جمشید عینالی، حسین فراهانی، نسرین جعفری،
دوره ۱۴، شماره ۳۲ - ( ۳-۱۳۹۳ )
چکیده
سرمایه اجتماعی به عنوان یک مفهوم فرارشتهای در چند دهه اخیر در تحلیلهای اجتماعی و اقتصادی پیرامون توسعه روستایی مطرح شده و به نقش ساختارهای اجتماعی محلی از قبیل روابط متقابل، شبکهها و نهادهای محلی، نگرش، انسجام و اعتماد تاکید دارد. هدف از انجام این تحقیق ارزیابی نقش سرمایه اجتماعی در کاهش میزان آسیبپذیری ناشی از سانحه زلزله است. به این منظور، از ۳۵۱۰ خانوار ساکن در دهستان سجاسرود، با استفاده از فرمول اصلاح شده کوکران تعداد ۱۸۶ خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده است. پایایی دادههای مورد استفاده با بهره گیری از آلفای کرونباخ به میزان ۸۵۷/۰ محاسبه شده است. برای نیل به این هدف، از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر تکمیل پرسشنامه در بین سرپرستان خانوار بهره گرفته شده و برای تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای آماری همبستگی اسپیرمن، آزمون t، فریدمن و تحلیل واریانس استفاده شده است. نتایج حاصله از تحلیل آماری نشان می دهد که همه ابعاد سرمایه اجتماعی در بین خانوارهای نمونه از سطح مطلوب پایین تر میباشد. به طوری که، در ابعاد شبکههای محلی و انسجام اجتماعی حتی از حد متوسط نیز پائینتر است. تحلیل مهمترین ابعاد سرمایه اجتماعی تاثیرگذار در کاهش آسیبپذیری زلزله از دیدگاه پاسخگویان نشان میدهد که شاخصهای شبکهها و نهادهای محلی، اعتماد و مشارکت و همکاری با دارابودن ضرایب استاندارد منفی به ترتیب با مقادیر ۳۳۱/۰-، ۱۲۳/۰-، ۲۱۹/-۰ بیشترین و شاخصهای نگرش مردم (۱۶۳/۰) و انسجام اجتماعی با (۲۳۹/۰) نیز کمترین تاثیر را در کاهش آسیب پذیری روستاهای نمونه داشته اند.