فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی

کشاورزی و دامداری بزرگترین منبع اشتغال در دهستان میانکوه شرقی است. امرار معاش اکثر خانوارهای منطقه نیز وابسته به کشاورزی و دامداری، و عمدتا  به طور سنتی است. این منطقه دارای یک میراث بسیار غنی از کنترل سلامت سنتی و پرورش حیوانات است که از زمان بسیار قدیم کاربرد زیادی داشته و هنوز هم مورد استفاده قرارمی­گیرد. دانش بومی و شیوه­های سنتی مختلف در این زمینه در تولید لبنیات، پرورش گوسفند، بز و گاو کاربرد زیادی دارد. این دانش شامل مجموعه­ای از تجربه­ها و دانش یک گروه قومی مشخص است که پایه و اساس تصمیم­گیری در رابطه با مشکلات و چالش­های مردم محلی است. هدف این مطالعه، بررسی اثرات دانش بومی بر توسعه پایدار بومی- محلی با تأکید بر اقتصاد دامداری است. جامعه آماری شامل خانوارهای دامدار دهستان میانکوه­شرقی (514 N=) است. 103 سرپرست خانوار با استفاده از نمونه­گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شد. ابزار گردآوری داده­ها و اطلاعات پرسش­نامه است. برای تجزیه و تحلیل داده­ها، از دو روش آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون t تک­نمونه­ای، مدل­رگرسیون و تحلیل­مسیر) استفاده شد. نتایج یافته­های تحقیق نشان داد، میزان بهره­گیری، اعتماد و آشنایی به دانش بومی از سوی دامدارن در سطح مطلوبی قرار دارد. در رابطه با تأثیر دانش بومی بر توسعه پایدار بومی- محلی، با توجه به سطح معنی­داری 000/0، می­توان گفت که دانش بومی اثرات مثبت و معنی­داری بر کلیه ابعاد مورد نظر داشته است. از بین ابعاد توسعه پایدار بومی- محلی، بعد ساختار اقتصادی با ضریب 450/0 بیشترین اثر کلی را داشته است. به طوری که در اثر کاربرد دانش بومی دامداران در زمینه اقتصاد دامداری از طریق تغذیه طبیعی دام، نگهداری از نوزادان دام، جلوگیری از بیماری دام­ها و کاهش تلفات دام­ باعث استحکام و تقویت اقتصاد دامداری شده و زمینه ایجاد اشتغال، افزایش درآمد و افزایش تولیدات دامی را فراهم کرده است. کمترین اثر کلی مربوط به بعد محیطی با ضریب 056/0 است. بنابراین می­توان گفت که بیشترین میزان کاربرد و استفاد از دانش بومی از سوی دامداران نمونه در زمینه­های ­اقتصادی بوده است.