مهاجرت پدیده‌ای است که اثرات مهمی در زمینه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی از خود به جای می‌گذارد. اثرات متقابل عوامل اقتصادی و پدیده مهاجرت دارای جایگاه ویژه‌ای است. برای توسعه کارآفرینی، ایجاد زمینه مناسب برای به کارگیری مهاجرین و شکل‌گیری بوم‌زیست مناسب کارآفرینی روستایی از ابزار‌های موثر در کشور‌های توسعه یافته می‌باشد. در همین چارچوب تعداد بسیاری از مهاجران افغانستانی که در روستا‌های ایران ساکن شده‌اند و در گذر زمان به عنوان نیروی فعال در ساختار اشتغال روستایی قرار گرفته‌اند. بر این پایه پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر بر تشخیص فرصت‌‌های کارآفرینی روستایی از نظر مهاجران افغانستانی می‌پردازد. پژوهش حاضر از نظر هدف توصیفی-تحلیلی و به لحاظ ماهیت کاربردی است. برای گردآوری داده‌‌ها از روش برداشت میدانی (پرسشنامه) بهره گرفته شده است. تعداد نمونه آماری 374 نمونه از بین مهاجران مقیم در محدوده مورد مطالعه است که برای بررسی تشخیص فرصت‌‌های کارآفرینی روستایی از نگاه مهاجران افغانستانی از چهار بعد اقتصادی-مالی، فرهنگی-اجتماعی، شخصیتی-فردی و سیاسی-اداری مورد پرسش قرار گرفته‌اند. به منظور تحلیل و پیش‌بینی اثر شاخص‌‌ها از آزمون رگرسیون استفاده شد؛ مهمترین عوامل تاثیرگذار به ترتیب شامل شاخص‌‌های سخت کوشی، دسترسی، خلاقیت، اجتماعی، مشارکت و تجربیات هستند، که مربوط به بعد شخصیتی- فردی و فرهنگی-اجتماعی هستند و مهمترین موانع شامل ابعاد اقتصادی-مالی و فرهنگی-اجتماعی است که به ترتیب شامل شاخص‌‌های حامی و پشتیبانی مالی، سرمایه‌گذاری، مشاغل و قوانین و فرهنگی هستند. افزایش تشخیص فرصت‌‌های کارآفرینی در ابعاد اقتصادی-مالی و فرهنگی-اجتماعی شامل ، تامین سرمایه‌‌های لازم در قالب ارائه تسهیلات، افزایش مشارکت در فعالیت‌‌های خلاقانه، افزایش سطح سواد شغلی، آشنایی با قوانین کسب‌و‌کار، استفاده از خدمات مشاوره‌ای و بهره‌گیری از تجربیات کارآفرینان شاخص، راهکار‌های پیشنهادی این پژوهش است.
