دوره 12، شماره 46 - ( زمستان 1402 )
جلد 12 شماره 46 صفحات 84-65 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
حیدری حسین، قاسمی سیانی محمد، شکیبا احمد، مداحی جواد، کبیری سعید، رنجبرکی علی. تحلیل سرمایه اجتماعی در سکونتگاه‌های روستایی شهرستان ملکشاهی ایلام. اقتصاد فضا و توسعه روستایی. 1402; 12 (46) :65-84
حسین حیدری1، محمد قاسمی سیانی*2، احمد شکیبا3، جواد مداحی4، سعید کبیری4، علی رنجبرکی5
1- استادیار جامعه‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی. تهران. ایران.
2- استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی. تهران. ایران.
3- دانشجوی دکتری کارآفرینی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی. تهران. ایران.
4- استادیار جامعه‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهادد انشگاهی. تهران. ایران.
5- استادیار اقتصاد، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی. تهران. ایران.
2- استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی. تهران. ایران.
3- دانشجوی دکتری کارآفرینی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی. تهران. ایران.
4- استادیار جامعه‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهادد انشگاهی. تهران. ایران.
5- استادیار اقتصاد، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی. تهران. ایران.
چکیده: (1686 مشاهده)
سرمایه اجتماعی یکی از بنیان‌های توسعه روستایی بوده و نقش اساسی در توسعه اجتماعات روستایی دارد. به همین منظور تلاش شده است وضعیت سرمایه اجتماعی در روستاهای شهرستان ملکشاهی به عنوان پیش‌زمینه توسعه مورد تحلیل قرار گیرد. سرمایه اجتماعی در این پژوهش در سه بعد مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی و اعتماد اجتماعی مورد سنجش و تحلیل قرار گرفته است. روش پژوهش پیمایش و جامعه آماری ساکنان روستاهای زیر 20 خانوار شهرستان ملکشاهی است. حجم نمونه برابر با 238 نفر از ساکنان روستاهای شهرستان ملکشاهی است که با جدول مورگان تعیین شده است. روش نمونه‌گیری نیز تصادفی است. یافته‌های پژوهش نشان داد که در بین ابعاد سرمایه اجتماعی، میزان انسجام اجتماعی نسبت به ابعاد مشارکت اجتماعی و اعتماد اجتماعی بالاتر است. رتبه‌بندی روستاهای مورد بررسی نشان داد که روستاهای وری‌علی نظر و گل‌گل علیا دارای بالاترین سرمایه اجتماعی و روستاهای درگه و پل شکسته نیز پایین‌ترین سرمایه اجتماعی را دارا هستند. وضعیت سرمایه اجتماعی به تفکیک دهستان نیز نشان داد که دهستان کبیرکوه دارای بالاترین میزان سرمایه اجتماعی و دهستان شوهان پایین‌ترین میزان سرمایه اجتماعی را دارد.
فهرست منابع
1. ابراهیم‌زاده، عیسی، (1384)، بررسی چگونگی توسعه و گسترش فضایی زعفران در جنوب خراسان بر اساس مدل هاگراستراند (مدل پخش فضایی)، حوزه معاونت پژوهشی دانشگاه سیستان و بلوچستان.
2. حجاریان، احمد. (1402). تحلیل اثرات سرمایه اجتماعی بر پایداری سرمایه های معیشتی خانوارهای روستایی (مورد مطالعه: شهرستان سلسله). اقتصاد فضا و توسعه روستایی. ۱۲ (۴۴) :۱۲۱-۱۳۶.
3. حیدری، حسین؛ شکیبا، احمد. (1400). ارزیابی مسائل روستایی، ریشه‌ها و پیامدهای آن با روش ارزیابی مشارکتی روستایی (مورد مطالعه: دهستان گچی شهرستان ملکشاهی ایلام). توسعه محلی (روستائی-شهری)، 13(2)، 639-666.
4. حیدری، حسین؛ شکیبا، احمد؛ وثوقی نیری، کریم؛ حاج علیزاده، احمد. (1402). خوشه‌بندی ظرفیت و پتانسیل توسعه روستاهای شهرستان ملکشاهی بر اساس شاخصهای اجتماعی اقتصادی. راهبردهای توسعه روستایی، 10(1)، 143-125.
