دوره 4، شماره 3 - ( 6-1396 )
جلد 4 شماره 3 صفحات 84-71 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Azadeh S R, taghvaei M. Spatial analysis of vulnerability in urban and rural settlements against earthquake hazard Case Study: Guilan Province
. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards 2017; 4 (3) :71-84
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-2750-fa.html
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-2750-fa.html
آزاده سیدرضا، تقوایی مسعود. تحلیل فضایی آسیب‌پذیری سکونتگاه‌های شهری و روستایی در برابر مخاطره زلزله مطالعه موردی: استان گیلان
. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. 1396; 4 (3) :71-84
1- ، seyedrezaazadeh@yahoo.com
چکیده: (9054 مشاهده)
پژوهش در زمینه مخاطرات طبیعی دارای سابقه‌ای غنی در علم جغرافیا است. در میان تمام مخاطرات طبیعی، زلزله یکی از جدی‌ترین آن‌ها است که زیان‌های عظیم اقتصادی و مرگ‌ومیر مردم را به بار می‌آورد. کشور ایران بر روی کمربند زلزله خیز آلپ ـ هیمالیا واقع شده که یک منطقه مستعد زلزله است. از این رو زمین لرزه های مخرب عظیمی در گذشته در کشور ایران روی داده است. هدف اصلی از انجام این پژوهش تحلیل فضایی میزان خطر زلزله در سکونتگاه‌های شهری و روستایی استان گیلان است. در این راستا از تحلیل‌های فضایی در نرم‌افزار ArcGIS و تحلیل فاصله اقلیدسی استفاده شد. احتمال وقوع خطر زلزله در استان گیلان بر اساس فاصله از خطوط گسلهای فعال و غیر فعّال تحلیل شد. نتایج نشان داد که72/40 درصد از مساحت استان گیلان در فاصله صفر تا 15 کیلومتری گسل های فعّال قرار دارد و همچنین 45/64 درصد از مساحت این استان در فاصله ای کمتر از هشت کیلومتر تا گسل های غیر فعال قرار دارند. تحلیل خطر زلزله در نقاط شهری استان گیلان براساس خطوط گسل فعّال حاکی از آن است که 18 نقطه شهری در پهنه با خطر بسیار بالای زلزله و 14 شهر در پهنه با خطر بالای زلزله قرار دارند. براساس مطالعات انجام شده 57/20 درصد از جمعیت نقاط شهری در پهنه با خطر بالای بسیار بالای زلزله (80 تا 100 درصد) ساکن هستند. تحلیل خطر وقوع زلزله در نقاط شهری استان گیلان براساس گسل های غیر فعّال حاکی از آن است که، 20 نقطه شهری با جمعیت نسبی 44/25 درصد در پهنه با خطر بسیار بالای زلزله ساکن هستند. مطالعات انجام شده در زمینه نقاط روستایی استان گیلان براساس گسل های فعّال نشان داد که از مجموع 2925 سکونتگاه روستایی، 1350 روستا با جمعیت نسبی 90/24 درصد در پهنه با خطر بسیار بالای زلزله ساکن هستند. تحلیل خطر زلزله در نقاط روستایی استان گیلان براساس فاصله از گسل های غیرفعّال نشان داد که 1679 روستا در پهنه با خطر بسیار بالای زلزله قرار دارند. در پایان پژوهش پیشنهاد‌هایی در راستای مقابله با خطر وقوع زلزله ارائه شد.
فهرست منابع
1. آزاده، سید رضا؛ و ملیحه زارع. 1395. تحلیل توان‌ها و محدودیت‌های محیطی با تحلیلی بر لرزه‌خیزی و نحوه استقرار مراکز جمعیتی استان زنجان، مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، 35: 131-141.
2. پورمحمدی، محمدرضا؛ و علی مصیب زاده. 1387. آسیب‌پذیری شهرهای ایران در برابر زلزله و نقش مشارکت محله‌ای در امدادرسانی آن‌ها، جغرافیا و توسعه، 12: 117-144.
3. تقوایی، مسعود؛ و اردلان حسنی‌نژاد. 1394. ارزیابی آسیب‌پذیری کالبدی عملکردی سازمان‌های متولی مدیریت بحران شهر شیراز، شهر پایدار، 1: 176-199.
4. خمر، غلامعلی؛ و امین‌الله رخشانی. 1394. نقش راهکارهایی مدیریت بحران در جهت کاهش خسارات ناشی از زلزله؛ مطالعه‌ی موردی: شهر خرم‌آباد، جغرافیا و توسعه، 41: 147-160.
5. ریاحی، وحید؛ لقمان زمانی. 1392. مدیریت بحران زلزله در سکونتگاه‌های روستایی شهرستان سروآباد، اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 1: 151-169.
6. سعدآبادی، علی‌اصغر؛ و محدثه عظیمی. 1393. شناسایی اقدامات اساسی در مراحل مدیریت بحران به کمک روش فازی (موردمطالعه: شناسایی اقدامات اساسی در مراحل مدیریت بحران زلزله)، مطالعات برنامه‌ریزی شهری، 6: 31-54.
7. شریف زادگان، محمد حسین و حمید فتحی. 1387. طراحی و کاربرد مدل های فضایی ارزیابی و تحلیل آسیب پذیری لرزه ای در برنامه ریزی و مدیریت شهری، مجله صفه، 17 و 46: 109-124.
8. شهابی، هیمن و محمدحسین قلیزاده. 1390. پهنه بندی خطر زمین لرزه با روش تحلیل چند معیاره فضایی، جغرافیا و توسعه، 9 و 21: 65 – 80.
