محمدصادق خاکشور، جمیله پازوکی،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
سه نوع کیتین به نام α (اسکلت خارجی سخت پوستان)، β (اسکلت داخلی سرپایان) و γ (دیوارۀ سلولی برخی قارچها) در طبیعت وجود دارد. کیتوزان مهم ترین مشتق کیتین است که فعالیت های زیستی مختلفی دارد. در این مطالعه سه نوع کیتوزان α، β و γ به ترتیب از پوستۀ خرچنگ Portunus segnis ، صدف داخلی Sepia pharonis و دیوارۀ سلولی قارچ Aspergillus niger استخراج شد. نمونه های سخت پوست و نرمتن در تابستان 1393 از آب های بندر عباس و سویۀ قارچی Aspergillus niger (5223 PTCC ) از سازمان پژوهش های علمی و صنعتی تهیه شد. مقدار کیتوزان استخراج شده از پوستۀ خرچنگ به طور معنی داری بیشتر از کیتوزان سپیا و کیتوزان قارچ محاسبه شد. خواص ضدمیکروبی سه نوع کیتوزان به روش انتشار دیسک در آگار روی نه سویۀ باکتریایی و دو سویۀ قارچی بررسی شد. به طور میانگین، کیتوزان α بیشترین و کیتوزان γ کمترین فعالیت ضد میکروبی را نشان دادند. در برابر 3 نوع کیتوزان حساسیت باکتریها بیشتر از سویه های قارچی بود. باکتری های گرم مثبت و گرم منفی حساسیت یکسانی در برابر انواع کیتوزان از خود نشان دادند. با توجه به نتایج به دست آمده، 3 نوع کیتوزان استخراج شده خواص ضد میکروبی قابل توجهی را از خود نشان دادند. مطالعات بیشتر در این زمینه نیز پیشنهاد می شود.
