دوره 17، شماره 47 - ( 10-1396 )
جلد 17 شماره 47 صفحات 257دوره241فصل__Se |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
azizi G, sharifi L. Spatial Analysis of thunder storm in Iran. jgs 2017; 17 (47) :241-257
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-2914-fa.html
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-2914-fa.html
عزیزی قاسم، گرامی محمدصالح، شریفی لیلا. تحلیل فضایی توفان‌های تندری در گستره کشور ایران. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1396; 17 (47) :241-257
قاسم عزیزی* 
1، محمدصالح گرامی2، لیلا شریفی2
1، محمدصالح گرامی2، لیلا شریفی2
1- دانشگاه تهران ، ghazizi@ut.ac.ir
2- دانشگاه تهران
2- دانشگاه تهران
چکیده: (6435 مشاهده)
طوفان‌های تندری به دلیل اثرات مهم خسارتباری که بر انسان و محیط طبیعی دارند، پدیده اقلیمی بسیار مهمی به شمار می‌روند. بررسی‌ها نشان داده است که عامل ارتفاع و عرض جغرافیایی دو متغیر مهمی هستند که می‌توانند بر میزان وقوع این پدیده اثرگذار باشند. بنابراین هدف اصلی از پژوهش حاضر، تحلیل فضایی رفتار پدیده رعدوبرق و میزان اثرپذیری آن از مؤلفه‌هایی چون ارتفاع و عرض جغرافیایی در گستره ایران می‌باشد. بر این اساس ابتدا داده‌های ماهانه وقوع طوفان‌های تندری 118 ایستگاه همدید ایران، طی سال‌های 1991 تا 2010 از سازمان هواشناسی کشور اخذ شد و به‌وسیله سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و روش درونیابی کریجینگ (Universal)، نقشه‌های سالانه و فصلی کل ایران تولید گردید. در ادامه برای درک بهتر اثرپذیری طوفان‌های تندری از ارتفاع و عرض جغرافیایی، به‌وسیله نرم‌افزار CerveExpert نمودارهای فصلی و سالانه به همراه میزان همبستگی هریک تولید و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد که بیشترین طوفان‌های تندری سالانه در شمال غرب ایران رخ می‌دهد و کمترین میزان آن بر نواحی مرکزی و شرقی کشور منطبق است. همچنین طبق تحلیل‌های فصلی، بااینکه بیشترین میزان پراکندگی ایستگاه‌ها در ارتفاع 800 تا 1300 متری قرار دارد، اما حداکثر وقوع این پدیده در فصول مختلف ایستگاه‌ها از ارتفاع صفر تا 2200 متری تغییر دارد. نتیجه کلی نشان می‌دهد که عامل ارتفاع، همبستگی کمی با وقوع پدیده طوفان تندری داشته و بیشترین همبستگی مربوط به عامل عرض جغرافیایی است.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اب و هواشناسی
فهرست منابع
1. بابازاده، سید احمد، جاوری، مجید. 1388. تحلیل رگرسیونی داده‌های اقلیمی با استفاده از ایستگاه‌های انتخابی ایران. پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری پیش، صفحه 95-107 شماره 1.
2. جهانبخش اصل، سعید، میرهاشمی، حمید ، بلواسی، مهدی. 1394. بررسی روند تغییرات فراوانی روزهای همراه با طوفان تندری در ایران با استفاده از روش‌های ناپارامتریک. تحقیقات جغرافیایی 2. 33-46.
3. خبری،زهرا، نژادکورکی، فرهاد، 1392. آنالیز روند زدایی در مدل کریجینگ و نقش آن در تهیه نقشه پراکنش آلودگی هوا. شانزدهمین همایش ملی بهداشت محیط ایران-مهر 1392. Tabriz university of medical sciences.
4. رسولی، علی اکبر، جوان، خدیجه. 1391. تحلیل روند وقوع طوفان‌های رعدوبرقی در نیمه غربی ایران با کاربرد آزمون‌های ناپارامتری. فضای جغرافیایی، دوره 12, شماره 38; از صفحه 111 تا صفحه 126.
5. رفعتی، سمیه، حجازی زاده، زهرا، کریمی، مصطفی. 1393، تحلیل همدیدی شرایط رخداد سامانه‌های همرفتی با بارش بیش از 10 میلی‌متر در جنوب غرب ایران ، دوره 46، شماره 2، صفحه 137تا 156.
