دانشگاه سید جمال الدین اسدابادی ، h.climate@yahoo.com
چکیده: (6214 مشاهده)
بارش به عنوان یکی از عناصر سرکش آبوهوایی، دارای پراکنش شدید مکانی و زمانی در مقیاس جهانی و منطقهای است. در این پژوهش، از پایگاه داده مرکز اقلیمشناسی بارش جهان(GPCC) در بازهی زمانی 1960 تا 2009 میلادی(50 سال) به صورت ماهانه استفاده شده است. این دادهها دارای تفکیک مکانی 0/5 × 0/5 درجهی قوسی هستند و برای محدوده 0 تا 80 درجهی طول شرقی و 10 تا 50 درجهی عرض شمالی استخراج شده است. به این ترتیب، آرایهای به ابعاد 600 *12800 به دست آمد که بر روی سطرها، مکان(یاخته) و بر روی ستونها، زمان(ماه) قرار دارد. واکاوی سری زمانی بارش در نیمسدهی گذشتهی جنوب غرب آسیا(خاورمیانه) نشان داد که بارش در بهار(فروردین و اردیبهشت)، تابستان(تیر و شهریور) و در سراسر زمستان، روند کاهشی دارد. به طور سالانه، 2/35 درصد از پهنهی مورد بررسی دارای روند مثبت، 2/30 درصد، روند منفی و 93/35 درصد بدون روند است. بیشترین روند مثبت بارش از آن شهریورماه با 6/5 درصد و بالاترین روند منفی به مردادماه با 5 درصد اختصاص دارد. بخشهایی از افغانستان، پاکستان، عراق، ترکیه و به صورت پراکنده در ایران مرکزی و نواحی واقع در عرضهای پایینتر جغرافیایی، دارای روند مثبت و بخشهای شرقی و شمالغربی ایران و بخشهای پراکندهای از کشورهای خاورمیانه نیز دارای روند کاهشی بارش هستند. همچنین اغلب کشورهای این پهنه در طول سال یا فاقد شیب روند و یا شیب روند بسیار ناچیزی دارند. البته بیشترین درصد مساحت شیب روند بارش 0 تا 5/0 است و تمرکز آن با روند بارش تطابق نسبی دارد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اب و هواشناسی