۴ نتیجه برای تصاویر ماهوارهای
آقای علیرضا شجاعی نوری، دکتر غلامرضا جانباز قبادی، دکتر صدرالدین متولی،
دوره ۰، شماره ۰ - ( ۱-۱۳۰۰ )
چکیده
با توجه به نوسانات تراز آب دریای مازندران، خسارت‌های ناشی از آن بسیار محتمل بوده و عمل انسان در عدم انتخاب بهینه مکان‌یابی کاربری‌ها، این خسارت‌ها را تشدید می‌کند. گردشگری ساحلی، یکی از کاربری‌هایی است که به‌شدت متأثر از نوسانات تراز آب دریا بوده، که هم در حالت پسروی و هم در حالت پیشروی دریا، خسارت‌های مختلفی به آن وارد می‌شود. در این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی، جهت بررسی نقش نوسانات تراز آب دریا بر کاربری ساحل و گردشگری شهری، ابتدا نوسانات تاریخی تراز دریا در ایستگاه‌های ترازسنجی باکو، بندر انزلی و نوشهر طی دوره آماری ۱۲۱۹ تا ۱۳۹۸ مطالعه شد. به‌منظور استخراج خطوط ساحلی متناظر با ترازهای فوق‌الذکر، تصاویر ماهوارهای Landsat و Sentinel-۲ و روش‌های فیلترگذاری و آستانه هیستوگرام استفاده گردید. بررسی داده‌های ترازسنجی نشان داد که پایین‌ترین و بالاترین تراز به‌ترتیب در سالهای ۱۳۵۶ (۵/۲۸- متر) و ۱۳۷۲ (۲۴/۲۵- متر) ثبت شده است. با توجه به آخرین داده‌های تراز آب، مقدار آن در آبان ماه سال ۱۳۹۸ به پایین‌ترین سطح خود طی سه ده اخیر رسیده است (۳۱/۲۷- متر). الگوی جابجایی خطوط ساحلی متناظر با ترازهای تاریخی نشان داد که اثر نوسانات تراز طی سالهای ۱۳۵۶ تا ۱۳۹۸ به‌خوبی در تغییر موقعیت مکانی خط ساحل منطقه مطالعاتی انعکاس یافته است.
خانم زهرا شرقی، دکتر مصطفی بصیری، دکتر مهسا فرامرزی اصل،
دوره ۰، شماره ۰ - ( ۱-۱۳۰۰ )
چکیده
هدف اساسی این تحقیق آشکارسازی روندتوسعه کالبدی شهر جدید سهند، به عنوان یکی از شهر های جدید کشور با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست طی دوره آماری ۱۳۷۳-۱۴۰۱، میباشد. در این راستا ابتدا تصاویر ماهواره ای مورد نیاز برای ۴ دوره آماری ۱۳۷۳، ۱۳۸۳، ۱۳۹۳، و ۱۴۰۱، از دو ماهواره لندست ۵ و ۸ اخذ گردید. با اجرای یک تابع محاسبات باندی روی تصاویر سنجنده های TM و OLI، مقادیر تغییرات کالبدی بافت شهری طی گام های زمانی مورد بررسی در سطح شهر سهند محاسبه و استخراج گردید. نتایج این تحقیق بیانگر آن بود که رشد و توسعه کالبدی شهر سهند از سال ۱۳۸۳، شروع شده است. در این سال مساحت بافت شهری به ۲۸۲ هکتار رسیده است که نسبت به سال ۱۳۷۳، با یک رشد ۲۸ برابری روبرو بوده است. اما در دهه بعد یعنی سال ۱۳۹۳، نیز مساحت شهر با یک رشد ۱۰۰ درصدی نسبت به دهه قبل به ۵۷۰ هکتار رسید و در نهایت در دهه پایانی مساحت شهر با نرخ رشد ۵۰ درصدی به ۸۵۰ هکتار رسید. ناحیه ۶ شهر سهند، که حدود ۳۵ درصد از بافت کالبدی شهر را به خود اختصاص میدهند، از پرشتاب ترین مناطق شهر طی دهه ۱۳۹۳-۱۴۰۰ بوده است. با توجه به اینکه یک همبستگی معنی دار در سطح اطمینان ۹۵/۰ (P_value=۰,۰۵) بین رشد جمعیت و توسعه کالبدی شهر سهند طی دوره آماری ۱۳۸۰-۱۴۰۰ آشکار گردید(R=۰,۹۱)، لذا مدل رگرسیونی برازش داده شده بین رشد جمعیت و رشد بافت شهری، با قرار دادن جمعیت پذیری پیشنهادی این شهر پس از اعمال سیاست های مسکن مهر(۱۸۵ هزار نفر)، نشان داد که مساحت بافت کالبدی این شهر لازم در دهه آینده به ۱۱۸۱ هکتار رسیده با یک رشد ۳۸ درصدی مواجه خواهد شد.
