی و منابع جمعی)، عوامل مداخله‌گر (ساختار سازمانی همانند ساختار گروه، طراحی وظیفه و انتظارات و ارتباطات گروه)، راهبردها (رهبری چابکی (حفظ عملکرد و حفظ سلامت) و آموزش پذیری تاب‌آوری تیمی) و پیامدی (تاب‌آوری کسب‌وکارهای تیمی همچون مدیریت و اصلاح رفتار، برنامه‌ریزی و یادگیری و فرهنگ) نشان داده شده است. همچنین، در این پژوهش مفاهیمی چون داشتن مهارت و سهم دانش و تخصصی که در اعضای تیم وجود دارد، باعث موفقیت یا شکست تیم می‌گردد و عوامل روانشناختی مانند وجود اعتماد به نفس، روحیه ریسک‌پذیری و یادگیری در امر تجارت نیز به عنوان عوامل مهم و تأثیرگذار در مدل تاب‌آوری استارتاپی شناسایی شده است.
نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان میدهد که اگر چه تیمهای مورد مطالعه پس از بحران با مشکلاتی مواجه میشوند، اما همین موانع و بحران‌ها سبب یادگیری از تجربه و ایجاد تجربه مفید و مثبت در جهت آمادگی اعضای تیم (و آموزشپذیری تاب آوری) در آینده گردیده است.
