[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: جلد 31، شماره 94 - ( 3-1402 ) ::
جلد 31 شماره 94 صفحات 162-135 برگشت به فهرست نسخه ها
تحلیل روان‌شناختی کهن‌الگوی «مادر شرور» در داستان‌های صادق هدایت
ویدا دستمالچی*
دانشگاه شهیدمدنی آذربایجان ، dastmalchivi@a.azaruniv.ac.ir
چکیده:   (4410 مشاهده)
اصطلاح «مادر شرور» برآمده از وجه دوگانه کهن‌الگوی مادر در روان‌شناسی اسطوره‌گرا است که با نظریه‌های فروید و یونگ و شاگردانشان در قلمرو مطالعات علوم انسانی کاربرد یافته است. هدایت در رمان بوف‌کور با شخصیت‌ سیّال مادر راوی (عمه راوی/ دخترعمه راوی)، در داستان‌‌کوتاه‌های «سه‌قطره‌خون» با شخصیت رخساره (زن شرور)، در «آبجی‌خانم» با شخصیت مادر آبجی، در «زنی که مردش را گم کرد» با شخصیت مادر زرین‌کلاه و خود زرین‌کلاه، و در دو داستان چاپ‌نشده، با شخصیت مادر عنکبوت و مادر مرد مقتول، مادر شرور و پیامدهای حضور او را در زندگی شخصیت‌های اصلی داستان‌هایش به‌تصویر کشیده است. در مقاله حاضر، با روش توصیفی-تحلیلی، به قدرت تأثیر مادر شرور در سرنوشت شوم شخصیت‌های آثار هدایت (عقده مادر، روان‌پریشی، خودکشی، دیگرکشی) پرداخته شده است. یافته­‌ها نشان داد که نمادهایی به‌عنوان نقش مکمل مادر شرور در داستان­های هدایت وجود دارد. نتیجه اینکه تأثیر مادر شرور در زندگی شخصیت‌­های اصلی قابل پیش­‌بینی است؛ مقابله با مادر، روان‌پریشی، دیگرکشی و خودکشی سرنوشت تکراری شخصیت­‌های این داستان­‌هاست.
 