5. دادورخانی، فضیله؛ ملکان، احمد؛ عزمی، آئیژ؛ احمدی، راشد. (1392). مطالعه تطبیقی تاثیر سرمایه اجتماعی بر ارتقای توسعه روستایی (نمونه موردی: دهستان گودین، شهرستان کنگاور). برنامه‌ریزی فضایی، 3(3)، 125-144.
6. سلمانی، محمد؛ تقی‌پور، فریده؛ رمضان‌زاده لسبویی، مهدی؛ جلیلی، پروانه زهرا. (1389). بررسی ابعاد سرمایه اجتماعی در توسعه روستایی (مطالعه موردی: روستاهای باغستان و برون - شهرستان فردوس). علوم اجتماعی، 4(11)، 19-40.
7. شادی طلب، ژاله؛ حجتی کرمانی، فرشته. (1387). فقر و سرمایه اجتماعی در جامعه روستایی. رفاه اجتماعی، ۷ (۲۸)،۵۶-۳۵.
8. شفیعی ثابت، ناصر؛ خاکسار، سوگند. (1398). تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت روستاییان در برنامه‌های توسعه روستایی با نقش میانجی اثرات ادراک شده از برنامه‌ها و طرح‌ها. پژوهشهای روستائی، 10(2), 258-275.
9. شیانی، ملیحه؛ احمدپور، خسرو. (1396). رابطه بین سرمایه اجتماعی و هویت اجتماعی بین شهروندان رشت، فصلنامه رفاه اجتماعی. ۱۷ (۶۶)، ۲۹۰-۲۵۵.
10. صلاحی اصفهانی، گیتی. (1390). نقش سرمایه اجتماعی در توسعه روستایی نمونه موردی روستای عشایری قره بلاغ. فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری، 2(3)، 52-60.
11. قاسمی سیانی، محمد؛ بادکو، بهروز؛ رنجبرکی، علی؛ شکیبا، احمد؛ شام‌بیاتی, محمد حامد. (1402). تحلیل اثرگذاری سرمایه اجتماعی بر تغییرات سطح توسعۀ پایدار روستایی با رویکرد توان‌افزایی جامعه محلی (مورد مطالعه: روستاهای بخش احمدی شهرستان حاجی‌آباد). مطالعات توسعه پایدار شهری و روستایی، 1(1).
12. کورکی نژاد، ژاله. (1401). نقش سرمایه اجتماعی بر توسعه پایدار اقتصادی در نواحی روستایی شهرستان سیرجان. اقتصاد فضا و توسعه روستایی، ۱۱ (۴۰)، ۲۰۷-۲۳۲.
13. مریجی، شمس اله؛ چراغی کوتیانی، اسماعیل. (1389). تبیین جامعه شناختی مولفه های همبستگی اجتماعی در جامعه مهدوی. مشرق موعود، 4(14)، 59-83.
14. میری، غلامرضا؛ جوان، جعفر؛ افراخته، حسن؛ ولایتی, سعدالله؛ شایان, حمید. (1389). نقش سرمایه اجتماعی در توسعه روستایی (مطالعه موردی: منطقه پشت آب سیستان). جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، 14(1)، 49-29.
15. نجارزاده، محمد؛ ترابی، ذبیح الله؛ ملکان، احمد. (1396)، بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر حکمروایی خوب و پایداری جوامع روستایی با نقش تعدیلگری سرمایه فرهنگی؛ مورد مطالعه: دهستان گودین شهرستان کنگاور، برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، 7(3)، 25-42.
16. نظارتی‌زاده، محمدرضا؛ اسماعیلی، رضا؛ محمدی، اصغر. (1401). تبیین جامعه‌شناختی تاثیر سرمایه اجتماعی بر سازگاری اجتماعی نمونه: ساکنان مجتمع‌های مسکونی شهر اصفهان. جامعه شناسی کاربردی، 33(1)، 159-188.
17. نوابخش، مهرداد؛ فیروزآبادی، آمنه. (1391). انسجام اجتماعی شهری و عوامل مرتبط بر آن در شهر کرمانشاه، مطالعات جامعه شناختی شهری، 2(5)، 33- 58.
