لاله مودتیان، محمود تلخابی،
دوره 11، شماره 3 - ( 9-1403 )
چکیده
فروپتوز بعنوان نوعی از مرگ برنامهریزی شده سلولی تازه شناخته شده وابسته به آهن ارتباط زیادی با پیری دارد. هدف از این مطالعه بررسی نقش فروپتوز در پیری سلولهای بنیادی مزانشیمی (MSCs) میباشد. مجموعه داده GSE97311 (حاوی دادههای بیان MSCs جنینی و بالغ) آنالیز شده و ژنهای دارای بیان افتراقی (DEGs) استخراج شدند. سپس از بین آنها، ژنهای دارای بیان افتراقی مرتبط با فروپتوز (FRDEGs) تعیین شدند. در مرحله بعد با استفاده از روشهای بیوانفورماتیکی مختلف عملکردهای زیستی، برهمکنش پروتئین-پروتئین، ژنهای هاب، تنظیم کننندههای بالادست و همچنین فاکتورهای التهابی مرتبط با FRDEGs آنالیز شدند. طبق آنالیزها تعداد 34 ژن بعنوان FRDEGs شناسایی شدند. تجزیه و تحلیل عملکردهای زیستی نشان داد که این ژنها بیشتر در فعالیتهای اکسیدوردوکتازی، سنتز اسیدهای چرب و پاسخ به یون آهن نقش دارند. همچنین، آنالیزهای مربوط به مسیرهای سیگنالدهی نیز نشان داد که این ژنها بیشتر در مسیرهای مربوط به انواع سرطانها و همچنین بیوسنتز اسیدهای چرب درگیر هستند. طبق آنالیزها miR-26b-5p بعنوان مهمترین miRNA و LINC00205 و GAS5 بعنوان مهمترین lncRNAها شناخته شدند. ژنهای هاب شامل HMOX1، EZH2، NEDD4L، PTGS2، CDKN2A، ATF3، NOX4، TXNIP، SNCA و MAPK3 بعنوان ژنهای اصلی فروپتوز مرتبط با پیری MSCs شناسایی شدند. نتایج احتمال مشارکت بالای FRDEGs و تنظیم کنندههای بالا دست آنها در القا التهاب و فنوتیپ پیری در MSCs را نشان دادند. این یافتهها ممکن است سرنخهای جدیدی برای بهبود عملکرد MSCs و کاهش بیماریهای مرتبط با افزایش سن در آینده ارائه دهد.
