Behrouzinia T. The exploitation of “Grade of Membership (GoM) model” and “Combined Analysis method” in analysing of urban dynamics and urban hierarchy in Khorasan region (1956-2016). jgs 2021; 21 (63) : 16 URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3389-fa.html
بهروزی نیا طهمورث. بهرهگیری از مدلهای "درجه عضویت (GoM)" و "تجزیه و تحلیل ترکیبی (CA)" در تحلیل پویش شهرنشینی و نظام سلسله مراتبی شهرهای منطقه خراسان (1335-1395). نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1400; 21 (63) :291-313
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی تهران، ایران. ، tabehrouz@hotmail.com
چکیده: (4024 مشاهده)
با توجه به ضرورت مطالعه شبکه شهری و نقش و نظام سلسله مراتبی به منظور یافتن راه حلهایی برای جلوگیری از تمرکز بی حد و مرز جمعیت در شهرهای بزرگ و رفع مشکلات ناشی از آن، مقاله حاضر، سعی نموده است تا با بهره گیری از مدل درجه عضویت (GoM) و روش تجزیه و تحلیل ترکیبی (CA) و همچنین استفاده از شاخصهای رایج در این زمینه به بررسی تغییرات سلسله مراتب شهری منطقه خراسان طی سال های 1335 تا 1395، بپردازد. نتایج این پژوهش براساس مدل درجه عضویت (GoM) و روش تجزیه و تحلیل ترکیبی (CA) نشان میدهد که نظام شهری منطقه خراسان، به تبع از شرایط حاکم بر نظام شهری کشور، دچار گسستگی شده است، بر اساس روش تجزیه و تحلیل ترکیبی (CA) از سال 1365 تا 1385، شبکه شهری منطقه خراسان به سمت تعادل پیش رفته است. متاسفانه طی دهه 1385- 1395 به سمت عدم تعادل حرکت نموده است. لازم به ذکر است حین انجام پژوهش، مشخص گردید که نتایج برآمده از مدلها و شاخصهای رایج در این زمینه، با یکدیگر هماهنگ نبوده است. لذا با توجه به نتایج متفاوت و غیر همسو، برای نتیجه گیری نهایی ، از "مدل درجه عضویت (GoM)" و روش "تجزیه و تحلیل ترکیبی (CA)" استفاده شده است. این مدلها با رفع نتایج متفاوت و غیر همسوی شاخصهای قبلی به نتایج واقعیتری دست یافتند. نتایج بدست آمده از این دو مدل نشان داده است که بهرهگیری از روش آنها تا حدودی توانسته است در نتایج ناهمگن شاخصهای قبلی تعدیل و همگنی بوجود آورد.