۱ نتیجه برای خضرلوی محمدیار
زلیخا خضرلوی محمدیار، قاسم عزیزی، بهلول علیجانی،
دوره ۲۴، شماره ۷۳ - ( ۴-۱۴۰۳ )
چکیده
هدف این مقاله آشکارسازی تغییرات در سریهای زمانی شاخصهای فراوانی و شدت بارش یک تا شش روزه ایران و خوشهبندی ایستگاه‌ها براساس تغییرات رخ‌داده در نیم‌قرن اخیر است. روند تغییرات فراوانی و شدت هر دوره با استفاده از آزمون من-کندال و برآوردگر شیب سن طی دوره ۲۰۱۸-۱۹۶۸ شناسایی شد. سپس با استفاده از روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی و روش تحلیل خوشهای، کل ایستگاه‌ها براساس روند تغییرات سالانه شاخصهای فراوانی و شدت بارش به ترتیب در پنج خوشه (فراوانی) و چهار خوشه (شدت) دسته‌بندی شدند. ایستگاه‌های خوشه ۱ و ۲ نمایانگر فراوانی دورههای بارشی با روند منفی شدید یا بدون روند هستند. این دو خوشه بیشتر در نیمهی جنوبی ایران استقرار یافتهاند. ایستگاه‌های خوشه ۴ و ۵ نمایانگر فراوانی دورههای بارشی با روند مثبت (ملایم) هستند که عمدتاً در بخش شمالی کشور واقع هستند. ایستگاه‌های خوشه ۳ نمایانگر فراوانی دورههای بارشی با روندهای کاهشی (ملایم) هستند که بیشتر در غرب و جنوب‌غرب ایران متمرکزند. نتایج خوشهبندی ایستگاه‌ها براساس شاخص شدت دورههای بارشی برخلاف نتایج فراوانی، الگوی خاصی را نشان نمیدهند؛ اما در خوشهی ۱ روندهای کاهشی شدیدی در طول نیم قرن اخیر تجربه شده است. ایستگاه‌های این خوشه بیشتر در مناطق شمالی کشور متمرکزند. سایر خوشهها تقریباً در تمام مناطق کشور پراکنده شدهاند. بر این اساس میتوان نتیجه گرفت که فراوانی دورههای بارشی در عرضهای شمالی کشور روندهای افزایشی (متوسط یا ضعیف) و شدت دورههای بارشی در این عرضها روند کاهشی شدیدی داشتهاند.
واژگان کلیدی: فراوانی بارش، شدت بارش، تحلیل مؤلفه‌های اصلی، خوشهبندی، روند.
نویسنده مسئول: khezerluyizoleykha@yahoo.com