هنگامه شیراوند، شهریار خالدی، سعید بهزادی، حجت اله شکری سنجابی،
دوره ۲۰، شماره ۵۷ - ( ۴-۱۳۹۹ )
چکیده
پدیده زوال یکی از مهم‌ترین دلایل تخریب و مرگ و میر درختان بلوط در جنگل‌های زاگرس است که به دلیل گستردگی و تنوع توپوگرافی تعیین آن از طریق پایش و عملیات میدانی به آسانی امکان‌پذیر نیست. بنابراین تصاویر ماهوارهای یکی از منابع مهم جهت نمایش تغییرات محیطی و مدیریت آن است. تغییرات در یک اکوسیستم اغلب به صورت تدریجی میباشد اما گاهی در زمانی کوتاه تغییرات فاحشی صورت می‌گیرد. که این تغییر میتواند باعث به وجود آمدن فاجعه‌ای شود که شناسایی آن کاری بسیار دشوار میباشد. یک روش پیشنهاد شده برای این وضعیت استفاده از مدل BFAST میباشد که با تجزیه سری زمانی در روند، فصلی و اجزای باقیمانده، تغییرات را در سری زمانی شناسایی می‌کند و به طور مکرر زمان و مقدار تغییرات را تخمین زده و مسیر و مقدار تغییرات را شناسایی می‌کند. لذا در این پژوهش با استفاده از این مدل و تصاویر ماهوارهای به پایش و ارزیابی تغییرات پوشش و زوال جنگل‌های بلوط در استان لرستان در دوره آماری (۲۰۱۷-۲۰۰۰) پرداخته شد. نتایج نشان داد در طول دوره مورد بررسی بیش از ۴۲۸۰۴ هکتار (۵/۱ درصد) از جنگل‌های بلوط استان در اثر پدیده زوال از بین رفته است. همچنین بر اساس روش BFAST نمودار روند تغییرات دارای شکست بوده و تغییرات فرکانسی آن‌ها نیز نامنظم است. بررسی و مقایسه پوشش‌های مختلف جنگل نیز بیانگر کاهش میزان NDVI است که نشان دهنده فراگیر بودن روند کاهش پوشش جنگلی است. همچنین بررسی نمودار خودهمبستگی و ضریب کندال تاو و روند آن حاکی از تغییرات زیاد و شدت شکست (۷/۰-) در منطقه مورد مطالعه است. نمودار فصلی نیز دارای تغییرات غیریکنواخت و نامنظم است که ناشی از وجود تغییرات در جنگل‌های بلوط منطقه است. از نتایج حاصل از این پژوهش میتوان در بررسی تغییرات پوشش جنگل‌های بلوط منطقه و مدیریت و چاره اندیشی برای این پدیده استفاده نمود.
نگار قاسمی، مرضیه علی خواه اصل، محمد رضوانی،
دوره ۲۲، شماره ۶۶ - ( ۷-۱۴۰۱ )
چکیده
مطالعه میزان تغییرات و تخریب منابع میتواند در برنامهریزی و استفاده بهینه از منابع و کنترل و مهار تغییرات غیراصولی در آینده گام مهمی باشد و ازآنجا که این تغییرات در سطوح وسیع و گسترده اتفاق می‌افتد، بنابراین تکنولوژی سنجش‌ازدور ابزاری ضروری و ارزشمند جهت پایش تغییرات میباشد. هدف از تحقیق حاضر، پایش پوشش اراضی شهرستان پیشوا با تکنیک سنجش‌ازدور میباشد. بدین منظور ابتدا تصاویر ماهواره لندست مربوط به سالهای ۱۹۸۶، ۲۰۰۲ و ۲۰۱۸ تهیه و پس از تصحیح رادیو متریک و بررسی صحت هندسی، طبقهبندی تصاویر به روش حداکثر احتمال انجام پذیرفت و دقت طبقهبندی نیز با شاخص کاپا و صحت کلی بررسی شد. نتایج نشان داد که در طی سی و دو سال گذشته سطح اراضی بایر و زراعت آبی در منطقه کاهش و سطح کاربری های گلخانه و انسان‌ساخت افزایش یافته است. بررسی دقت طبقهبندی تصاویر نشان داد که تصاویر مربوط به سالهای ۲۰۱۸، ۲۰۰۲ و ۱۹۸۶ مربوط به سنجنده های OLI، ETM و TM به ترتیب با ضریب کاپا ۹۶/۰، ۸۰/۰ و ۷۶/۰و همچنین صحت کلی ۵۶/۹۷، ۵۴/۸۶ و ۸۶ درصد از بیشترین دقت طبقهبندی برخوردار است. بر اساس نتایج در دوره اول (۱۹۸۶-۲۰۰۲) ، ۶/۲۷ درصد از منطقه، در دوره دوم (۲۰۰۲-۲۰۱۸) ۶/۲۹ درصد از منطقه و در بازه (۱۹۸۶-۲۰۱۸) ۸/۳۱ درصد از منطقه دچار تغییرات کاربری اراضی شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد روند تغییرات در منطقه ناشی از شرایط اقلیمی از قبیل کاهش بارندگی، وقوع خشک‌سالی و شرایط اجتماعی نظیر افزایش جمعیت و نیاز غذایی و شرایط اقتصادی نظیر سود بیشتر با افزایش راندمان تولید است.
