۱ نتیجه برای توفان گردوغبار؛ استخراج الگو؛ تحلیل سینوپتیک؛ مدل Hysplit؛ استان اردبیل
دکتر بهروز سبحانی، دکتر مهدی عالی جهان،
دوره ۲۴، شماره ۷۳ - ( ۴-۱۴۰۳ )
چکیده
امروزه ریزگردها و توفانهای گردوغبار به یکی از مسائل و مشکلات مهم کشور ایران و سایر مناطق جهان تبدیل شده است. این پژوهش درصدد استخراج الگوهای سینوپتیک توفانهای گردوغبار استان اردبیل و پایش و منشأیابی مکان برخواست آن به انجام رسیده است. بازه زمانی موردمطالعه ۳۴ ساله (۲۰۱۳ – ۱۹۷۹) میباشد. از دادههای ایستگاههای سینوپتیک استان اردبیل و دادههای سطوح فوقانی جو سازمان ناسا جهت انجام پژوهش پیشرو استفاده به عمل آمد. جهت نیل به اهداف پژوهش از روشهای محیطی به گردشی، خوشهبندی سلسله مراتبی و مدل HYSPLIT بهره گرفته شد. با توجه به نتایج حاصل شده ۳ الگوی ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال شناسایی گردید. الگوی شماره ۱ و ۲ تقریباً مشابه به یکدیگر بوده و بیانگر رخداد ناوه عمیق است که از اروپای مرکزی شکل‌گرفته و تا نیمههای دریای سرخ امتداد داشته است. در الگوهای یادشده منطقه مورد مطالعه در شرق ناوه مذکور قرار داشته است. الگوی سوم بیانگر رخداد بلوکینگ بریده کمفشار بر فراز دریای سیاه و مناطق هم‌جوار و قرارگیری استان اردبیل در شرق ناوه متشکل از بلوکینگ میباشد. منشأ ریزگردها در الگوهای ۱ و ۲ نواحی شرقی کشور عراق و غرب کشور ایران و در الگوی شماره ۳ در ارتفاع ۵۰۰ هکتوپاسکال نواحی مرکزی کشور عراق و در ارتفاعات ۸۵۰ و ۱۰۰۰ هکتوپاسکال نواحی مرکزی کشور سوریه میباشد.
واژگان کلیدی: توفان گردوغبار؛ استخراج الگو؛ تحلیل سینوپتیک؛ مدل HYSPLIT؛ استان اردبیل
