1- کارشناس ارشد توسعه ی روستایی، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه یاسوج،
2- استادیار ترویج و توسعه ی کشاورزی، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه یاسوج ، email: mahmadvand@yu.ac.ir
چکیده: (5023 مشاهده)
مدلسازی توسعهیافتگی، ابزاری کارآمد در ایجاد شناخت کافی از سرزمین و پراکنش توسعه آن است. از این رو، هدف پژوهش حاضر مدلسازی سطوح توسعهیافتگی مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان بویراحمد است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر تجزیه و تحلیل عددی دادهها، تحقیقی کمّی است که به شیوه پیمایش صورت پذیرفته است. جامعهی آماری پژوهش، روستاهای 20 خانوار و بالاتر بخش مرکزی شهرستان بویراحمد (89 روستا)است که 566 خانوار، مورد مطالعه قرار گرفتند. برای گردآوری دادهها، افزون بر اَسناد (سالنامههای آماری استان و گزارشهای بایگانی شده)، پرسشنامه محقق ساخته به کار رفت. ضریب آلفای کرونباخ (561/0- 955/0) به دست آمده، از بهینهگی پرسشنامه حکایت داشت. به منظور مدلسازی سطوح توسعهیافتگی، با نگرشی انداموار شاخصها انتخاب و از تئوری مجموعههای فازی، تحلیل سلسله مراتبی و روش وایکور استفاده به عمل آمد. مقاله حاضر رویکرد جدیدی برای سنجش درجهی توسعهیافتگی مناطق ارایه میدهد. در واقع در این رویکرد روستاها بر مبنای ایدهآلهایی مورد سنجش قرار میگیرند که وضعیت آنها از لحاظ توسعهیافتگی مشخص است. تحلیل نتایج حاصل از رویکرد مذکور نشان داد که روستاهای مورد مطالعه با میانگین درجهی توسعهیافتگی 387/0 (دامنه میانگین بین صفر و یک) در وضعیت نامناسبی از لحاظ توسعهیافتگی قرار دارند. فزون بر آن، بالاترین درجهی توسعهیافتگی به روستای سرابتاوه (635/0) تعلق دارد به نحوی که این روستا به 63 درصد از سطح ایدهآل شاخصهای مورد بررسی دسترسی دارد. همچنین روستای گاوبرگ با درجهی توسعهیافتگی 182/0 در انتها قرار دارد که بیان کنندهی وضعیت بحرانی آن روستا میباشد.