Yavarian H, Jalalian H, Tahmasebi A. Assessment of Farmers' Attitudes towards Water Scarcity Challenge and Its Adaptation Strategies in Villages of Bahar County (Hamadan Province, Iran). jgs 2023; 23 (71) : 2
URL:
http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3456-fa.html
یاوریان حسن، جلالیان حمید، طهماسبی اصغر. ارزیابی نگرش کشاورزان روستاهای شهرستان بهار به چالش کمآبی و ارائه راهبردهای سازگاری با آن. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1402; 23 (71) :21-38
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3456-fa.html
1- دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه خوارزمی تهران ، hasanyavarian@yahoo.com
2- دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی،دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
3- استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی،دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده: (4153 مشاهده)
آب نقش محوری در توسعه پایدار هر سرزمین به ویژه نواحی روستایی دارد. چالش کم آبی یکی از بزرگترین چالشهای قرن بیست و یکم است چراکه میتواند سرمنشأ بسیاری از تغییر و تحولات اجتماعی و اکولوژیک جهان باشد. بخش کشاورزی به عنوان مهمترین بخش اقتصادی نواحی روستایی به طور مستقیم تحت تاثیر کمبود منابع آب قرار دارد. بنابراین، شناسایی نگرش و راهکارهای بومی کشاورزان در مواجهه با کمآبی میتواند نقش کلیدی در اتخاذ راهبرد مناسب و ارتقای ظرفیت سازگاری جوامع روستایی داشته باشد. هدف این پژوهش بررسی نگرش کشاورزان در روستاهای شهرستان بهار در استان همدان نسبت به چالش کمآبی و شناسایی راهبردها و راهکارهای بومی مناسب برای تعدیل و سازگاری با مسئله کمآبی در منطقه است. این پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش، 68 روستای شهرستان بهار با 18376 خانوار است که طبق فرمول کوکران تعداد نمونه لازم برای تکمیل پرسشنامه 375 بهرهبردار به دست آمد. دادههای اصلی به شیوهء پیمایش میدانی با ابزار پرسشنامه گردآوری شد. روش نمونهگیری، تصادفی بوده و تعداد نمونه در هر روستا براساس روش انتساب متناسب با تعداد بهرهبرداران کشاورزی تعیین شد. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی در نرم افزار لیزرل انجام شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد نگرش روستاییان به چالش کمآبی به ترتیب، نگرش شناختی (بارعاملی 0/883)، نگرش رفتاری (بارعاملی 0/867) و نگرش احساسی (بارعاملی 0/517) بوده است. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که نگرش روستاییان به چالش کمآبی نگرشی شناختی – رفتاری است. براین اساس، 12 راهبرد سازگار با وضعیت منطقه، برای مدیریت بهینه منابع و بهرهوری آب زراعی پیشنهاد شده است.
شمارهی مقاله: 2