صحنه بهمن، سادین حسین، نشاط عبدالحمید، تلخابی حمیدرضا. اثرات روابط شهر و روستا بر تحولات اقتصادی و اجتماعی روستاهای شهرستان آزادشهر. اقتصاد فضا و توسعه روستایی. 1396; 6 (21) :121-138
URL: http://serd.khu.ac.ir/article-1-2901-fa.html
1- دانشگاه گلستان ، b.sahneh@gu.ac.ir
2- دانشگاه تربیت مدرس
3- دانشگاه خوارزمی
چکیده: (23152 مشاهده)
دامنه و نحوه روابط میان شهر و روستا به صورتهای گوناگون بر شکلپذیری، رشد و توسعه سکونتگاههای روستایی و همچنین بر ساختار و کارکرد آنها اثرگذار است. با توجه به نقش این روابط در فرآیند تحولات و توسعه کانونهای شهری و روستایی، علاوه بر بررسی انواع و علل روابط، شناخت آثار و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی و فضایی - کالبدی بر شهر و روستا و تلاش برای کاهش اثرات منفی این روابط در راستای ساماندهی آنها، زمینهساز توسعه پایدار نواحی روستایی و شهری خواهد بود. پژوهش حاضر باهدف بررسی تغییرات اجتماعی، اقتصادی و کالبدی ناشی از روابط متقابل شهر و روستا بین نقطه شهری آزادشهر و بخش چشمهساران انجامگرفته است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و جامعه آماری آن را خانوارهای ساکن در روستاهای بخش چشمهساران تشکیل میدهد که با توجه به حجم جمعیتی آن طبق فرمول کوکران تعداد 323 نمونه تعیین و بهطور تصادفی انتخابشده است. روش بررسی در این مقاله به دو صورت اسنادی (کتابخانهای) و مطالعات پیمایشی (پرسشنامه) با ارزیابی 21 متغیر در سه بُعد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی بوده است. برای تجزیهوتحلیل اطلاعات، علاوه بر آمارهای توصیفی از آزمون کای اسکوئر (خیدو) استفاده شد. نتایج بیانگر تغییرات عمدهای در قیمت زمین و مساکن روستایی، کاهش مالکیت بومی اراضی، قطعهقطعه شدن اراضی کشاورزی، انحراف از مشاغل کشاورزی، کاهش انسجام اجتماعی، اختلاط اقوام، تغییرات اساسی در پوششهای سنتی، تغییرات اساسی در نما و معماری مساکن روستایی و افزایش تأثیرات محیط زیستی است. همچنین میانگین دامنه این تغییرات نیز بر اساس محاسبات آماری بین 9/16 درصد تا 6/65 درصد است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1395/4/22 | پذیرش: 1396/3/7