Shokoohi E, Sofalian O, Asghari A, Khomari S, Esmaielpour B, Aflatooni H. Evaluation of freezing tolerance in chickpea promising genotypes (Cicer arietinum) using physiological traits and molecular markers. nbr 2023; 10 (2) :143-157
URL:
http://nbr.khu.ac.ir/article-1-3606-fa.html
شکوهی المیرا، سفالیان امید، اصغری علی، خماری سعید، اسماعیلپور بهروز، افلاطونی حامد. ارزیابی تحمل یخزدگی در ژنوتیپهای امیدبخش نخود با استفاده از صفات فیزیولوژیک و نشانگرهای مولکولی. یافته های نوین در علوم زیستی. 1402; 10 (2) :143-157
URL: http://nbr.khu.ac.ir/article-1-3606-fa.html
گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران ، Sofalian@gmail.com
چکیده: (2598 مشاهده)
نخود یکی از مهمترین گیاهان تیره بقولات بوده و در جیره غذایی از اهمیت زیادی برخوردار است. بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی، آزمایشی با 18 ژنوتیپ نخود در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی اجرا شد. پس از خوگیری گیاهان به سرما، تیمار یخزدگی در دماهای 6-، 8- و 10- اعمال شد و دمای 50 درصد کشندگی (LT50) آنها با تبدیل پروبیت تعیین شد. قبل و بعد از مرحله خوگیری نمونه برگی برداشت و میزان محتوای نسبی آب برگ، رنگیزههای فتوسنتزی، پرولین، قند محلول، درصد پروتئین، کاتالاز، پراکسیداز، پلیفنولاکسیداز و شاخص سبزینگی اندازهگیری شد. نتایج تجزیه واریانس صفات فیزیولوژیکی نشان داد که تمامی صفات مورد بررسی به غیر از میزان کلروفیلa، کلروفیلb، و پلی فنول پراکسیداز، از نظر شرایط خوگیری در سطح 1 درصد با یکدیگر تفاوت معنیدار داشتند. در صفات کلروفیلa، کلروفیلb، و پلی فنول پراکسیداز از نظر شرایط خوگیری در سطح 5 درصد با یکدیگر تفاوت معنیدار داشتند. ارقام مورد بررسی از نظر صفات کلروفیلa، کلروفیل کل و شاخص سبزینگی دارای تفاوت معنیدار بودند. در اثر متقابل شرایط × رقم نیز از میان کلیه صفات مورد بررسی کاتالاز و شاخص سبزینگی با هم تفاوت معنیدار داشتند. ژنوتیپ 5 با کمترین مقدار LT50 (86/8-) و بالاترین درصد زندهمانی (%80) مقاومترین و ژنوتیپ 10 با بیشترین مقدار LT50 (57/3-) و کمترین درصد زندهمانی به همراه ژنوتیپ 15 حساسترین ژنوتیپها به یخزدگی شناخته شدند. به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی، DNA استخراج و با استفاده از 21 آغازگر مختلف ISSR مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل بیانگر وجود پلیمورفیسم (چند شکلی) در میان این ارقام بود. در مجموع 101 نوار واضح تولید شد، که از این میان 94 نوار چندشکل بودند. محتوای اطلاعات چند شکلی (PIC) در محدوده 332/0 (آغازگر 7) تا 049/0 (آغازگر16) بود. میزان تنوع ژنی بین 126/0 تا 977/0 متغیر بود. تجزیه و تحلیل کلاستر ژنوتیپها با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و به روش UPGMA انجام شد و 18 ژنوتیپ گیاه نخود در 3 گروه دستهبندی شدند.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
علوم گیاهی دریافت: 1401/11/17 | ویرایش نهایی: 1402/6/29 | پذیرش: 1402/2/20 | انتشار: 1402/6/29 | انتشار الکترونیک: 1402/6/29