۳ نتیجه برای بارش سنگین
آقای ابراهیم بیرانوند، دکتر امیر گندمکار، دکتر علیرضا عباسی، دکتر مرتضی خداقلی،
دوره ۰، شماره ۰ - ( ۱-۱۳۰۰ )
چکیده
رخداد بارش سیلآسای فروردین ۱۳۹۸ در استان لرستان نمونهای بارز از بارشهای حدی بود که خسارات بسیار سنگینی به زیرساختهای کشاورزی، شهری، حملونقل و ارتباطات برجای گذاشت. هدف این پژوهش بررسی و آشکارسازی ارتباط بین ساختار فیزیکی ابرهای مولد دو موج بارش سنگین فروردین ۱۳۹۸ در حوضه آبریز دورود بروجرد است. در این راستا ویژگی های آماری دو موج بارشی ۲۵ مارس و ۱ آوریل ۲۰۱۹ مورد تحلیل قرار گرفت. ویژگی های ابرناکی ابرهای مولد این دو موج بارش سنگین، با استفاده از محصول ابرسنجنده مادیس یعنی محصول MOD۰۶، بررسی شد. ۴ فاکتور میکروفیزیکی ابرهای مولد این دو موج بارش سنگین در سطح حوضه دورود-بروجرد، شامل دمای قله ابر(CTT)، فشار قله ابر(CTO) ضخامت اپتیکال ابر (COT) و نسبت ابرناکی(CF)، مورد بررسی قرار گرفت، تحلیل آماری این دو موج بارش سنگین نشان داد که در موج اول بارش سنگین یعنی موج ۲۵ مارس ۲۰۱۹، (۵ فروردین ۱۳۹۸) ۱۵ درصد از کل بارش سالانه منطقه و در موج دوم یعنی موج ۱ آوریل ۲۰۱۹ (۱۲ فروردین ۱۳۹۸) ۲۰ درصد از کل مجموع بارش متوسط سالانه منطقه، در این دو روز ثبت شد. نتایج حاصل از تحلیل ساختار میکروفیزیکی ابرهای مولد این دو موج بارش با استفاده از داده های محصول ابر سنجنده MODSI، بیانگر آن بود که ۴ فاکتور میکروفیزیکی ابر مذکور همبستگی فضایی معنی داری با مقادیر بارش ثبت شده این دو موج بارش سنگین نشان دادند. دو فاکتور دما و فشار قله ابر که به نوعی گسترش عمودی ابرهای سطح محدوده را نشان میدهد، ارتباط معکوس معنی داری با مقادیر بارش سطح حوضه نشان دادند، در حالی که دو فاکتور نسبت ابرناکی و ضخامت اپتیکال ابرناکی همبستگی فضایی مستقیم و معنی داری با مقادیر بارش ثبت شده نشان دادند
حسین محمدی، ابراهیم فتاحی، علی اکبر شمسی پور، مهری اکبری،
دوره ۱۲، شماره ۲۴ - ( ۳-۱۳۹۱ )
چکیده
سامانه سودانی، به کم فشارهای حرارتی اطلاق می گردد که منشا آنها مناطق اطراف دریای سرخ بوده و خطوط کم فشار آنها جنوب دریای سرخ، سودان و اتیوپی را در بر گرفته و در ادامه مسیرشان از جنوب غرب ایران عبور کرده و سبب بارش های شدید می شوند. ویژگی مشترک همه این سامانه های بارانزا، کم فشارهای سطح زمین یا کم ارتفاع های سطوح بالاست. برای مطالعه دینامیکی و بررسی مکانیسم رخداد بارش های سیل آسای ناشی از سامانه سودانی در جنوب غرب ایران، از داده های JRA۲۵ استفاده شد. داده ها برای ۱۱ توفان انتخاب و کمیتهای دینامیکی تاوایی نسبی و مطلق، تاوایی پتانسیل، فرارفت تاوایی، همگرایی و واگرایی، سرعت قائم در سیستم ارتفاعی و کمیتهای ترمودینامیکی نم ویژه، همگرایی نم ویژه، دمای پتانسیل، دمای پتانسیل معادل و دمای پتانسیل تر، در محیط فورترن تعریف شدند. بررسی ها نشان می دهند که در توفان های منتخب، دو مرکز بیشینه تاوایی نسبی تراز میانی، یکی در شرق دریای مدیترانه و دیگری در غرب دریای سرخ، روی کشور سودان شکل گرفته اند. زبانه بیشینه مستقر بر روی دریای سرخ همراه با پیشروی شرق سوی ناوه، به صورت نوار باریکی به ایران کشیده شده و مقادیر تاوایی نسبی بتدریج در جنوب غرب ایران افزایش یافته است. بررسی کمیت های همگرایی و واگرایی هم انطباق زمانی و جابجایی این کمیت ها را در سطوح زیرین، با ناوه تراز میانی بخوبی آشکار می سازد. همراهی جریان باد با هسته های بیشینه نم ویژه مستقر در دریای سرخ، هم رطوبت لازم برای توفان ها را تامین نموده تا با فراهم بودن عوامل دینامیک و رطوبت لازم، بارش های فراگیر در منطقه نازل شوند.
