۵ نتیجه برای زاگرس
دوره ۱۰، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۸۹ )
چکیده
تاقدیسهای زنگول و پشت‌جنگل در غرب- شمال غرب شهرستان خرمآباد در منطقۀ لرستان و در کمربند چینخورده- راندۀ زاگرس واقع هستند. هندسه و تحول جنبشی چینها درکمربند چینخورده- راندۀ زاگرس به‌وسیلۀ گسلهای راندگی کنترل می‌شوند. بنا بر این هندسۀ ساختاری چینها که در پتانسیل ساختار مخزنی بودن آنها مؤثر است، به‌وسیله این گسلهای راندگی که غالباً کور هستند و شواهد سطحی ندارند، کنترل می‌شود. در این پژوهش، هندسه ساختاری تاقدیسهای زنگول و پشت‌جنگل به‌منظور برآورد پتانسیل مخزن هیدروکربوری آنها بررسی شده است. برای این هدف، سه برش ساختاری حاصل پیمایشها ی ساختاری عمود بر امتداد اثر سطح محوری چینها از تاقدیسها تهیه شده است. بر اساس تحلیل‌های هندسی انجام شده، تاقدیسهای زنگول و پشت‌جنگل هندسه‌ای شبیه به هندسۀ چینهای جدایشی گسل خورده دارند. سطح جدایشی عامل چینخوردگی این تاقدیسها عمیق و احتمالاً در شیل‌های کامبرین است، گرچه وجود شواهدی از چینخوردگی‌های جوان‌تر، چینهای گوشخرگوشی و چینهای مشابه دروغین در پهلوهای این تاقدیسها و سازندهای جوان‌تر دلالت بر اثر سطوح جدایش میانی در توسعه این چینها دارد. سازند گرو که یکی از سطوح جدایش اساسی میانی در منطقۀ لرستان است، عامل توسعه این چینها در پهلوهای تاقدیسهای بزرگ است. این سطح جدایشی همچنین کنترل کنندۀ سبک هندسه ساختارهای سطحی از ساختارهای عمقی نفتی است، به‌گونه‌ای که باعث جابه‌جایی مکانی ناحیۀ لولایی آنها از سطح تا عمق می‌شود. با بررسی نقشۀ همتراز زیرزمینی تاقدیسها میزان بستگیهای قائم و افقی تاقدیسهای زنگول و پشت‌جنگل برآورد شده است.
دوره ۱۱، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۹۰ )
چکیده
حفاظت شدۀ مانشت و قلارنگ به‌وسعت ۲۹۱۴۶ هکتار در شمال استان ایلام، بین مدارهای "۳۲'۴۸º۳۳-"۲۷'۳۴º۳۳ عرض شمالی و "۴۵'۳۸º۴۶-"۳۱'۲۰º۴۶ طول شرقی قرار گرفته است. میانگین ارتفاع ۱۱۰۵ تا ۲۶۵۰ متر، متوسط بارندگی سالیانه ۲/۵۳۶ میلی‌متر و میانگین دمای سالیانه ۴۳/۱۷ درجۀ سانتی‌گراد است. منطقۀ حفاظت شدۀ مانشت و قلارنگ منطقه‌ای کوهستانی از رشته‌کوه‌های زاگرس است. با توجه به بررسی‌های انجام شده سطح منطقۀ حفاظت شدۀ مانشت و قلارنگ از ۷ حوضۀ آب‌ریز تشکیل شده است. در این بررسی، فلور حوضۀ آب‌ریز شلم به مساحت ۴۴۶۷ هکتار از این منطقه بررسی شده است. در مجموع ۲۲۱ تاکسون (گونه، زیرگونه و واریته) جمع‌آوری شد که شامل ۲۱۹ گونه، ۱۵۰ جنس و ۴۶ تیره است. نتایج نشان داد که ۲۹ گونۀ تک‌لپه‌ای و ۱۹۰ گونۀ دولپه‌ای هستند. مهم‌ترین تیره‌های منطقه از نظر غنای گونه به‌ترتیب کاسنیان۱ با ۳۵ گونه، باقلائیان۲ و نعناییان۳ با ۱۹ گونه و کلمیان۴ و گندمیان۵ با ۱۷ گونه هستند. از لحاظ شکل‌زیستی، تروفیت ۸۰/۴۴ درصد، همی‌کریپتوفیت ۵۸/۳۲ درصد، ژئوفیت ۷۶/۱۱ درصد، فانروفیت ۳۳/۶ درصد و کامه‌فیت ۱۷/۳ درصد هستند. در بررسی کورولوژی، ۱۴۱ تاکسون (۸۰/۶۳ درصد) به ناحیۀ ایران- تورانی تعلق داشته‌اند
بهمن رحیم زاده، جمشید حسن زاده، فریبرز مسعودی،
دوره ۱۳، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۲ )
چکیده
در منطقه شهر سه¬ول¬آوا در استان کردستان، توده¬ها و دایک¬های با ترکیب گابرو در همراهی بازالت¬ها و پریدوتیت¬های افیولیتی رخ¬نمون دارند. افیولیت¬های سه¬ول¬آوا بخشی از افیولیت¬های کردستان است که در زون برشی بین زاگرس مرتفع و سنندج-سیرجان شمالی واقع شده است. در این تحقیق ژئوشیمی و سن گابروها مطالعه شده است. بافت غالب گابروها دانه¬ای و پگماتوئیدی است که بخشهای مجاور گسل اصلی و جوان زاگرس میلونیتی شده¬اند. دامنه تغییرات SiO۲ گابروها بین ۸۴/۴۷ تا ۶۵/۵۱ درصد و سرشت ماگمای آنها بیشتر توله¬ایتی است. کانی های اصلی گابروها، پلاژیوکلاز با ترکیب لابرادور و کلینوپیروکسن¬ از دو نوع دیوپسید و اوژیت با عدد منیزیم (Mg#) ۹۰/۸۳ تا ۹۰/۸۸ است. ویژگی¬های این گابروها در نمودار¬های مختلف ژئوشیمیایی و ژئوتکتونیکی گویای منشاء گوشته¬ای اندکی تهی شده است که در یک محیط سوپراسابداکشن (Supra-subduction Zone) پشت¬قوس تشکیل شده است. این گابروها به روش U-Pb بر روی دانه¬های زیرکن سن میانگین ۳/۱± ۳/۳۸ میلیون سال را نشان می دهند. سن ائوسن پایانی گابروهای سه¬ول¬آوا و چندین توده گابروی مشابه در امتداد زمین درز زاگرس در منطقه کردستان می تواند گویای این باشد که نئوتتیس در این منطقه بعد از ائوسن بسته شده باشد.