18. نوری، مجتبی؛ توکلی، جعفر. (1397). سنجش سطح سرمایه اجتماعی سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: دهستان حسن آباد شهرستان اسلام آباد غرب). پژوهش و برنامه‌ریزی، 8(1)، 63-78.
19. Adler, P. S., & Kwon, S. W. (2002). Social capital: Prospects for a new concept. Journal of Academy of management review, 27(1), 17-40.
20. Bourdieu, P. (2016). Distinction. In Social Theory Re-Wired (pp. 198-215). Routledge.
21. Coleman, J. S. (1988). Social capital in the creation of human capital. American journal of sociology, 94, 95-120.
22. Dadvar Khani, F., Malekan, A., Azmi, A., & Ahmadi, R. (2013). Comparative study of Social Capital on Rural Development Upgrade (Case Study: Godvin Rural District, Kangavar County). Journal of Spatial Planning, 3(3), 125-144. [in Persian]
23. Delhey, J., Newton, K., & Welzel, C. (2011). How general is trust in “most people”? Solving the radius of trust problem. American sociological review, 76(5), 786-807.
24. Deller, S. C., & Deller, M. A. (2010). Rural crime and social capital. Growth and Change, 41(2), 221-275.
25. Field, J. (2008). Social capital. Routledge.
26. Fukuyama, F. (2001). Social capital, civil society and development. Third world quarterly, 22(1), 7-20.
27. ghasemi siani, M., badkou, B., ranjbaraki, A., shakiba, A., & shambiyati, M. H. (2023). Analysis of the effect of social capital on changes in the level of sustainable rural development with the empowerment approach of the local community (Case study: villages of Ahmadi district of Hajiabad city). Journal of Urban and Rural Sustainable Development Studies. 1(1). [in Persian]
28. Gilleard, C. (2020). Bourdieu's forms of capital and the stratification of later life. Journal of Aging Studies, 53, 100851.
29. Golubović, N., & Golubović, S. (2007). Alternative approaches in the conceptualization of social capital. Economic Annals, 52(174-175), 152-167.
30. Häuberer, J. (2011). Social capital theory (Vol. 4). Berlin: Springer Fachmedien.
31. Heidari, H., & Shakiba, A. (2022). Assessing Rural Problems, Their Roots and Consequences with Participatory Rural Appraisal (Case Study: Gachi Villages of Ilam’s Malekshahi County). Community Development (Rural and Urban), 13(2), 639-666. . [in Persian]
32. Heidari, H., Shakiba, A., Vosoughi Niri, K., & hajalizadeh, A. (2023). Clustering the capacity and development potential of Malekshahi villages based on socio-economic indicators. Journal of Rural Development Strategies, 10(1), 125-143. [in Persian]
33. Johnson, L. (2016). What is social capital? Social capital and community well-being: The serve here initiative, 53-66.
34. King, B., Fielke, S., Bayne, K., Klerkx, L., & Nettle, R. (2019). Navigating shades of social capital and trust to leverage opportunities for rural innovation. Journal of Rural Studies, 68, 123-134.
35. Koorkinejad J. (2022). The role of social capital on sustainable economic development in the rural areas of Sirjan. Journal of Space Economy & Rural Development, 11 (40) :207-232. [in Persian]
36. Lang, R., & Fink, M. (2019). Rural social entrepreneurship: The role of social capital within and across institutional levels. Journal of Rural Studies, 70, 155-168.
37. Li, Y., Westlund, H., & Liu, Y. (2019). Why some rural areas decline while some others not: An overview of rural evolution in the world. Journal of Rural Studies, 68, 135-143.
38. Lin, N. (1999). Building a network theory of social capital, Connections, 22(1), 28–51.
39. Mariji, Sh,. & Cheraghi Kutiyani, Ismail. (2010). a Sociological Explanation of Social Cohesion components in Mahdavi Society. Journal of Mashreq-e Mouood, 4(14), 59-83. [in Persian]
40. Miri, G., Javan, J., Afrakhteh, H., Velayati, S., & Shayan, H. (2010). The Role of Social Capital in Rural Development. Journal of Geography and Regional Development, 8(14). [in Persian]
41. Misztal, B. A. (2001). Normality and trust in Goffman's theory of interaction order. Sociological theory, 19(3), 312-324.
