خانم حانیه قندچی، خانم ریحانه رمضانی، خانم سیده زهرا موسوی نژاد،
دوره 10، شماره 4 - ( 12-1402 )
چکیده
امروزه اگزوزومهای شیر به جهت دردسترس بودن و کارایی بسیار در محصولات آرایشی- بهداشتی و همچنین به عنوان نانوحاملهای دارویی، بسیار مورد توجه محققین قرار گرفته است. از آنجایی که یافتن روشی ساده و کارآمد برای جداسازی این وزیکولها بسیار بااهمیت است، در این پژوهش به برخی روشهای جداسازی اگزوزوم از شیر گاو مانند اولتراسانتریفیوژ، جداسازی با استفاده از پلیمر PEG و چند کیت تجاری داخلی پرداخته و مشخصهیابی اگزوزومها با استفاده از DLS و میکروسکوپ الکترونی انجام شده است.
در روش اولتراسانتریفیوژ، به عنوان رایجترین روش جداسازی اگزوزوم، تعداد ذرات مشاهدهشده در تصاویر میکروسکوپ الکترونی بسیار پایین (۵±۲ پارتیکل در هر تصویر با بزرگنمایی تقریبی x ۶۰۰۰۰) برآورد شد، درحالی که در تصاویر میکروسکوپی کیت اگزوسان، تعداد ذرات زیادی (۱۵۰±۳۰پارتیکل در هر تصویر با بزرگنمایی تقریبی x ۳۰۰۰۰۰) قابل مشاهده بود. در جداسازی با استفاده از PEG، میانگین قطر ذرات با تکنیک DLS، ۲۶۳ نانومتر و بیشتر از روشهای اولتراسانتریفیوژ، کیت اگزوسیب و کیت آنااگزو که قطر ذرات به ترتیب ۱۷۶، ۱۴۲ و ۱۲۳ نانومتر بود، مشاهده گردید. میانگین قطر ذرات در تصاویر میکروسکوپی کیت اگزوسان، ۱۰±۷۰-۳۰ نانومتر بود که نتایج DLS هم کوچکبودن سایز ذرات جداسازیشده را تأیید کرد. با توجه به تعداد زیاد ذرات ریز (nm ۳۰ ≥) در نتایج میکروسکوپی کیت اگزوسان، این احتمال میرود که چنین ذراتی به وفور در شیر وجود دارند و ممکن است روشهای دیگر قادر به جداسازی این ذرات ریز نبودهاند. در نهایت هر چند تمامی روشهای مطالعه شده، قابلیت جداسازی اگزوزوم از شیر را داشتند ولی برای مقایسه دقیقتر و معرفی یک روش استاندارد برای جداسازی اگزوزوم از شیر گاو، لازم است مطالعات گسترده تری صورت پذیرد.
