اسفندیاری فریبا، جدیقشلاقایلخچی صغری، پیروزی الناز. تحلیلی بر مکانیابی جهات بهینهی گسترش فیزیکی شهرستان گرمی با استفاده از مدل VIKOR. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1397; 18 (51) :41-63
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-2637-fa.html
1- دانشگاه محقق اردبیلی ، Fariba_sfandyary@yahoo.com
2- دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده: (5772 مشاهده)
امروزه توسعه فیزیکی بیرویه و ناموزون شهری، آثار و پیامدهای متعددی را برجای گذاشته و شهرها را با مسایل و معضلات خاصی روبرو نموده است. شهرستان گرمی نیز به دلیل موقعیت جغرافیایی خود و قرارگیری بر روی پهنههای پرشیب و کوهستانی دارای محدودیتهای متعددی است. بنابراین بررسی و تجزیه و تحلیل پدیدههای مختلف طبیعی و عوامل انسانی منطقه و در نهایت ارائه راهکارهای کنترل و برخورد منطقی با این فرآیندها و محدودیتهای حاصل از آنها ضروری است. در همین راستا تحقیق حاضر با علم به اهمیت موضوع و با هدف بررسی مناطق مستعد جهت توسعه شهری تدوین گردیده است. جهت تجزیه و تحلیل فضایی و ارزیابی چند معیاری از نرمافزار Edrisi، و برای استانداردسازی ارزشها (مقادیر) و یکسانسازی مقیاسها در لایههای نقشهای، از روش استانداردسازی بر مبنای درجه عضویت در تابع فازی استفاده گردید. برای وزندهی به معیارها نیز روش Critic انتخاب شده و در تحلیل نهایی ارزیابی چند معیاری، تکنیک VIKOR مورد استفاده قرار گرفته و جهات مطلوب توسعه شهری تعیین شده است. نتایج نشان میدهد که بهترین جهت در اولویت اول برای توسعه، جنوبغربی شهر بوده و در اولویت دوم جهات شمال شرقی و تا حدودی اراضی شرق میباشد. همچنین تجزیه و تحلیل شاخصها و متغیرهای منتخب و بررسی نقشه نهایی حاصل از مدل ویکور، نشان داد که مهمترین عوامل طبیعی تاثیرگذار بر توسعه فیزیکی شهر در محدوده مورد مطالعه ویژگیهای تیپ اراضی، جنس خاک و جهت شیب میباشد. از مهمترین عوامل انسانی تاثیرگذار هم شاخصهای کاربری زمین است.