کامبیز هدایت نسب، احمد ادیب، کامران گشتاسبی، مسعود منجزی،
جلد ۷، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۲ )
چکیده
انواع مختلفی از تحلیلهای عددی مانند روش عناصر محدود، روش عناصر مرزی و روش عناصر مجزا در مکانیک سنگ و در کارهای مهندسی برای طراحی سازههای سنگی مانند تونلها، حفریات زیرزمینی، شیبها، فونداسیون سد و ... استفاده میشوند. در این مقاله، نتایج حاصل از تحلیل برگشتی تونل کوهین واقع در قطعۀ اول راه آهن قزوین ـ رشت ارائه شده است. هدف اصلی این پژوهش اجرای تحلیل برگشتی تونل یادشده با استفاده از مدلهای عددی است. برای مدلسازی تونل ۲ مقطع مختلف با استفاده از نرمافزار Flac ۲D تحلیل شده است، که شامل مقاطع ۱۵۰+۳۰ و ۹۰۰+۳۰ هستند. برای انجام تحلیل برگشتی، بازۀ مناسب برای پارامترهای ژئومکانیکی با توجه به آزمایشهای انجام شده بر روی مغزهها، تعیین شد. با استفاده از روش مستقیم تحلیل برگشتی، خطاهای بهدست آمده از مدلها در چندین مرحله تصحیح و در نهایت پارامترهای ژئومکانیکی کنترلی در ایستگاه اندازهگیری ۱۵۰+۳۰ بهصورتE = ۰,۳ GPa (مدول الاستیسیته)، C = ۰.۲۱ MPa (مقاومت چسبندگی) و &phi = ۳۴̊ (زاویۀ اصطکاک داخلی) و در ایستگاه اندازهگیری ۹۰۰+۳۰ بهصورت E= ۰.۳ GPa (مدول الاستیسیته)،C= ۰.۲۱ MPa (مقاومت چسبندگی) و &phi = ۳۵̊ (زاویۀ اصطکاک داخلی) بهدست آمده است. پارامترهای ژئومکانیکی بهدست آمده از تحلیل برگشتی، کاملاً در بازۀ در نظر گرفته شده قرار گرفته است و با نتایج حاصل از آزمایشهای انجام شده بر روی مغزهها، مطابقت دارند. بر این اساس و با توجه به تطابق پارامترهای ژئومکانیکی بهدست آمده از تحلیل برگشتی با پارامترهای استفاده شده در طراحی تونل، طراحی تونل و روش ساخت آن تأیید شد.