فصلنامه

---

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان BATD در کنترل افسردگی و اضطراب زنان مبتلا به چاقی است. 45 نفر از زنان چاق (kg/m230BMI &ge) که از افسردگی و اضطراب همراه با چاقی رنج می بردند، به طور تصادفی در سه گروه 15 نفره قرار گرفتند. هر سه گروه در متغیرهای سن، جنس، میزان تحصیلات و BMI همتا شدند. ابزار پژوهش شامل سیاهه افسردگی بک و سیاهه اضطراب حالت ـ صفت اسپیلبرگر و بسته درمانی B‏ATD بود. پس از اجرای پیش آزمون، گروه آزمایش درمان BATD را در ده جلسه و گروه رژیم درمانی درمان کاهش وزن را در مدت مشابه دریافت کردند، گروه سوم هیچ نوع درمانی را دریافت نکرد. پس از اتمام مداخلات، از آزمودنی های سه گروه پس آزمون به عمل آمد. نتایج تحلیل چند متغیری، نشان دهنده اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری، در کاهش علایم افسردگی و اضطراب بیماران مبتلا به چاقی، می باشد. از جمله دلایل احتمالی اثر بخشی این رویکرد درمانی، افزایش سطح فعالیت های خوشایند و مهم، و افزایش رویدادهای تقویت کننده زندگی بیمار می باشد که این یافته ها با سایر پژوهش ها همسان است.

---

 در این پژوهش حاضر نقش واسطه‌ای تنظیم شناختی هیجان در رابطه بین سیستم‌های مغزی–رفتاری با رفتارهای خوردن در افراد دارای اضافه‌وزن و چاقی با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری شامل زنان و مردان مبتلا به اضافه‌وزن و چاقی مراجعه کننده به خانه‌های سلامت، مراکز رژیم درمانی و باشگاه‌های ورزشی شهر تهران در پاییز و زمستان 1395 بودند که به روش نمونه گیری در دسترس، 500 نفر از آنها انتخاب شده و در پژوهش شرکت کردند. اطلاعات مورد نظر با استفاده از پرسشنامه‌های رفتار خوردن، تنظیم شناختی هیجان و مقیاس‌های نظام‌های بازداری/فعال سازی رفتاری جمع آوری شد. نتایج پژوهش نشان داد که تنظیم شناختی هیجان ناسازگار به صورت نسبی رابطه بین سیستم‌های مغزی- رفتاری و رفتارهای خوردن را میانجی‌گری می‌کند. در نهایت مشخص شد، مدل با داده‌های مشاهده شده برازش مطلوب دارد و متغیرهای پیش‌بینی کننده 53 درصد از واریانس رفتارهای خوردن را تبیین می‌کنند. سیستم‌های مغزی-رفتاری و تنظیم شناختی هیجان، نقش مهمی در پیش بینی رفتارهای خوردن افراد دارای اضافه‌وزن و چاقی ایفا می کند که در برنامه‌های پیشگیری و درمانی باید مد نظر قرار گیرند.