بهروز محسنی، کاکا شاهدی، سید محسن معنوی‌امری، نرجس محمودی‌وانعلیا،
دوره 9، شماره 2 - ( 6-1401 )
چکیده
مشکل رسوبزایی، انتقال رسوب، فرسایش و رسوبگذاری از بحثهای مهم در برنامهریزی راهبردهای خرد و کلان آبخیزداری و مدیریت حوزههای آبخیز است. گردآمدن رسوب در منطقههای پاییندست موجب بروز خسارت برونمنطقهای، تخریب مسیر آبراههها، گل آلودگی آب مصرفی، انباشت نهرها از رسوب و کاهش ظرفیت مخازن سدها و تنگناهای زیستمحیطی بسیاری میشود. رسوبات ناشی از فرسایش حوزههای آبخیز علاوه بر هدر رفت خاک و کم شدن حاصلخیزی، موجبات کاهش کیفیت آب را فراهم آورده و عمر مفید سدها را بهدلیل انباشت رسوبات در مخازن آن‌ها به خطر می‌اندازد. در این تحقیق تغییرات زمانی و مکانی بار رسوب معلق، در سه ایستگاه هیدرومتری سفیدچاه، گلورد و آبلو واقع در شاخه اصلی نکارود با استفاده از منحنیهای سنجه رسوب و مدل خطی رگرسیونی در محیط نرمافزارهایMINITAB وEXCEL مورد بررسی قرار گرفت. همچنین بهمنظور تعیین بهترین مدل، از شاخص ضریب همبستگی(R2) استفاده گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که در تغییرات زمانی مدل فصلی بهار در هر سه ایستگاه با حداکثر ضریب همبستگی (89/0) بهعنوان مناسبترین مدل برآورد بار رسوبی معلق از بین مدلهای مورد بررسی است. در مطالعات مکانی نیز ایستگاه آبلو واقع در خروجی حوزه آبخیز نکارود دارای بیشترین میزان ضریب همبستگی (934/0) بین دبی جریان و دبی رسوب است.
