آقای علی اکبر میرشفیعی، دکتر سعید بازگیر، دکتر قاسم عزیزی،
دوره 11، شماره 2 - ( 6-1403 )
چکیده
در بسیاری از تحقیقات علمی، بدون توجه به برخی ملاحظات، از آماره‌های سنجش خطا برای انتخاب مدل یا روش در تحلیل فضایی مخاطرات محیطی استفاده می‌شود. این پژوهش به بررسی دقت روش‌های درون‌یابی بارش در استان فارس پرداخته و هدف آن ارزیابی عملکرد آماره‌های پرکاربرد اندازه‌گیری خطا و ارائه توصیه‌هایی برای استفاده صحیح از آنها بوده است. در این مطالعه، بارش سال 1398 که یک سال پربارش بود، با استفاده از 161 ایستگاه هواشناسی (22 ایستگاه همدیدی و 139 ایستگاه بارانسنجی) و روش‌های وزنی عکس فاصله، کریجینگ، کوکریجینگ و تابع پایه شعاعی درون‌یابی شد. نتایج ارزیابی آماره MBE نشان می‌دهد که به دلیل صفر شدن مجموع مقادیر مثبت و منفی، محققان ممکن است در انتخاب روش‌درون‌یابی دچار اشتباه شوند. این آماره تنها بیش‌برآوردی و کم‌برآوردی را نشان می‌دهد و نمی‌توان از آن برای ارزیابی دقت و انتخاب روش‌های درون‌یابی استفاده کرد. در مورد ضریب تبیین (r2)، نتایج نشان داد که به دلیل عدم تطابق دامنه تغییرات این ضریب (صفر تا 1) با مقادیر خطا (100 تا 400 میلیمتر برای درون‌یابی بارش استان فارس)، استفاده از آن برای ارزیابی دقت روش مناسب نیست. همچنین، نتایج NRMSE نشان داد که در نمونههای با تعداد کم (n=3, NRMSE=0.35) در مقایسه با نمونههای با تعداد زیاد (n=20, NRMSE=0.097)، به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد و استفاده از این آماره توصیه نمی‌شود. در نتیجه گیری کلی، استفاده از آماره‌های MAE و RMSE برای ارزیابی خطای روش‌های درون‌یابی به دلیل واقعیتر نشان دادن مقدار خطا پیشنهاد می‌شود.
