مریم سادات میرعابدینی، مریم آق اتابای،
دوره 16، شماره 42 - ( 1-1394 )
چکیده
زمینلرزۀ بلده-کجور که از بزرگ‌ترین زمینلرزههای صد سال اخیر نزدیک به تهران محسوب میشود، در خرداد 1383 در دامنۀ شمالی البرز روی داده است. در این پژوهش تغییرات مکانی پارامترهای فرکتالی برای بررسی الگوی لرزهخیزی منطقۀ بررسی شده است. بهمنظور ترسیم نقشههای تغییرات مکانی، ابعاد فرکتالی مکانی روکانون زمینلرزهها (De)، توزیع زمانی رویداد آنها (Dt) و b-value قبل و بعد از شوک اصلی محاسبه شد. نتایج نشان داد که پیش از زمینلرزۀ بلده-کجور مقدار این پارامترها در بخش خاوری روکانون اندک است. به‌نظر میرسد کم بودن این پارامترها پیش از زمینلرزه بلده-کجور به‌دلیل وجود خوشههای زمینلرزهای بزرگ‌تر از پسزمینه و نیز زمینلرزههای کوچک‌تر پس از آن باشد. در محدودۀ اطراف روکانون زمینلرزه کاهش میزان لرزهخیزی (آرامش لرزهای) مشاهده میشود. بعد از زمینلرزه مقدار پارامتر b-value و Dt در محدودۀ روکانون و بخش باختری اندک است. کم بودن این پارامترها بعد از زمینلرزه به‌دلیل تأثیر خوشۀ پسلرزهها و آزاد شدن تنش در زمان زمینلرزه و در توالی پسلرزهها است. در نقشۀ لرزشی زمینلرزه نیز زیاد بودن شدت زمینلرزه در این بخش مشاهده میشود. مقدار De بعد از رویداد شوک اصلی هم‌چنان زیاد است. کم بودن b-value و زیاد بودن De سطح بالایی از فعالیت لرزهخیزی را در منطقه نشان میدهد. در مجموع نتایج این تحقیق نشان میدهد که پارامترهای فرکتالی به خوشهبندی مکانی و زمانی زمینلرزهها بسیار حساس هستند و از آنها میتوان بهعنوان ابزار پژوهش‌های پیشنشان‌گرهای لرزهای زمینلرزههای بزرگ استفاده کرد.
