پدیده گرم شدن زمین با تغییر الگوی زمانی – مکانی دما همراه بوده است. ازاین‌رو دگرگونی­ها و افت‌وخیزهای این عنصر از اهمیت علمی و عملی زیادی برخوردار است. یکی از رهیافت­های مطالعاتی برای بررسی تغییرات دمایی به‌کارگیری روش­های آماری است. اقلیم‌شناسان برای بررسی تغییرات دما از روش‌های سری زمانی استفاده می­کنند. هدف اصلی از این پژوهش بررسی تغییرات دمای سالانه ایستگاه سینوپتیکی تهران با استفاده از روش‌های سری زمانی است. بدین منظور از داده­های آماری دمای تهران طی دوره آماری ۲۰۰۸-۱۹۵۱ بهره گرفته‌شده است. نتایج نشان داد که در تحلیل طیفی با سطح اطمینان ۹۵/۰ چرخه­های ۱، ۲۱ و ۲۲ معنادار بودند. همچنین نمودار سری زمانی درجه حرارت سالانه ایستگاه، روند صعودی این پارامتر را نشان می­دهد. سپس الگوسازی در خانواده چندجمله‌ای‌ها، نیز نشان داد که الگوی خط دمای تهران طی ۵۵ سال گذشته (۰۸/۰^±۷۲/۰) درجه سلسیوس افزایش داشته است. همچنین با استفاده از زنجیره مارکوف احتمال تغییر وضعیت از سال سرد به سال گرم و بالعکس به ترتیب ۲/۲ و ۸۲/۱ برآورد گردید، به عبارتی هر ۲/۲ سال یک‌بار سال سرد و هر ۸۲/۱ سال یک‌بار سال گرم رخ می­دهد. نهایتاً در الگوسازی آریما، پس از بررسی مقدار آکائیک (AIC) الگوی (۱، ۱، ۰) ARIMAبه عنوان مناسب­ترین الگو انتخاب گردید.

آسیب پذیری را می توان نقص ذاتی در ابعاد ویژه محیط شهر دانست که بنا به ویژگی­های بیولوژیکی و فیزیکی و یا مشخصه­های طراحی آن مستعد آسیب است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختارهای شهر اهواز و ریز پهنه­ بندی آسیب ­پذیری آن از منظر پدافندغیرعامل و سوق دادن آن به سوی چشم انداز آینده شهر ایمن انجام شده است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش­ شناسی توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر رویکرد مطالعات مکانی- مدلی است. داده های این پژوهش شامل شاخص­ های ۱۱ گانه آموزشی، آتش‌نشانی، اداری- انتظامی، خطوط برق، پایانه­ها، تأسیسات شهری، مراکز تجاری، راه، صنایع شهری، مراکز انتقال گاز و مراکز بهداشتی می­ باشند. به منظور تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS استفاده شده است. بنابراین جهت سنجش الگوی همجواری، پس از شناسایی لایه های مؤثر در آسیب ­پذیری و با استفاده از ابزار Distance نقشه­ های فواصل برای آن­ها طراحی و استاندارد شد. برای توزیع فضایی و ریزپهنه ­بندی آسیب­ پذیری شهر اهواز از ابزار FUZZY OVERLAY در نرم‌افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج نشان می­دهد که در بخش ریز پهنه‌بندی آسیب‌پذیری، ۲۹/۷۳ درصد مساحت شهر کاملاً آسیب‌پذیر، ۲۹ درصد آسیب‌پذیر، ۲۱/۱۸ درصد آسیب‌پذیری متوسط، ۱۳/۲۲ درصد آسیب­پذیری کم و ۶/۸۵ درصد از پهنه کل شهر در وضعیت آسیب­ پذیری خیلی کم قرار دارد.

پژوهش حاضر با هدف آگاهی از تغییرات بلندمدت داده­های بارشی و همچنین شناسایی دوره­های مرطوب و خشک ۳۵ ایستگاه همدیدی در ایران انجام شده است. جهت شناخت تغییرات بارشی ایستگاه­های مورد مطالعه، نقشه­های میانگین، شاخص ضریب تغییرات و چولگی ترسیم گردید. سپس با استفاده از آزمون آماری من – کندال معناداری روند بر روی هر کدام از ایستگاه­ها در سطح اطمینان ۹۵ درصد مورد آزمون قرار گرفت. در نهایت با استفاده از بارش­های حدی ۲۰ درصد بالا و پایین در طول دوره مطالعاتی ۵۰ ساله، دوره­های مرطوب و خشک شناسایی شدند. نتایج نشان می­دهد که الگوی کلی رژیم بارشی کشور به صورتی است که مقادیر بارشی از نیمه شمالی به سوی نیمه­جنوبی و از غرب به شرق کشور کاهش می­یابد. کمترین مقادیر ضریب تغییرات و چولگی مربوط به نواحی شمالی به ویژه سواحل دریای کاسپین می­باشد و بیشترین مقادیر مربوط به نواحی جنوبی به خصوص مناطقی از جنوب و جنوب­­شرق می­شود. به طورکلی نتایج آزمون من-کندال نشان می­دهد که داده­های بارشی در مقیاس فصلی به استثنای چندین ایستگاه همدیدی روند معناداری را نشان نمی­دهند. بیشترین دوره­های مرطوب در فصل بهار و کمترین در فصل تابستان و بیشترین دوره­های خشک در فصل پاییز و کمترین در فصل بهار رخ داده­اند. تعداد خشکسالی­ها در دوره­های سرد قابل توجه می­باشد. همچنین فراوانی وقوع دوره­های خشک بیشتر از دوره­های مرطوب می­باشد.