6. زرین، آذر، مفیدی،عباس. 1390. آیا پرفشار جنب‌حاره‌ای تابستانه بر روی ایران زبانه‌ای از پرفشار جنب‌حاره‌ای آزور است بررسی یک نظریه. یازدهمین کنگره جغرافیدانان ایران.
7. سلیمانی، کریم، صفری شاد، مهتاب. 1390. تأثیر عوامل اقلیمی بر روند تغییرات عملکرد محصول کیوی (مطالعه موردی استان مازندران). اولین کنفرانس ملی هواشناسی و مدیریت آب کشاورزی
8. عزیزی، قاسم، نیری، معصومه، رستمی، جلیلیان، شیما.1388. "تحلیل سینوپتیک بارش‌های سنگین در غرب کشور (مطالعه موردی: بارش دوره 7–14 مارس 2005، 16 تا 24 اسفند 1385)."، دوره 1, شماره 4; از صفحه 1 تا صفحه 13.
9. عساکره، حسین، 1390. کتاب مبانی اقلیم‌شناسی آماری، نشر دانشگاه زنجان.
10. علیجانی، بهلول.1391. کتاب آب‌وهوای ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور، صفحه 117.
11. علیزاده،امین،کمالی،غلامعلی،موسوی،فرهاد،موسوی بایگی،محمد.1380.کتاب هوا و اقلیم‌شناسی،چاپ دوم،انتشارات دانشگاه فردوسی.
12. علیجانی، بهلول، جعفرپور، زین‌العابدین، علی‌اکبر بیدختی، عباسعلی، مفیدی، عباس. 1386. تحلیل سینوپتیکی الگوهای گردشی بارش‌های موسمی جولای 1994 در ایران. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دوره 7, شماره 10; از صفحه 7 تا صفحه 38.
13. قویدل رحیمی، یوسف، باغبانان، پرستو، فرج زاده اصل، منوچهر.1393. روند تغییرات زمانی مخاطره طوفان تندری در ایران، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دوره 19، شماره 2، صفحه 185 تا 209.
14. کاویانی،محمدرضا،علیجانی،بهلول.1391.کتاب مبانی آب‌وهواشناسی،انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).
15. گرامی، محمد صالح.1394. بررسی سازوکار وقوع بارش‌های بهاره در شمال غرب ایران، راهنما: عباس مفیدی، مشاور: آذر زرین، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات، گروه جغرافیا.
16. لشکری، حسن، حجتی، زهرا. 1391. تحلیل سینوپتیکی - دینامیکی طوفان‌های تندری در جنوب غرب کشور. اطلاعات جغرافیایی (سپهر) 82. 14.
17. لشگری، حسن؛ آقاسی، نوشین.1391. تحلیل سینوپتیکی طوفان‌های تندری تبریز در فاصله زمانی 1996-2005، نشریه علمی پژوهشی جغرافیا و برنامه‌ریزی، سال 17، شماره 45، صفحه 234-203.
18. محمدی، فرشته، صلاحی، برومند، همتی، رسول.1391. بررسی طوفان‌های تندری غرب کشور با رویکرد کاهش خسارات محصولات کشاورزی، اولین همایش ملی توسعه پایدار در مناطق خشک و نیمه‌خشک.
19. معصوم پور سماکوش،جعفر، فجاد، احمد. 1394. واکاوی آماری–ترمودینامیکی طوفان‌های تندری ایران، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای، سال. ۱۳، شماره. ۲، از صفحه 228 تا صفحه 248.
20. مفیدی، عباس، حسین زاده، سید رضا ، محمدیاریان، محترم. 1392. پهنه‌بندی مخاطرات جوی منطقه‌ی شمال شرق ایران. جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره 2, شماره 6; از صفحه 1 تا صفحه 16.
21. مهدوی، مسعود؛ طاهرخانی، مهدی.1391. کتاب کاربرد آمار در جغرافیا، نشر قومس.
22. نجارسلیقه، محمد.1380. الگوهای سینوپتیکی بارش‌های تابستانه جنوب شرق ایران، تحقیقات جغرافیایی، دوره 16, شماره 3 (پیاپی 62); از صفحه 114 تا صفحه 125.
23. C. Donald, Ahrens. 2005. Meteorology today, pp.497.
24. Dai, A.2001. Global Precipitation and Thunderstorm Frequencies. Part I: Seasonal and Interannual Variations. Journal of climate, (s): 14(6) 1092-1111.
