احمد قارزی،
دوره 15، شماره 1 - ( 9-1393 )
چکیده
طرز تشکیل فولیکول پر و فولیکول مو در مرحلۀ جنینی تقریباً مشابه است ولی آیا آنها در مرحلۀ بلوغ نیز ساختار و سازمان¬بندی مشابهی دارند؟ هدف تحقیق حاضر بررسی شباهت¬ها و تفاوت¬های ساختاری این دو نوع فولیکول در موش_های صحرایی و کبوترهای بالغ می¬باشد. برای این منظور، پس از خارج کردن فولیکول¬ها از پوست، آنها برای بررسی با میکروسکوپ نوری و الکترونی گذاره آماده شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که این دو نوع فولیکول از نظر داشتن پاپیلای درمی، ماتریکس اپیدرمی و سلول¬های بنیادی اپیدرمی مشابه هستند. همچنین نحوۀ تولید رشته مو و پر در آنها تقریبا یکسان است. یکی از اختلافات مشاهده شده بین این دو فولیکول این است که برخلاف فولیکول مو، در بخش بالای پاپیلای درمی فولیکول پر یک بخش متمایزی بنام پولپ وجود دارد. در مرکز این پولپ و همچنین پاپیلای درمی یک رگ خونی قرار دارد که نظیر آن در فولیکول مو دیده نمی¬شود. یکی دیگر از تفاوتهای مشاهد شده به ضخامت غشاء پایهای مربوط می¬شود که در مرز ماتریکس اپیدرمی و پاپیلای درمی قرار می¬گیرد. این غشاء در فولیکول پر نسبت به فولیکول مو از ضخامت بسیار بیشتری برخوردار است. همچنین در قاعدۀ فولیکول پر جمعیت مشخصی از سلول¬های شبه-بنیادی دیده می¬شود که نظیر آن در فولیکول مو مشاهده نگردید. با توجه به نتایج حاصله به نظر می¬رسد که پر در پرندگان و مو در پستانداران برای اهداف زیستی مختلفی سازگاری یافته¬اند.