محمد دارند،
دوره ۱۵، شماره ۳۷ - ( ۶-۱۳۹۴ )
چکیده
برای انجام این پژوهش از دادههای روزانهی بارش ۸ پیمونگاه همدید استفاده شد. به کمک دو آستانهی فراگیری و صدک ۹۸اُم، ۱۰۷ روز از فراگیرترین و شدیدترین بارشها انتخاب شدند که به لحاظ زمانی رخداد اینگونه بارشها مربوط به فصل مرطوب سال است که از مهرماه تا خرداد مشاهده میشوند. دادههای فشار تراز دریا بر روی یاختههایی با اندازهی یاختههای ۵/۲ * ۵/۲ درجهی قوسی بر روی کرنل ۱۰ تا ۱۰۰ درجهی طول شرقی و ۰ تا ۷۰ درجهی عرض شمالی از مرکز ملی اقیانوس و جوشناسی ایالات متحده امریکا استخراج شدند. بر روی ماتریس همپراش دادههای فشار تراز دریا در ۱۰۷ روز، تحلیل مولفههای مبنا انجام شد و ۱۲مولفه که حدود ۹۳درصد از پراش فشار تراز دریا را تبیین میکردند، شناسایی شد. بر روی نمرات مولفهها تحلیل خوشهای به روش ادغام وارد انجام شد. یافتهها نشان داد که در فصل مرطوب دو الگوی همدید فشار تراز دریا هنگام رخداد بارشهای سیلآسای استان کردستان مشاهده میشود. به کمک دو آستانهی فراگیری و صدک ۹۹اُم ۳۲ روز همراه با بارش سیلآسا در فصل خشک(از خرداد تا مهرماه) شناسایی شد. انجام تحلیل خوشهای بر روی نمرات ۱۱ مولفه که حدود ۹۳ درصد تغییرات فشار تراز دریا را تبیین میکردند، منجر به شناسایی یک الگوی همدیدی در تراز دریا شد. بیشترین شار همگرایی رطوبت برای بارشهای سیلآسای فصل مرطوب در ترازهای زیرین جو(۱۰۰۰، ۹۲۵ و ۸۵۰ هکتوپاسکال) اتفاق افتاده است. منبع رطوبتی در ترازهای زیرین جو دریاهای عرب، سرخ، عمان، خلیجفارس و مدیترانه است. نقش دریای مدیترانه نسبت به دریاهای گرم جنوبی کمتر است و در بین دریاهای جنوب، دریای عرب سهم بیشتری در تغذیهی رطوبتی بارشهای سنگین استان دارد. در ترازهای بالای جوی(۷۰۰، ۶۰۰ و ۵۰۰ هکتوپاسکال) میزان شار همگرایی کمتر است. منبع رطوبتی در این ترازها، دریای سرخ و مدیترانه هستند و نقش دریاهای جنوبی کمرنگتر است. برای بارشهای سیلآسای فصل خشک نیز بیشترین شار همگرایی رطوبت مربوط به ترازهای زیرین جو است ولی منبع تغذیهی رطوبتی اینگونه بارشها دریای خزر است. در ترازهای بالای جوی(از تراز ۷۰۰ به بالا) منبع رطوبت علاوه بر دریای خزر، دریاهای مدیترانه و سرخ نیز هستند.