جستجو در مقالات منتشر شده


3 نتیجه برای فرقانی
زیست دسترس پذیری و غلظت فلزات سنگین در خاک‌ها و گیاهان اطراف سد باطله معدن ایرانکوه
مهسا رخ بر، افشین قشلاقی، گیتی فرقانی،
جلد 11، شماره 4 - ( جلد 11 شماره 4 زمستان 1396 1396 )
چکیده

معدن­کاری از منابع بالقوه ورود فلزات به داخل محیط به­ویژه خاک و گیاهان است. در این پژوهش غلظت و  دسترس­پذیری فلزات سنگین در خاک­ها و گیاهان اطراف سدهای باطله معدن ایرانکوه به‌عنوان بزرگ‌ترین معادن سرب و روی کشور بررسی شده است. برای این منظور 31 نمونه خاک از زمین­های گلخانه‌ای اطراف سد باطله فرآوری معدن برداشت شد و غلظت فلزات سنگین، محتوای دسترس­پذیر آن­ها به‌همراه برخی خواص فیزیکوشیمیایی خاک اندازه­گیری شد. نتایج نشان‌دهندۀ غلظت بالای فلزات Zn، Pb و Cd در نمونه‌های خاک (میانگین به‌ترتیب 955، 261 و 17/2 میلی‌گرم بر کیلوگرم) است و با نزدیک شدن به سد باطله بر درجۀ آلودگی هر سه فلز افزوده می‌شود. هم‌چنین این سه فلز با سایر فلزات هم‌بستگی ضعیفی داشته و از بین خواص خاک نیز با درصد رس هم‌بستگی معناداری نشان می‌دهند. برای استخراج فلزات از 17 نمونه خاک منطقه از محلول DTPA استفاده شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده از این روش، سهم غلظت دسترس­پذیر از غلظت کل برای فلز Cd از دو فلز دیگر بیش‌تر است (60 % برای کادمیم، 20 % برای روی و 10 % برای سرب) و با توجه به ماهیت قلیایی نمونه‌های خاک بخش دسترس‌پذیر برای هر سه فلز درصد کمی از غلظت کل آن­ها را شامل می‌شود. تعیین غلظت کل فلزات در سبزیجات کشت شده در خاک‌های گلخانه‌ای (گیاه ریحان- (Ocimum basilicumنیز نشان داد که غلظت هر سه فلز بررسی شده بسیار بیش‌تر از غلظت مجاز آن در گیاهان غیرآلوده است و هم‌بستگی منفی و معناداری بین غلظت فلزات در ریشه و میزان زیست­دسترس­پذیر آن­ها در خاک دیده می­شود. که با توجه به نتایج، مصرف این سبزیجات می‌تواند با ایجاد خطر سلامتی برای مصرف‌کنندگان در طولانی مدت همراه باشد


