پژوهش های نوین فیزیک

---

زنجبیل، از گیاهان دارویی است که بیش‌ترین آنتی‏اکسیدانت­ها (ویتامین‏های B، C و E) را دارد و در تقویت قوۀ جنسی نیز مؤثر است. هدف از این تحقیق، بررسی تأثیر عصارۀ زنجبیل بر محور هورمونی هیپوفیز- گوناد و فرآیند اسپرماتوژنز در موش‏های سوری نابالغ نژاد Balb /C است. موش سوری نر نابالغ (28 سر)، با وزن تقریبی 18-15 گرم و محدودۀ سنی30- 25روزه، به‌طور تصادفی به 4 گروه 7 تایی کنترل، شم و آزمایشی 1و2 تقسیم شدند. گروه‏های آزمایشی 1و2 بعد از تعیین دوز کشندۀ عصارۀ زنجبیل به‌مدت دو هفته به‌ترتیب 50 و 100 میلی‏گرم/کیلوگرم از عصارۀ هیدروالکلی زنجبیل تهیه شده به‌روش پرکولاسیون، به‌صورت تزریق درون‏صفاقی (IP) دریافت کردند و در مدت زمان ذکر شده، گروه شم، آب مقطر (IP) دریافت کرد. گروه کنترل از آب و غذای استاندارد آزمایشگاهی استفاده کرد. پس از 14 روز تزریق، موش‏ها با اتر بیهوش شدند و غلظت هورمون‏های تستوسترون، LH و FSH با استفاده از کیت ELISA اندازه‏گیری و تعداد اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت‏ها، اسپرماتید، اسپرم، لیدیگ و سرتولی در بیضۀ خارج شده با روش رنگ‏آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین شمارش گردید. نتایج به‌دست آمده نشان داد در مقایسه با گروه کنترل و شم، مقادیر سرمی LH در گروه آزمایشی 2 و هورمون FSH در هر دو گروه آزمایشی کاهش معنی‏دار (05/0P<) و میزان تستوسترون در گروه آزمایشی 2 افزایش معنی‏دار (05/0P<) دارد. هم‌چنین تعداد سلول‏های لیدیگ و اسپرماتوسیت در گروه آزمایشی 2 و تعداد سلول‏های اسپرماتید و اسپرماتوزویید در هر دو گروه آزمایشی، در مقایسه با گروه‏های کنترل و شم افزایش معنی‏دار (05/0P<) دارد. بنا بر این احتمال می‏رود که فنیل پروپانوییدها و سرکویی‏ترپن­های موجود در زنجبیل از طریق افزایش هورمون تستوسترون و LH و تکثیر سلول‏های لیدیگ از طریق تأثیر بر محور هیپوفیز- گوناد موجب تکثیر سلول‏های جنسی در لوله‏های منی‏ساز گردد.