5 نتیجه برای ایگدری
نسرین نیک مهر، سهیل ایگدری، پریا جلیلی،
دوره 4، شماره 1 - ( 3-1396 )
چکیده
ماهی کولیکورا، Alburnus filippii،از خانوادۀ کپورماهیان است و از رودخانه های ارس و سفیدرود و تالاب انزلی دیده شده است. با توجه فقدان اطلاعات کافی در باب ویژگیهای استخوان شناسی، گونۀ A. filippii این تحقیق با هدف توصیف ساختار اسکلتی آن به اجرا درآمد. براي این پژوهش تعداد 20 قطعه ماهی به وسیلۀ دستگاه الکتروشوکر از رودخانۀ اهرچاي صید و پس از تثبیت در فرمالین 10 درصد بافري، براي انجام مطالعات استخوان شناسی رنگ آمیزي و شفاف سازي شدند. سپس، ویژگیهای استخوانی گونۀ A. filippii به تفصیل توصیف و با ساختارهای اسکلتی توصیف شدۀ دیگر گونه های جنس Alburnus مقایسه شد. براساس نتایج، گونۀ A. filippii یافتهها نشان داد مجموعه ای از ویژگیهای استخوانی شامل تیزبودن زائدۀ میانی استخوان فکی، وجود تمایل به بالا در زائدۀ کورونوئید، برآمده بودن حاشیۀ قدامی استخوان فکی لامی، بادبزنی شکل بودن بخش قدامی استخوان قاعده ای لامی، تیزبودن بخش خلفی استخوان پیشومر، کوچک بودن چهارمین قطعه استخوان زیرچشمی و وجود تعداد 11 استخوان پتریگیوفور در ساختار بالۀ پشتی از دیگر گونه های این جنس در ایران تشخیص پذیر است.
عطا مولودی صالح، سهیل ایگدری، شیما لطیف نژاد، منوچهر نصری،
دوره 7، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
این مطالعه به‌منظور بررسی تفاوت‌های ریختی چهار جمعیت گونه شیرماهی در آب‌های داخلی ایران به اجرا درآمد. بدین منظور، تعداد 81 قطعه شیر ماهی از رودخانه‌های بیدواز، چشمه‌علی،کلات و آل نمونه‌برداری شد. نمونه‌ها پس از بیهوشی در فرمالین تثبیت بافری و برای ادامه مطالعات به آزمایشگاه منتقل شدند. از سمت چپ سطح جانبی تمام نمونه‌ها عکس‌برداری شد. به‌منظور استخراج داده‌های حاصل از شکل بدن، تعداد 14 لندمارک با استفاده از عکسهای گرفته شده در نرم افزار TpsDig2 تعریف و رقومی سازی شد. ابتدا به منظور حذف اثرات ناشی از اندازه، جهت و موقعیت آنالیز پروکراست (GPA) صورت گرفت، سپس از آنالیزهای PCA، MANOVA/CVA و تحلیل خوشه‌ای بر اساس آنالیز داده‌ها استفاده شد. بر اساس نتایج بین جمعیت‌های مورد مطالعه تفاوت معنیداری از نظر شکل بدن یافت شد. عمده تفاوت‌های شکل بدنی در جمعیت‌های مورد مطالعه مربوط موقعیت پوزه، عمق بدن، عمق سر و طول ساقه دمی بود. این تغییرات مشاهده شده احتمالاً در اثر سازگاری با ویژگیهای محیطی زیستگاه آنها حاصل شده است.
عطا مولودی صالح، دکتر سهیل ایگدری، کیوان عباسی، منوچهر نصری،
دوره 8، شماره 4 - ( 10-1400 )
چکیده
با توجه به ابهامات بیان شده در برخی مطالعات اخیر مبنی بر مترادف بودن دو گونه همبوم عروس ماهی ارومیه (Petroleuciscus ulanus) و شاه کولی ارومیه (Alburnus atropatenae)، این مطالعه به منظور اعتبارسنجی این دو گونه با مقایسه صفات اندازشی و شمارشی آنها در رودخانه مهابادچای حوضه دریاچه ارومیه انجام شد. تعداد 64 نمونه از گونه P. ulanus و 68 نمونه از گونه A. atropatenae صید شد و تعداد 17 صفت اندازشی و 7 صفت شمارشی اندازه‌گیری و ثبت شدند. صفات اندازشی به‌منظور حذف اندازه و اثرات ناشی از رشد آلومتریک مثبت استانداردسازی شدند، سپس نرمال و غیرنرمال بودن آنها بررسی شد. داده‌های استاندارد شده با استفاده از آزمون‌های تیتست، من‌ویتنی، تجزیه به مولفه‌های اصلی (PCA) و تحلیل تابع تشخیصی براساس ارزش p تیتست هاتلینگ (DFA/Hotelling's T-test) تحلیل شدند. نتایج نشان داد، که دو گونه مورد بررسی در 11 صفت اندازشی و 2 صفت شمارشی تفاوت معنیداری داشتند (05/0>P). همچنین آنالیزهای چند متغیره DFA تفاوت معنیداری بین دو گونه مورد مطالعه نشان داد. نتایج این پژوهش فرضیه پیشین مبنی بر هم مترادف بودن این دو گونه را بر اساس صفات اندازشی و شمارشی رد می‌نماید. بنابراین بر اساس نتایج این مطالعه، هویت آرایه‌شناسی این دو گونه معتبر هستند.
