فریبرز مسعودی، رقیه دورورزی،
دوره 13، شماره 4 - ( 11-1392 )
چکیده
در دامنه شمالی البرز مرکزی، در جنوب مرزن آباد سنگ های ولکانیک بازیکی برونزد دارند که منتسب به زمان کرتاسه می باشند. در این تحقیق، فرایندهای موثر بر تکوین و تکامل این سنگ های ولکانیکی به منظور درک بهتر فرایند ماگماتیسم مزوزوئیک در البرز مرکزی مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی، سنگ های مذکور را می توان به دو دسته کلی بازالت و آندزیت بازالت تقسیم نمود. براساس نمودارهای ژئوشیمیایی، ماگمای سنگ های بازالتی جنوب مرزن آباد دارای ماهیت آلکالن می باشد و در محیط کششی درون قاره ای تشکیل شده است. مطالعات میکروسکوپی، بررسی های ترکیب شیمیایی کانی ها و روندهای مشاهده شده در نمودارهای ژئوشیمیایی سنگ کل، همگی تایید کننده رخداد تبلور تفریقی می باشد، به طوری که تبلور کانی های الیوین و کلینوپیروکسن و به مقدار کمتر پلاژیوکلاز در بازالت ها و کانی های کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز در آندزیت بازالت ها به وقوع پیوسته است. علاوه بر شواهد پتروگرافی، کانی شناسی و شیمیایی، فرایند تفریق توسط مدل های ژئوشیمیایی تائید و کیفیت این تفریق توسط نرم افزار Melts بازسازی شد. بر پایه مدل سازی تفریق بلورین در سنگ های بازیک جنوب مرزن آباد، سنگ های بازالتی در طی تبلور تفریقی حدود 30 درصدی ماگمای اولیه تشکیل شده اند. سنگ های آندزیت بازالتی نیز می توانند پس از بازالت ها، از ماگمای مشابه پس از تبلور تفریقی نزدیک به 50 درصدی تشکیل شده باشند. مطالعات ترموبارومتری الیوین نیز تایید کننده صحت داده های به دست آمده توسط نرم افزار Melts می باشد.