واژه‌های کلیدی: صادق هدایت، نقد روان‌شناختی، مادر شرور، کهن‌الگوی مادر، داستان‌.
متن کامل [PDF 5455 kb]   (1381 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: سایر
فهرست منابع
1. آبشيريني، اسد (1401). تحليل و نمادشناسي بخش اول بوف‌کور با استفاده از نظرية امر واقع لاکان. زبان و ادبيات فارسي . دورة سوم. شمارة 92: 31-56.
2. آرين‌پور، يحيي (1382). از نيما تا روزگار ما. جلد سوم. تهران: زوار.
3. احمدي، بابک (1389). حقيقت و زيبايي. تهران: مرکز.
4. بيات، حسين؛ عبادي‌جميل، سعيد (1397). جلوه¬هايي از درد ستروني در مجموعه داستان به کي سلام کنم؟. زبان و ادبيات فارسي. دورة اول. شمارة 84: 31-51.
5. پاينده، حسين (1390). عجز از بيان: قرائتي روان‌کاوانه از داستان سه‌قطره‌خون. ادب فارسي. دورة اول. شمارة 7و8: 67-88.
6. جانسون، رابرت (1390). عقدة مادر و روابط زن و مرد. ترجمة تورج‌رضا بني‌صدر. تهران: ليوسا.
7. شميسا، سيروس (1376). کليات سبک‌شناسي. تهران: ميترا.
8. شواليه، ژان؛ گربران، آلن (1382). فرهنگ نمادها. ترجمة سودابه فضايلي. جلد سوم. تهران: جيحون.
9. شواليه، ژان؛ گربران، آلن (1384). فرهنگ نمادها. ترجمة سودابه فضايلي. جلد اول. تهران: جيحون.
10. شواليه، ژان؛ گربران، آلن (1385). فرهنگ نمادها. ترجمة سودابه فضايلي. جلد چهارم. تهران: جيحون.
11. شواليه، ژان؛ گربران، آلن (1387). فرهنگ نمادها. جلد پنجم. ترجمة سودابه فضايلي. تهران: جيحون.
12. فرزانه، مصطفي (1380). آشنايي با صادق هدايت. تهران: مرکز.
13. ميرعابديني، حسن (1386). صدسال داستان‌نويسي ايران. جلد اول. تهران: چشمه.
14. هدايت، صادق (1331). سايه روشن. تهران: سينا.
15. ¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬هدايت، صادق (1342الف). زنده‌به‌گور. تهران: اميرکبير.
16. هدايت، صادق (1342ب). سگ ولگرد. تهران: اميرکبير.
17. هدايت، صادق (1342ج). علويه‌خانم و ولنگاري. تهران: اميرکبير.
18. هدايت، صادق (1343). سه‌قطره‌خون. تهران: اميرکبير.
19. هدايت، صادق (1356). بوف‌کور. تهران: جاويدان.
20. هدايت، صادق (1383). وغ‌وغ‌ساهاب. تهران: جامه‌دران.
21. همايوني، صادق (1354). مردي که با سايه¬اش حرف مي¬زد. تهران: عطايي.
22. يونگ، کارل گوستاو (1376). چهار صورت مثالي. ترجمة پروين فرامرزي. مشهد: آستان قدس رضوي.
23. يونگ، کارل گوستاو (1393). انسان و سمبول‌هايش. ترجمة محمود سلطانيه. تهران: جامي.
24. Abshirini, Asad (2022). Analysis and Symbology of the First Part of The Blind Owl (Buf-e Kur) Using Lacan's Theory of The Real. Persian Language and Literature of Khārazmi University. 30 (92) :31-56 [In Persian] [DOI:10.52547/jpll.30.92.31]
25. Ahmadi, Bābak (2010). Truth and Beauty. Tehrān: Markaz.
26. Ārāiyanpour, Yahyā (2003). From Nima (Yooshij) to the present day. Tehrān: Zavvār. [In Persian]
27. Bayāt Hossein; Ebādi Jamil, Saeed (2018). The Representation of "Infertility Pain" in a Collection of Short Stories, Be Ki Salaam Konam? (To whom I say Hello?). Persian Language and Literature of Khārazmi University. 26 (84) :31-51. [In Persian]
28. Chevalier, John; Gheerbrant, Alen (2003). Dictionary of Symbols. Vol, 1. translated by Soudābeh Fazāeli. Tehrān: Jeyhun [In Persian]
29. Chevalier, John; Gheerbrant, Alen (2005). Dictionary of Symbols. Vol, 3. translated by Soudābeh Fazāeli. Tehrān: Jeyhun [In Persian]
30. Chevalier, John; Gheerbrant, Alen (2006). Dictionary of Symbols. Vol, 4. translated by Soudābeh Fazāeli. Tehrān: Jeyhun [In Persian]
31. Chevalier, John; Gheerbrant, Alen (2008). Dictionary of Symbols. Vol, 5. translated by Soudābeh Fazāeli. Tehran: Jeyhun Pub. [In Persian]
32. Johnson, Robert (2011). Mother's Complex and Relations between Men and Women. translated by Touraj Rezā Bani Sadr. Tehrān: Liousa [In Persian]
33. Jung, Karl. Gustav (1997). Four Archetypes. translated by Parvin Farāmarzi. Mashhad: Āstan-e Quds-e Razavi [In Persian]
34. Jung, Karl Gustav (2004). Man and His Symbols. translated by Mahmoud Soltāniyeh. Tehrān: Jāmi [In Persian]
35. Farzāneh, Mustaā (2011). Getting to know Sādeq Hedāyat. Tehrān: Markaz. [In Persian]
36. Hedāyat, Sādegh. (1952). Chiaroscuro (Sāye-ye roushan). Tehrān: Sinā [In Persian]
37. Hedāyat, Sādegh. (1963). Buried Alive (Zende be gūr). Tehrān: Amir Kabir [In Persian]
38. Hedāyat, Sādegh. (1963). Lady Alaviyeh & Tittle-tattle (Alaviye Khānum & Velengārī). Tehrān: Amir Kabir [In Persian]
39. Hedāyat, Sādegh. (1963). The Stray Dog (Sag-e velgard). Tehrān: Amir Kabir [In Persian]
40. Hedāyat, Sādegh. (1964). Three Drops of Blood (Se qatre khūn). Tehrān: Amir Kabir [In Persian]
41. Hedāyat, Sādegh. (1977). The Blind Owl (Boof-e kur). Tehrān: Jāvidān [In Persian]
42. Hedāyat, Sādegh. (2004). Mister Bow Wow (Vagh Vagh Sāhāb). Tehrān: Jāmehdarān [In Persian]
43. Homāyouni, Sādiq (1975). A Man who Talked to his Shadow. Tehrān: Atāyie [In Persian]
44. Mirābedini, Hassan (2007). One Hundred Years of Iran's Story Writing. Vol, 1. Tehrān: Cheshmeh [In Persian]
45. Pāyandeh, Hossein (2012). Inability to Express: A Psychoanalytic Reading of the Story of "Three drops of Blood". Persian Literature, 1: 67-88 [In Persian]
46. Shamisā, Syrous (2008). Generalities of stylistics. Tehrān: Mitrā [In Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Dastmalchi V. A Psychological Criticism of the “Evil Mother” Archetype in Sadegh Hedayat’s Stories. Persian Language and Literature 2023; 31 (94) :135-162
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4224-fa.html

دستمالچی ویدا. تحلیل روان‌شناختی کهن‌الگوی «مادر شرور» در داستان‌های صادق هدایت. زبان و ادبيات فارسی. 1402; 31 (94) :135-162

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4224-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
جلد 31، شماره 94 - ( 3-1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.08 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4666