۴ نتیجه برای سنتینل
فریبا اسفندیاری درآباد، احسان قلعه، مریم محمدزاده شیشه گران،
دوره ۰، شماره ۰ - ( ۱-۱۳۰۰ )
چکیده
یکی از مخاطراتی که در طی سالهای اخیر در بسیاری از مناطق رخ داده است، مخاطرات ناشی از فرونشست است. موقعیت جغرافیایی ایران باعث شده است که بسیاری از مناطق آن در معرض این مخاطره باشد. تکنیک تداخلسنجی راداری با دقت بالا از مناسبترین روشهای شناسایی و اندازهگیری میزان فرونشست میباشد. در این پژوهش، به منظور شناسایی و اندازهگیری فرونشست در دشت اردبیل از تکنیک تداخلسنجی تصاویر راداری سنتینل ۱ سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۲۰ استفاده شده است. به منظور صحتسنجی از دادههای چاههای پیزومتری و نقشههای کاربری اراضی در منطقه استفاده شد. طبق نتایج، بیشینه نرخ فرونشست در ۵ سال در منطقه، ۱۷ سانتیمتر برآورد شده است. همچنین نتایج نشان داد بالاترین میزان فرونشست در بازه زمانی ۲۰۱۵ تا۲۰۲۰ به ترتیب به کاربریهای مرتع با مقدار ۱۷ سانتیمتر، خاک مقدار ۱۴ سانتیمتر و کاربریهای کشاورزی دیم و منطقه مسکونی با مقدار به ترتیب ۱۳ و ۱۲ سانتیمتر در ردههای بعدی قرار دارند. فرونشست ۱۲ سانتیمتری برای کاربری مناطق مسکونی احتمالا میتواند ناشی از تخریب و ساخت و سازهای ساختمانهای بزرگ باشد. همچنین رابطه بین فرونشست و تغییرات مقدار سطح آبهای زیرزمینی نشان داد که در بازه زمانی ۵ ساله، سطح آب زیرزمینی ۴ متر افت داشته است که این افت سطح آب زیرزمینی منجر به فرونشست زمین در منطقه مورد مطالعه شده است
آقای شکراله کیانی، آقای احمد مزیدی، آقای سیدزین العابدین حسینی،
دوره ۲۴، شماره ۷۴ - ( ۷-۱۴۰۳ )
چکیده
فرونشست یک پدیده زیستمحیطی و ناشی از نشست تدریجی و یا پایین رفتن ناگهانی سطح زمین است. پدیده فرونشست در مناطق مسکونی، صنعتی و کشاورزی میتواند خسارات فاجعه باری را ایجاد کند. در اکثر مناطق ایران همبستگی بالایی بین فرونشست زمین و کاهش تراز سطح آب زیرزمینی و درنتیجه تراکم لایههای خاک وجود دارد. در این پژوهش با استفاده از دو سری زمانی تصاویر رادار با روزنه مصنوعی از سنجنده سنتینل متعلق به سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۹، میزان فرونشست در دشت دامنه (شهرستان فریدن) محاسبه گردید سپس تغییرات سطح آب چاههای پیزومتری منطقه با استفاده از اطلاعات موجود از ۹ حلقه چاه دربازه زمانی۱۳۹۴ تا ۱۳۹۸ مورد بررسی قرار گرفت، نتایج بررسی همبستگی میزان فرونشست زمین با تغییرات سطح آب زیرزمینی در سطح %۹۵ معنی دار بوده است. در ادامه پژوهش با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک روند فرونشست در محدوده مورد مطالعه پیشبینی و نقشه احتمال فرونشست تهیه و به عنوان متغیر وابسته برای مدل رگرسیون لجستیک ایجاد شد. متغیرهای مستقل استفادهشده شامل ارتفاع، شیب، جهت شیب، زمینشناسی، فاصله از جاده، فاصله از رودخانه، کاربری اراضی، فاصله از روستا، سطح آبهای زیرزمینی، چاههای پیزومتری بوده است. خروجی مدل نقشه پهنهبندی خطر فرونشست بوده که در پنج کلاس ایجاد گردید، ارزیابی دقت و اعتبارسنجی مدل رگرسیون لجستیک با استفاده از منحنی مشخصه عملکرد سیستم انجام گرفت و دقت(۸۹/۰) به دست آمد که دقت خوب مدل رگرسیون لجستیک در تولید نقشه احتمال فرونشست در محدوده مورد مطالعه میباشد، در خروجی مدل مشخص گردید که مساحت ۱۹۸۰ هکتار معادل ۹/۷ % دارای فرونشست با درجه بسیار شدید بوده که وضعیت منطقه را در شرایط خطرناک قرار داده است و نیاز به کنترل و مدیریت برای کاهش این اثر تخریبی است.