25. Etkin, D. and S.E. Brun, 2001, Canada's Hail Climatology, pp.1977-1993.
26. Florin Necula, M., "Recent Changes in Thunderstorm Activity in Vaslui", Present Environment and Sustainable Development, Vol.4, Pp. 407-414, 2010.
27. Hyams, D. G., CurveExpert software, http://www.curveexpert.net, 2010.
28. Lin-Lin.Zheng, Jian-Hua. Sun, Jie.Wei. 2010.Thunder events in China,980-2008.1-20.
29. Loginov,v.F,Volchek,A.A,Shpoka,I. N,2010"Estimation of the Role of Various Factors in Thunderstorm Formation on the Territory of Belarus"Russian Meteorology and Hydrology.vol.35,No.3,pp. 175-181.
30. Mazurkin P.M. Solution of the twenty third problem of Hilbert // Interdisciplinary research in the field of mathematical modeling and computer science. Proceedings of the 3-rd scientific and practical internet-conference. Ulyanovsk: SIMJET, 2014. P 269-277.
31. Nastos, P.T.;matsangouras,I.T. and Chronis, T.G. 2014. Spatio-temporal analysis of lightning activity over Greece Preliminary results derived from the recent state precision lightning network. Atmospheric Research, 144:207-217.
32. Rasuly,A.A, (2004), eremporal and spatial study of Thunderstorm Rainfall in the Greater Sydney Region", International Conference on Storms(5-9 July), Australia.
33. Villarini, G. and smith,J. A. 2013. Spatial and temporal variability of cloud-to-ground lightning over the continental U.s during the period 1995-2010. Atmospheric Research, 124:137-148.
34. Pinto, O. Jr., I.R.C.A. Pinto & M.A.S. Ferro, "A Study of the Long-Term Variability of Thunderstorm Days in Southeast Brazil", Journal of Geophysical Research: Atmospheres, Vol. 118, No. 11, Pp. 5231-5246, 2013.
35. C. Donald, Ahrens. 2005. Meteorology today, pp.497.
36. Dai, A.2001. Global Precipitation and Thunderstorm Frequencies. Part I: Seasonal and Interannual Variations. Journal of climate, (s): 14(6) 1092-1111.
37. Etkin, D. and S.E. Brun, 2001, Canada's Hail Climatology, pp.1977-1993.
38. Florin Necula, M., "Recent Changes in Thunderstorm Activity in Vaslui", Present Environment and Sustainable Development, Vol.4, Pp. 407-414, 2010.
39. Hyams, D. G., CurveExpert software, http://www.curveexpert.net, 2010.
40. Lin-Lin.Zheng, Jian-Hua. Sun, Jie.Wei. 2010.Thunder events in China,980-2008.1-20.
41. Loginov,v.F,Volchek,A.A,Shpoka,I. N,2010"Estimation of the Role of Various Factors in Thunderstorm Formation on the Territory of Belarus"Russian Meteorology and Hydrology.vol.35,No.3,pp. 175-181.
42. Mazurkin P.M. Solution of the twenty third problem of Hilbert // Interdisciplinary research in the field of mathematical modeling and computer science. Proceedings of the 3-rd scientific and practical internet-conference. Ulyanovsk: SIMJET, 2014. P 269-277.
43. Nastos, P.T.;matsangouras,I.T. and Chronis, T.G. 2014. Spatio-temporal analysis of lightning activity over Greece Preliminary results derived from the recent state precision lightning network. Atmospheric Research, 144:207-217.
44. Rasuly,A.A, (2004), eremporal and spatial study of Thunderstorm Rainfall in the Greater Sydney Region", International Conference on Storms(5-9 July), Australia.
45. Villarini, G. and smith,J. A. 2013. Spatial and temporal variability of cloud-to-ground lightning over the continental U.s during the period 1995-2010. Atmospheric Research, 124:137-148.
46. Pinto, O. Jr., I.R.C.A. Pinto & M.A.S. Ferro, "A Study of the Long-Term Variability of Thunderstorm Days in Southeast Brazil", Journal of Geophysical Research: Atmospheres, Vol. 118, No. 11, Pp. 5231-5246, 2013.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
CC BY
نشریه «تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی» به‌طور کامل الزامات انتشار دسترسی آزاد را طبق«CreativeCommons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)» رعایت می‌کند.
