---

جغرافیای جنگ در خاورمیانه میان ۶۴ ساله ی ۱۹۴۸ تا ۲۰۱۱ دگرگون شده است. در ۳۲ ساله ی ۱۹۴۸ تا ۱۹۸۰، جنگ های خاورمیانه پیرامون اسراییل متمرکز بود. در این سال ها جنگ های چهارگانه ی ۱۹۴۸ ، ۱۹۵۶، ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ به باختر خاورمیانه که در برگیرنده ی اسراییل، سوریه، اردن، مصر و لبنان است، چشم اندازی بحرانی و جنگی داده بود. ولی از ۱۹۷۹ و در پی پیمان کمپ دیوید، فضای پیرامونی اسراییل طی روندی پرشتاب، آرام و آرام تر شد؛ ازآن پس تاکنون، خلیج فارس با تجربه ی چهارجنگ فراگیر به میدان جنگ خاورمیانه و چه بسا گیتی تبدیل شده است. جنگ ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ عراق علیه ایران، حمله اوت ۱۹۹۰ عراق به کویت، آفند گسترده ۱۹۹۱ ایالات متحده و هم پیمانانش به عراق و جنگ مارس ۲۰۰۳ ایالات متحده و بریتانیا به عراق، فضای پیرامونی این پهنه ی کوچک دریایی را بحرانی کرده است. این پژوهش با دست یازی به اکولوژی سیاسی که رهیافتی نوین در ادبیات میان رشته‏ای می‏باشد، کوشیده است تا علل کشیده شدن جنگ به خلیج فارس را از این دیدگاه مورد آزمایش قرار دهد.