علیرضا رادخواه، سهیل ایگدری، هادی پورباقر، هاشم نوفرستی،
دوره 9، شماره 1 - ( 1-1401 )
چکیده
ماهی گامبوزیا (Gambusi holbrooki Girard, 1859) به‌عنوان یکی از گونه‌های غیربومی و مهاجم در آب‌های داخلی ایران به شمار می‌رود. این گونه در اکثر حوضه‌های داخلی ایران و پیکره‌های آبی حضور دارد و حتی در آب‌های شور نیز یافت شده است. سازگاری گسترده این ماهی با شرایط اکولوژیکی مختلف باعث شده است که بسیاری از ویژگیهای زیستی آن مانند ریخت‌شناسی نیز تحت تاثیر محیط تغییر یابد. مطالعه حاضر به منظور بررسی دوشکلی جنسی ماهی گامبوزیا در رودخانه گاماسیاب انجام گرفت. از این‌رو، 59 قطعه ماهی گامبوزیا در شهریور 1396 از رودخانه گاماسیاب نمونه‌برداری شد. نمونه‌های ماهی پس از تعیین جنسیت، با استفاده از دستگاه کولیس زیستسنجی شده و صفات شمارشی نیز ثبت گردید. در مجموع، 37 صفت ریختی (شامل 8 صفت شمارشی و 29 صفت ریختسنجی) مورد بررسی قرار گرفت. پس از استخراج داده‌های ریختی، از آنالیز تجزیه به مولفه‌های اصلی (PCA) و تابع متمایزکننده (DFA) به‌منظور مقایسه صفات ریختی استفاده شد. نتایج نشان داد که از بین نمونه‌های به‌دست آمده، 30 قطعه ماهی نر و 29 قطعه ماهی ماده بودند. بر اساس نتایج، همه صفات ریختسنجی مورد بررسی به غیر از طول ساقه دمي، طول قاعده باله پشتي و فاصله انتهاي باله مخرجي تا انتهاي بدن، اختلاف معنیداری در بین جنس‌های نر و ماده نشان دادند (05/0>p). نتایج آنالیز DFA و PCA نشان داد که جنس‌های نر و ماده از نظر صفات ریختسنجی کاملاً از یکدیگر متمایز شدند. این یافتهها بیانگر دوشکلی جنسی در ماهی گامبوزیا در رودخانه گاماسیاب است. دوشکلی جنسی مشاهده شده در این گونه احتمالاً به دلیل انتخاب جنسی و افزایش موفقیت گونه در تولیدمثل صورت گرفته است.
واژه‌های کلیدی.
دکتر عطا مولودی صالح، دکتر سهیل ایگدری، دکتر هادی پورباقر، دکتر حمیدرضا اسماعیلی،
دوره 11، شماره 1 - ( 4-1403 )
چکیده
این مطالعه به‌منظور بررسی همپوشانی آشیان اکولوژیک دو گونه همبوم سیاه‌ماهی خالدار (Paracapoeta trutta) و سیاه‌ماهی میان رودان (Capoeta damascina) در بخش ایرانی رودخانه سیروان (حوضه خلیج فارس) به‌اجرا درآمد. بدین‌منظور، طی زمستان 1400 نمونه‌برداری از هشت ایستگاه (هرکدام با سه تکرار) صورت گرفت. بعد از شناسایی، نمونه‌ها در محل صید رهاسازی شدند. سپس تعداد 10 فاکتور محیطی از جمله عمق، سرعت جریان، عرض رودخانه، pH، دما، هدایت الکتریکی (EC)، کل مواد جامد محلول (TDS)، ارتفاع از سطح دریا، شیب و اکسیژن محلول اندازه‌گیری و ثبت شدند. بررسی مطلوبیت زیستگاه گونه P. trutta به‌صورت pH 8-5/7، دما حدود 10 درجه سانتی‌گراد، TDS 150 میلی‌گرم بر لیتر،EC 400 میکروموس بر سانتی‌متر، ارتفاع از سطح دریا 1150 متر، عمق 15 سانتی‌متر، عرض رودخانه حدود 9 متر، سرعت جریان 1 متر بر ثانیه، شیب 2 درصد و اکسیژن محلول 9 میلی‌گرم بر لیتر و برای گونه C. damascina نیز به صورت pH 5/6-6، دما حدود 10 درجه سانتی‌گراد، TDS 180 تا 200 میلی‌گرم بر لیتر، EC 300 میکروموس بر سانتی‌متر، ارتفاع از سطح دریا 1150 متر، عمق 25 سانتی‌متر، عرض رودخانه حدود 6 متر، سرعت جریان 5/0 متر بر ثانیه، شیب 2 درصد و اکسیژن محلول 8 میلی‌گرم محاسبه شد. نتایج همپوشانی آشیان اکولوژیک نشان داد که دو گونه براساس فاکتورهای محیطی مورد بررسی، در اکسیژن محلول بیشترین همپوشانی (646/0) و در فاکتور دما (293/0) کمترین همپوشانی را نشان داد.محاسبه شد. میانگین همپوشانی آشیان اکولوژیک نیز برای دو گونه 432/0 به‌دست آمد.