دکتر محمد معتمدی راد، دکتر رضا ارجمند زاده، دکتر ابراهیم امیری، آقای فرزاد امیری،
دوره ۲۵، شماره ۷۸ - ( ۷-۱۴۰۴ )
چکیده
تداوم خشکسالی و همزمان افزایش میزان وابستگی به منابع آب زیرزمینی در دهههای گذشته دامنه نواحی واقع در معرض فرونشست را به بسیاری از نواحی مختلف کشور گسترش داده که خسارات زیادی را به دنبال دارد. لذا جهت کاهش خسارات ناشی از پدیده فرونشست درک دقیق و کامل فرونشست رخ داده ضروری است. در دهههای اخیر تکنیک تداخل سنجی رادار با روزنه مجازی (SAR) روش متداولی برای اندازهگیری فرونشست گردیده است. در این پژوهش که با هدف تحلیل سری زمانی فرونشست دشت اسفراین با استفاده از روش تداخلسنجی راداری انجام شده از دادههای زمینی نظیر چاههای پیزومتریک و میزان افت آب زیرزمینی سطح آب زیرزمینی در دورههای حداقل و حداکثر و چاههای بهرهبرداری جهت محاسبه میزان تخلیه در سطح آبخوان با استفاده از درونیابی به روش IDW استفاده گردید. همچنین از دادههای راداری شامل تصاویر ۱ جهت محاسبه نرخ فرونشست در بازه زمانی ۸ ماهه اول سال ۲۰۲۳ میلادی استفاده گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد میزان فرونشست در حوضه مطالعاتی از ۱ تا ۱۲ میلیمتر در بازه ۸ ماهه بوده و ۲/۷۵ درصد از مساحت حوضه در پهنه متوسط بحرانی و خیلی بحرانی قرار گرفت که بر این اساس میتوان اذعان نمود که دشت اسفراین در حالت بحرانی قرار گرفته است. بیشترین برداشت آب و فرونشست مربوط به چاههای جنوب سنخواست، جنوب خراشا، جنوب ارگ، جنوب گازان، جعفرآباد خرابه و مهدیآباد کال بکو بوده که در پهنه خیلی بحرانی قرار داشته است که جهت کنترل نشست زمین، مدیریت بهینه منابع آب زیرزمینی منطقه ضروری است.
خانم رعنا نوروزی، آقا سید مروت افتخاری، آقا علی احمدآبادی، خانم خدیجه علی نوری،
دوره ۲۵، شماره ۷۸ - ( ۷-۱۴۰۴ )
چکیده
در دو دهه اخیر فرونشست بهعنوان یک مخاطره ژئومورفیک و یکی از بحرانهای زیستمحیطی، هر ساله خسارات جبرانناپذیری را به دشتهای ایران تحمیل میکند که میتوان گفت یکی از مهمترین علل آن در حال حاضر برداشت غیراصولی و بیرویه از سفرههای زمینی میباشد. دشت اشتهارد بهعنوان یکی از قطبهای صنعتی و کشاورزی استان البرز حائز اهمیت است و به دلیل افت شدید سطح آب زیرزمینی توسط وزارت نیرو ممنوعه بحرانی اعلام شده است. ازاینرو بررسی میزان نرخ فرونشست و پرداختن به علل و عوامل تأثیرگذار در جهت مدیریت خطر آن، دارای اهمیت زیادی است. در این پژوهش جهت بررسی فرونشست دشت اشتهارد از تکنیک تداخل سنجی تفاضلی راداری (D_ InSAR) و از دادههای ماهواره Sentinel-۱A در بازه زمانی (۲۰۲۳ تا ۲۰۱۷) استفاده شد. در این بازه زمانی فرونشست منطقه بین ۲.۰۸- تا ۲.۹۳- سانتیمتر متغیر است که بیشترین مقدار فرونشست مربوط به بازه زمانی ۲۰۲۰ -۲۰۱۹ حدود ۲.۹۳ - سانتیمتر و کمترین مقدار فرونشست در بازه زمانی ۲۰۲۳ -۲۰۲۲ حدود ۲.۰۸- سانتیمتر است. نرخ فرونشست از شرق به غرب و در پهنه جنوبی با افزایش همراه است. درواقع بیشینه فرونشست در تمام بازههای مطالعاتی در محدوده آبخوان اشتهارد متمرکز است که بخش عمدهای از مزارع، آبادیها، کارخانهها و شهر اشتهارد، شهرکهای صنعتی (کوثر، امید و اشتهارد)، زمینهای کشاورزی و بیشترین تمرکز و استقرار منابع زیرزمینی (چاهها) را در خودش جای داده است. نتایج هیدروگرافها و درونیابی با استفاده از آمارهای چاههای پیزومتری نیز افت آبهای زیرزمینی و افزایش عمق را در این محدوده نشان میدهد؛ این در حالی است که نتایج بررسی همبستگی میزان فرونشست زمین با تغییرات عمق آب زیرزمینی هم در سطح %۹۵ معنیدار بوده است بهطوریکه با افزایش عمق آب زیرزمینی فرونشست در منطقه افزایش مییابد. براساس پروفیلهای تغییرات فرونشست، فرونشست منطقه موردمطالعه الگوی پیچیدهای دارد که این تغییرات و نوسانات زمانی - مکانی نشان دهنده تأثیرات مختلفی ازجمله فعالیتهای انسانی (مانند شدت، نوع فعالیت یا استخراج بیرویه آب از منابع زیرزمینی)، زیستمحیطی، مشخصات زمینشناسی (جنس رسوبات، ضخامت سفره، موقعیت سنگ کف و...) میزان تغذیه و تخلیه آبخوان و... میباشد.