9. شماعی، علی؛ لقمان مصطفی پور و محسن یوسفی فشکی. 1394. تحلیل فضایی آسیب پذیری محله های شهری با رویکرد پدافند غیر عامل در شهر پیرانشهر، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 2 و 3: 105-118.
10. شریفی، زینب و مهدی نوری پور. 1396. تحلیل آسیب پذیری خانوارهای روستایی بخش مرکزی شهرستان دنا: کاربرد چارچوب معیشت پایدار، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 4 و 2: 19-36.
11. عباسی، حامد؛ سیامک شرفی و زهره مریانجی. 1396. تحلیل فضایی مخاطرات ژئومورفیک تهدیدکننده مجتمع های زیستی شهری در استان لرستان، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 4 و 2: 107-125.
12. علیخانی، بهلول. 1393. مبانی فلسفی مخاطرات محیطی، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 1 و 1: 1-15.
13. علیخانی، بهلول. 1393. فرهنگ واژگان مخاطرات محیطی، قطب علمی تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، انتشارات جهاد دانشگاهی، دانشگاه خوارزمی تهران.
14. علیخانی، بهلول. 1394. تحلیل فضایی، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 2 و 3: 1-14..
15. فرجی سبکبار، حسنعلی؛ سیدعلی بدری، رضا عباسی ورکی و الهام عباسی ورکی. 1393. تحلیل فضایی اثرات مخاطرات طبیعی در نواحی روستایی با استفاده از مدل مولفه های اصلی وزن جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه الموت قزوین)، جغرافیا و مخاطرات محیطی، 10: 91-110.
16. کاظمی تاری، تقی. 1388. مدیریت بحران زلزله در کلان‌شهر تهران، جغرافیایی سرزمین، 22: 107-125.
17. کریمی، حمیدرضا. 1389. شناسایی عوامل مؤثر بر مدیریت منابع انسانی در مهار (پیشگیری، کاهش اثرات، مقابله) بحران زلزله در بیمارستان امام سجاد (ع) ناجا، امداد و نجات، 1: 71-84.
18. کاویانی راد، مراد. 1389. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی و بحران های بوم شناسی در ایران، فصلنامه مطالعات راهبردی، 48: 33-58.
19. محمدی، علیرضا و بهمن جاوید مغوان. 1395. سنجش میزان آسیب پذیری سکونتگاه های غیر رسمی در برابر خطر وقوع زمین لرزه با استفاده از GIS (مورد پژوهش: محله زیر نهر تراب شهر پارس آباد)، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 3 و 3: 41-64.
20. مرکز آمار ایران (نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن و فرهنگ آبادی‌های استان گیلان، سال 1390)، www.amar.org.ir.
21. نخعی، محمد و میثم ودیعتی، 1393. تحلیل فضایی مخاطرات طبیعی ناشی از برداشت بی رویه آب زیرزمینی در آبخوان ساحلی ارومیه، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 1و1: 53-65.
22. Amiri, A.; and R. Tabatabaei. 2008. Earthquake risk management strategy plan using nonparametric estimation of hazard rate. American Journal of Applied Sciences, 5: 581-585.
23. Bommer, J.J.; N.A. Abrahamson, F.O. Strasser, A. Pecker, P.Y. Bard, H. Bungum, F. Cotton, D. Fäh, F. Sabetta, F. Scherbaum, and J. Studer. 2004. The challenge of defining upper bounds on earthquake ground motions. Seismological Research Letters, 1: 82-95.
24. Burby, R. J.; R. E. Deyle, D. R. Godschalk, and R. B. Olshansky. 2000. Creating hazard resilient communities through land-use planning. Natural hazards review, 2: 99-106.
25. Cole, T. W.; and K. L. Fellows. 2008. Risk communication failure: A case study of New Orleans and Hurricane Katrina. Southern Communication Journal, 3: 211-228. doi: 10.1080/10417940802219702
26. Kim, J. K. 2014. A conceptual framework for assessing post-earthquake fire performance of buildings. Worcester Polytechnic Institute, p. 160.
27. Kuhlicke, C.; A. Steinführer, C. Begg, C. Bianchizza, M. Bründl, M. Buchecker, B. De Marchi, M.D.M. Tarditti., C. Höppner, B. Komac, and L. Lemkow. 2011. Perspectives on social capacity building for natural hazards: outlining an emerging field of research and practice in Europe. Environmental Science & Policy, 7: 804-814. doi:10.1016/j.envsci.2011.05.001
28. Li, H.; T. Yi, M. GU, and L. Huo. 2009. Evaluation of earthquake-induced structural damages by wavelet transform. Progress in Natural Science, 4: 461-470. doi:10.1016/j.pnsc.2008.09.002
29. Montz, B. E.; and G. A. Tobin. 2011. Natural hazards: an evolving tradition in applied geography. Applied Geography, 1: 1-4. doi: 10.1016/j.apgeog.2010.06.005
30. Yazdani, A.; and M. Kowsari. 2011. Statistical prediction of the sequence of large earthquakes in Iran. International Journal of Engineering-Transactions B: Applications, 4: 325. doi: 10.5829/idosi.ije.2011.24.04b.03
31. ZALI, N.; and S. R. AZADEH. 2014. An Investigation of Ahar-Varzeghan Seismicity on August 11, 2012 in the North West of Tabriz, Iran. Journal of Sustainability Science and Management, 1: 78-89.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
