۳ نتیجه برای ماهی سفید
دوره ۸، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۸۷ )
چکیده
دریای مازندران به‌عنوان زیستگاه منحصر به فرد و عمدهٔ ماهی سفید۱ در طی قرن جاری متحمل تغییرات عمدهٔ اکولوژیک و مدیریتی گشته است که یکی از تبعات چنین تغییراتی، تغییردر ترکیب و اجزای تشکیل دهندهٔ اکوسیستم شکنندهٔ دریایی است. که پژوهش‌های محققان مختلف، حکایت از بروز چنین تغییراتی در پیکره و اجزای اکوسیستمی و موجودات زنده آن دارد. تحقیق حاضر به منظورتعیین مراحل رسیدگی جنسئ ماهی سفید از طریق بررسی‌های زیستی و بررسی‌های بافتی اندام‌های جنسی در بخش جنوبی دریای مازندران صورت پذیرفته است. بدین منظور، ماهیان مهاجر به سواحل، رودخانه‌ها و محدودهٔ مصبی آن‌ها در حاشیهٔ جنوبی دریای مازندران به وسیلهٔ تورهای پره صید شده و شاخص‌های مرفومتریک و مرفومریستیک اندازه‌گیری و ثبت شدند آن‌گاه نمونه‌های فلسی و گنادی از آن‌ها استحصال گشت که پس از نمونه‌برداری و قراردادن در محلول بوئن وآماده‌سازی ( مراحل آب‌گیری، شفاف‌سازی، قالب‌گیری و رنگ‌آمیزی به روش H&E)، بررسی بافتی با کمک میکروسکوپ نوری صورت پذیرفت. نتایج نشان می‌دهد که ماهیان نمونه‌برداری شده دارای میانگین طولی(۵۸ ۳۴۹) میلی‌متر و وزنی (۳۳۴ ۵۶۴) گرم و درصد ترکیب جنسی۶/۴۵% ماده و ۴/۵۴% نر هستند. میزان رسیدگی جنسی بر اساس روش ۶ مرحله‌ای نشان‌دهندٔ قرارگیری ماده‌ها در مرحلهٔ (IV و VI,V) در طی ماه‌های اسفند، فروردین و اردیبهشت بوده است. ماهیان ماده در اسفند ۳۲% در مرحلهٔ V و ۵۷% در مرحلهٔ IV و ۱۱% در مرحلهٔ VI بوده‌اند این نسبت در فروردین به ۸۷% مرحلهٔ V و ۲۳% درصد مرحلهٔ VI و در اردیبهشت ۹۴% مرحلهٔV و۶% درصد مرحلهٔ VI تغییر می‌یابد. نرها در تمامی ماه‌های اسفند، فروردین و اردیبهشت دارای مرحلهٔ رسیدگی IV و V فعال یا VI غیر فعال بوده‌اند.
همایون حسین زاده صحاف،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۸۹ )
چکیده
امروزه روند رهاسازی بچه ماهیان سفید در دریای خزر رو به افزایش است و رهاسازی قریب به ۲۰۰ میلیون قطعه بچه ماهی،عامل تولید و صیدی سالانه معادل ۱۷ هزار تن ماهی سفید در دریای خزر است. استفاده از انواع محرک‌های سیستم بویایی و تقویت‌کننده‌های حافظه نظیر مورفولین باعث تشدید فرایند به‌خاطرسپاری در ماهیان می‌شود به‌نحوی که روند بازگشت به محل‌های تولید مثلی و نوزادی را تسهیل می‌کند.این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر مورفولین بر ضریب بازگشت ماهی سفید از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۷ در مرکز تکثیر و پرورش شهید انصاری صورت پذیرفت. ماهیان مولد پس از انتقال به کارگاه (از رود خانۀ خشکرود) به‌صورت ترکیبی تکثیر شده و از لارو و بچه ماهیان حاصل برای انجام آزمایش‌ها استفاده گردید. به‌منظور تعیین بهترین دز مورفولین، تعداد ۵۴۸۰ قطعه بچه ماهی با وزن ۵-۴ گرم انتخاب و ۳ تیمار با سه غلظت ۲-۱۰×۵، ۵-۱۰×۵، ۷-۱۰× ۵ میلی‌گرم بر لیتر از مورفولین بر روی آن‌ها به‌کار رفته و حمام داده شدند. بچه ماهیان با روش تگ‌های الاستومر علامت‌گذاری و از طریق رودخانۀ خشکرود به دریای خزر رهاسازی شدند. برای صید ماهیان علامت‌گذاری