پرویز عبدالمالکی، بهاره ناهیدیان، عاطفه پایز، فائزه قناتی،
دوره ۱۲، شماره ۳ - ( ۸-۱۳۹۱ )
چکیده
با وجود پژوهش‌های متعدد روی تأثیر میدانهای مغناطیسی بر گیاهان، سازوکار دقیق این اثرات هنوز مشخص نشده است. هدف از این پژوهش مقایسۀ تأثیر میدانهای مغناطیسی بر جوانهزنی و رشد اولیۀ بذرهای گندم است. بدین منظور بذرهای گندم۱ به دو صورت خیسانده شده و خشک به‌مدت ۴ روز، هر روز ۵ ساعت تحت تیمار میدان مغناطیسی ایستا (SMF ۳۰ میلی‌تسلا) و متناوب (EMF ۱۰ کیلوهرتز) قرار گرفتند. میزان آب‌گیری، درصد و سرعت جوانهزنی بذرها، رشد دانهرست، هدایت الکتریکی پوست دانه و غشای دانهرست اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که در مقایسه با نمونههای شاهد در گروه گندم تر، تیمار میدان مغناطیسی اثر معنی‌داری بر درصد جوانهزنی بذرها ندارد، ولی سرعت جوانهزنی، وزن تر، وزن خشک و شاخص توان II را افزایش می‌دهد. میدان مغناطیسی بر طول دانهرست حاصل از بذرهای خشک اثر مثبت داشت و در بقیۀ موارد اثر افزایشی مشاهده نشد. تیمار با میدان مغناطیسی سبب کاهش نشت الکتریکی پوست دانه و غشای دانهرست شد، ولی سبب افزایش آب‌گیری دانه نشد؛ از همین رو، افزایش سرعت جوانهزنی و رشد بهتر دانه‌رستها احتمالاً به‌دلیل افزایش تمامیت غشا و پوست دانه، افزایش میزان یا فعالیت آنزیمهای دخیل در جوانهزنی بذرها و یا آنزیمهای آنتی‌اکسیدانت است. اثرات میدان بر بذرهای تر گندم بسیار بهتر از بذرهای خشک است وهم‌چنینSMF نسبت به EMF اثرات بهتری بر جوانهزنی و رشد دانه‌رستها نشان می‌دهد.