رضا علی پور، سید احمد علوی، محمد رضا قاسمی، محمد مختاری، علی رضا گلال زاده،
دوره ۱۶، شماره ۴۱ - ( ۱-۱۳۹۴ )
چکیده
این پژوهش با استفاده از نیمرخ های لرزه نگاری بازتابی هندسه ساختار راندگی تاقدیس نفتی آغاجاری بر روی تاقدیس مارون در فروبار دزفول (جنوب باختر ایران) را مورد بررسی قرار می دهد. این دو تاقدیس دارای روند شمال باختری – جنوب خاوری می باشند که بخش شمالی منطقه مورد مطالعه تاقدیس آغاجاری برروی تاقدیس مارون رانده شده است. در جنوب منطقه مورد مطالعه و نیمرخ های لرزه نگاری ۴ و۵ تاقدیس مارون در حال شکل گیری است و میل این تاقدیس قابل مشاهده است و بیشتر دگرشکلی در تاقدیس آغاجاری متمرکز می باشد. همچنین در بخش میانی منطقه مورد مطالعه تاقدیس مارون شکل گرفته، ولی راندگی ها در این بخش از تاقدیس عمل نکرده اند و بیشترین راندگی تاقدیس آغاجاری روی مارون دیده می شود. در بخش شمالی نیز در هر دو تاقدیس یک راندگی با ریشه نسبتا عمیق در یال جنوبی دیده می شود و در هر دو تاقدیس با ادامه دگرریختی یک راندگی بالایی از سازند گچساران به سطح رسیده و نهایتا در انتهای شمال باختری منطقه مورد مطالعه در هر دو تاقدیس یک راندگی با ریشه نسبتا عمیق در یال جنوبی دیده می شود که به سمت بالا انتشار یافته و یک پس راندگی از راندگی عمقی اصلی هر دو تاقدیس منشعب شده است. البته در تاقدیس مارون با ادامه دگرریختی یک راندگی بالایی از سازند گچساران به سطح رسیده است که در تاقدیس آغاجاری دیده نمی شود که نشان می دهد تاقدیس مارون در عمق کمتری قرار دارد.
فاطمه نوری سندیانی، حسین عزیزی،
دوره ۱۶، شماره ۴۲ - ( ۱-۱۳۹۴ )
چکیده
در جنوب شرق صحنه و در شمال رودخانه گاماسیاب، در غرب ایران تودههای پراکنده گابرویی با روند شمال شرق- جنوب غرب که بخشی از مجموعه افیولیتی زاگرس هستند رخنمون دارند. این مجموعه از واحدهای مجاور به‌وسیلۀ گسلهای عمیق جدا شده است و در بعضی بخشها نیز دایکهای پیروکسنیتی آنها را قطع کردهاند. شواهد صحرائی، پتروگرافی و ژئوشیمیایی این سنگها نشان میدهد که تغییرات شدیدی در مجموعه کانیایی و فراوانی عناصر این سنگها نسبت به گابروهای سالم روی داده است. بهعلاوه نسبتهای ایزوتوپی زیاد ۱۴۳Nd/۱۴۴Nd (۵۱۲۹۴۵/۰-۵۱۳۰۲۱/۰) و نسبتهای کم ۸۷Sr/۸۶Sr (۷۰۳۳۴/۰- ۷۰۶۵۶/۰) از یک منشأ گوشتهای تهیشده زیراقیانوسی برای این سنگها حکایت دارد. ثابت ماندن تغییرات نسبتهای ایزوتوپی ۱۴۳Nd/۱۴۴Nd هم‌زمان با افزایش نسبتهای ایزوتوپی ۸۷Sr/۸۶Sr، همچنین تهی‌شدن شدید این سنگها از SiO۲ و غنی شدن آنها از CaO و Al۲O۳ دلالت بر واکنش شدید گابروها با آب دریا دارد. مجموعه کانیهای این سنگها شامل گراسولار/ هیدروگراسولار، آندرادیت، اپیدوت، پرهنیت، وزوویانیت و دیوپسید است که نشان‌گر فرایند رودنگیتی شدن گابروها در آبهای نه چندان عمیق در محیطی قلیایی است.