شده درسال ۱۳۸۷ از تور سالیک استفاده گردید. در طول صید تعداد ۵۰۵عدد ماهی سفید صید گردید که از آن میان تعداد ۳۴ عدد واجد تگ‌های الاستومر بودند. نتایج کلی نشان دهندۀ افزایش معنی‌دار نرخ بازگشت به خانه۲ ماهی سفید به‌هنگام تأثیرپذیری از مورفولین (۳۲/۰ درصد) در مقایسه با شاهد (۰۹/۰ درصد) است (۰۰۱/۰P<) نرخ بازگشت به خانه برای همۀ نمونه‌های رهاسازی شده در مجموع۲۱/۰ درصد محاسبه شد. نتایج در زمینۀ تأثیرپذیری بچه ماهیان از مورفولین حاکی از اختلاف معنی‌دار در نرخ بازگشت به خانه است به‌طوری که غلظت ۵-۱۰×۵ میلی‌گرم بر لیتر به‌عنوان مؤثرترین دوز (با نرخ بازگشت ۶۲/۰ درصد) تعیین گردید (۰۰۱/۰P<). درعین حال غلظت
۲-۱۰×۵ میلی‌گرم بر لیتر مورفولین دارای نرخ بازگشت به خانه ۳۷/۰ درصد و برای غلظت ۷-۱۰×۵ نرخ بازگشت معادل ۱۵/۰ درصد است. در مجموع با استفاده از تکنیک تگ‌گذاری الاستومر، ضریب بازگشت شیلاتی۳ ناشی از تأثیرپذیری از مورفولین در ماهی سفید ۷/۶ در صد محاسبه گردید. با توجه به نتایج حاصل و بررسی نرخ بازگشت در طی دورۀ ۵ ساله رهاسازی ماهی سفید در کشور (۵ درصد ) می‌توان به‌کارگیری این ترکیب در کار گاه‌های تکثیر و بازسازی ذخایر ماهی سفید را پیشنهاد کرد.
طاهره باقری، محمد رضا ایمانپور،
دوره ۱۱، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۰ )
چکیده
با توجه به ارزش اقتصادی بالای ماهی سفید و نقش و جایگاه اسیدهای چرب بر موفقیت لقاح و تولید مثل، در تحقیق حاضر به بررسی ارتباط اسیدهای چرب تخمک با برخی خصوصیات زیست شناختی گناد، موفقیت لقاح، نرخ تخم گشایی و اندازه لاروی در ماهی سفید پرداختیم. جهت استخراج اسیدهای چرب از روش استخراج اتر استفاده شد. آنالیز اسیدهای چرب توسط دستگاه گازکروماتوگراف مدل ۱۰۰۰ DANI- ایتالیایی بوسیله روش Direct acid catalaysed transestrification آماده گردید. در مجموع بین اسید مریستیک (C۱۴:۰) با نرخ تخم گشایی تخم ارتباط معنی دار مستقیم (۰۵/۰>P) وجود داشت. بین اسید پالمیتیک (C۱۶:۰) با تعداد تخمک در گرم ارتباط مستقیم معنی دار (۰۱/۰>P) وجود داشت. ارتباط اسید گادولئیک (C۲۰:۱n۹) با طول لارو تازه تفریخ شده مستقیم (۰۵/۰>P) بود. ارتباط اسید C۲۰:۲n۶ با تعداد تخمک در گرم (۰۵/۰>P)، برخلاف وزن مولد (۰۵/۰>P) مستقیم بود. ارتباط اسید آراشیدونیک (C۲۰:۴n۶) و EPA (C۲۰:۵n۳) با تعداد تخمک در گرم (۰۵/۰> P) مستقیم بود. بین DHA (C۲۲:۶n۳) با وزن گناد سیال شده، هماوری کاری و مطلق، ارتباط معنی دار مستقیم (۰۵/۰>P) برقرار بود. رابطه نسبت DHA/ EPA با تعداد تخمک در گرم (۰۵/۰>P)، برخلاف وزن گناد سیال شده (۰۱/۰>P)، هماوری کاری (۰۱/۰>P) و هماوری نسبی (۰۵/۰>P) مستقیم بود. ارتباط n-۶/ n-۳ با وزن گناد سیال شده معکوس بود. ارتباط بین HUFAو همینطور n-۳ HUFA با هماوری کاری و نسبی (۰۵/۰>P) مستقیم بود. ارتباط بین SFA با تعداد تخمک در گرم (۰۱/۰> P) مستقیم بود. ارتباط بین نسبت سه اسید چرب AA/EPA/DHA با هماوری کاری و نسبی (۰۵/۰>P) برخلاف نسبت سطح به حجم تخمک (۰۵/۰>P) معکوس بود. بین لیپید کل و وزن لارو تازه تفریخ شده (۰۵/۰>P)، ارتباط مستقیم وجود داشت.
کلمات کلیدی: ماهی سفید، تخمک، اسید چرب، تولید مثل
