فصلنامه

---

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل خطر و محافظت‌کننده‌ گرایش به مصرف مواد در دانشجویان دانشگاه آزاد بندرعباس انجام پذیرفت. 310 نفر از دانشجویان این دانشگاه به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه‌های شیوع شناسی مصرف مواد (بوالهری، طارمیان و پیروی، 1385)، مقیاس خود کارآمدی ادراک شده (شرر و همکاران، 1982)، مقیاس رشدی مهارت‌های زندگی (داردن و جینتر، 1996) و مقیاس گرایش به مصرف مواد بود. اطلاعات به دست آمده توسط آماره‌های همبستگی پیرسون، t استودنت، تحلیل واریانس یک‌راهه و رگرسیون چندگانه گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که: گرایش به مصرف مواد با نگرش مذهبی، عزت نفس، نگرش مثبت به دانشگاه، خودکارامدی و مهارت‌های اجتماعی همبستگی منفی معنادار و با نگرش مثبت والدین به مواد رابطه مستقیم معنادار دارد؛ از میان عوامل خطر و محافظت‌کننده، سه متغیر مهارت‌های اجتماعی، نگرش مذهبی و پرخاشگری، 47 درصد از واریانس گرایش به مصرف مواد را پیش‌بینی می‌کنند؛ میانگین نمره گرایش به مصرف مواد پسران به شکل معنی‌داری بالاتر از دختران است؛ میانگین نمره گرایش به مصرف مواد مجردها به شکل معنی‌داری بالاتر از متاهل‌ها است؛ بین گروه‌های سنی مختلف از نظر گرایش به مصرف مواد تفاوت معناداری وجود ندارد. به نظر می‌رسد یافته‌های این پژوهش منطبق با مدل تلفیقی مصرف مواد بوتوین(2000) باشد که نشان می‌دهد افرادی که از مهارتهای اجتماعی و فردی ضعیفی برخوردار هستند و باورهای هنجاری درباره الکل، سیگار و سایر مواد دارند، با احتمال بیشتری به سمت مواد کشیده می‌شوند