42. Najjarzadeh, M., torabi, Z., & Malekan, A. (2018). Studying the impact of social capital on good governance and stability of rural communities, by the mediating role of cultural capital (Case Study: Godin vill, Kangavar County). Journal of Spatial Planning, 7(3), 25-40. [in Persian]
43. Newton, K. (2001, September). Social trust and political disaffection: Social capital and democracy. In EURESCO Conference on Social capital, Exeter.
44. Nezarati Zadeh, M. R., Esmaeili, R., & Mohamadi, A. (2022). Sociological Explanation of the Effect of Social Capital on Social Adjustment: Residents of Residential Complexes in Isfahan. Journal of Applied Sociology, 33(1), 159-188. [in Persian]
45. Nguyen, H. T., Le, M. K., Nguyen, T. T. D., Dao, V. P. L., & Nguyen, N. T. (2022). Social capital and migration: A case study of rural Vietnam. The Journal of Asian Finance, Economics and Business, 9(1), 63-71.
46. Nouri, M., & Tavakkoli, J., (2019). Measuring the Level of Social Capital of Rural Settlements (Case Study: Hasanabad Dehestan of Islamabad-e-Gharb County). Journal of Research and Rural Planning, 8(1 (24), 63-78. [in Persian]
47. Putnam, R. (1993). The prosperous community: Social capital and public life. The American, 4.
48. Putnam, R. D. (1995). Tuning in, tuning out: The strange disappearance of social capital in America. PS: Political science & politics, 28(4), 664-683.
49. Putnam, R. D. (1996). Who killed civic America. www. prospect. magazine. co. uk.
50. Putnam, R. D. (2000). Bowling alone: The collapse and revival of American community. Simon and schuster.
51. Putnam, R. D., & Goss, K. A. (2001). Schwund des Sozialkapitals? Einleitung. Gesellschaft und Gemeinsinn. Sozialkapital im internationalen Vergleich, 15-43.
52. Qiu, L., Zeng, W., Kant, S., & Wang, S. (2021). The Role of Social Capital in Rural Households’ Perceptions toward the Benefits of Forest Carbon Sequestration Projects: Evidence from a Rural Household Survey in Sichuan and Yunnan Provinces, China. Land, 10(2), 91.
53. Richmond, L., & Casali, L. (2022). The role of social capital in fishing community sustainability: spiraling down and up in a rural California port. Marine Policy, 137, 104934.
54. Salmani, M., Taghipoor, F., Ramazan zade Lasbooei, M., & Galili Parvaneh, Z., (2011). the Survey of Social Capital Dimensions in Rural Development (Civil Participation, Social Interaction, Trust) Case Study: Baghestan and Borun Village, Ferdos County). Journal of Social Sciences, 4(11), 19-40. [in Persian]
55. Schuller, T., Baron, S., & Field, J. (2000). Social capital: a review and critique. Social capital: Critical perspectives, 50, 1-38.
56. Selahi, G. (2012). The role of social capital in rural development, a case study of Qara Balag nomadic village. Journal of Urban Ecology Researches, 2(3), 52-60. [in Persian]
57. Shafie Sabet, N., & Khaksar, S. (2019). The Impact of Social Capital on the Participation of Villagers in Rural Development Programs with the Mediating Role of the Perceived Effects of Plans and Projects. Journal of Rural Research, 10(2), 258-275. [in Persian]
58. Shatitalab Z, Hojjati keramani F. (2008). The Relation of Social Capital with Poverty. Journal of Social Wellfare. 7(28), 35-56. [in Persian]
59. Shiani M, Ahmadpour K. (2017). The Study of Relationship between Social Capital and Social Identity Among Citizens of Rasht. Journal of Social Wellfare. 17(66), 255-290. [in Persian]
60. Wandersman, A., & Florin, P. (2000). Citizen participation and community organizations. In Handbook of community psychology (pp. 247-272). Boston, MA: Springer US.
61. Woolcock, M. (1998). Social capital and economic development: Toward a theoretical synthesis and policy framework. Theory and society, 27(2), 151-208.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