ارزیابی پتانسیل تولید زهاب اسیدی توسط باطله‌های زغال‌شویی: مطالعه موردی کارخانه زغال‌شویی شمال شرق دامغان
خانم نجمه محمدی، دکتر گیتی فرقانی تهرانی، دکتر افشین قشلاقی،
جلد 16، شماره 4 - ( زمستان 1401 )
چکیده
زهاب اسیدی معدن یکی از مهم­‌ترین مشکلات زیست‌­محیطی مرتبط با معدنکاری و از مهم‌­ترین منابع آلوده­‌ کننده محیط زیست می‌­باشد که بر اثر اکسایش کانی‌­های سولفیدی به ویژه پیریت تولید می­‌شود. در این پژوهش، پتانسیل تولید اسید باطله‌های کارخانه زغال­‌شویی مهماندوست واقع در شمال شرق دامغان مورد مطالعه قرار گرفته است. به این منظور، مطالعات کانی­‌شناسی، ژئوشیمیایی و آزمون­‌های استاتیک بر روی 7 نمونه معرف انجام شد. نتایج به دست آمده نشان می‌­دهد که باطله‌های زغال­‌شویی نسبت به عناصر مس و منگنز بدون غنی‌­شدگی، نسبت به نیکل و کبالت دارای غنی­‌شدگی متوسط، نسبت به کروم، روی و آنتیموان دارای غنی­‌شدگی قابل ملاحظه، نسبت به کادمیم و آرسنیک و سرب دارای غنی‌­شدگی شدید و نسبت به سرب و مولیبدن دارای غنی‌­شدگی بسیار شدید هستند. کانی‌­های موجود در باطله‌ها شامل کوارتز، موسکویت، کلینوکلر، کائولینیت، ایلیت، مونت­موریلونیت، کلسیت و پیریت می‌­باشد. در بیشتر باطله‌های مورد مطالعه، pH  گل اشباع کمتر از 3 و هدایت الکتریکی گل اشباع بیشتر از 2000 میکروموس بر سانتی­متر می‌­باشد و پتانسیل خنثی­‌سازی خالص (NNP) کمتر از 20- است. همچنین در بیشتر نمونه­‌ها پتانسیل تولید اسید خالص (NAPP) مثبت است و نسبت پتانسیل خنثی‌­سازی (NPR) کمتر از 1 می‌­باشد. pH تشکیل اسید خالص (NAG pH) این نمونه­‌ها کمتر از 5/4 و نسبت ظرفیت خنثی‌­سازی اسید به حداکثر پتانسیل تولید اسید (ANC/MPA) کمتر از 1 است. با توجه به نتایج آزمون‌­های استاتیک، احتمال تولید زهاب اسیدی توسط باطله‌­های مورد مطالعه وجود دارد، بنابراین اعمال تمهیدات مدیریتی به منظور کنترل تولید اسید در منطقه ضروری است.

بررسی ویژگی‌های هیدروشیمیایی و کیفیت آب رودخانه گرمابدشت، استان گلستان، شمال شرق ایران
خانم شقایق سمیعی راد، دکتر گیتی فرقانی، دکتر هادی جعفری،
جلد 18، شماره 3 - ( پائیز 1403 )
چکیده
به منظور مطالعه هیدروشیمی و ارزیابی کیفیت آب رودخانه گرمابدشت، 10 نمونه آب در خرداد ماه 1401 در طول رودخانه برداشت شد. ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی (pH، هدایت الکتریکی، جامدات حل‌­ شده کل)، غلظت یون‌های اصلی و پارامترهای بیولوژیکی و میکروبی (مقدار اکسیژن حل ­شده، اکسیژن‌خواهی زیستی، اکسیژن‌خواهی شیمیایی و باکتری‌های کلی‌فرم) توسط روش‌های استاندارد اندازه‌گیری شد. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که pH نمونه‌های آب بین 7/9 تا 8/4  و مقدار هدایت الکتریکی نمونه‌های آب بین 376 تا 665 میکروزیمنس بر سانتی‌متر متغیر است. از نظر سختی نمونه‌های آب در رده سخت قرار می‌گیرند. غلظت یون‌های اصلی، فسفات و نیترات در محدوده مجاز برای آشامیدن است. با محاسبه نسبت‌های یونی و رسم نمودار دورو، مشخص شد که شیمی آب رودخانه گرمابدشت توسط فرآیند انحلال کنترل می‌شود. موقعیت نمونه‌­ها بر روی نمودار پایپر نشان می­‌دهد که تیپ و رخساره‌ نمونه‌های آب رودخانه بی‌کربناته کلسیک، بی‌کربناته منیزیک و سولفاته کلسیک می‌باشد. بر اساس نمودار ویلکاکس، آب رودخانه گرمابدشت برای مصارف کشاورزی مناسب است. پارامترهای سدیم کربنات باقی‌مانده و درصد سدیم نیز مؤید این نتیجه­‌گیری است، اما بر اساس شاخص خطر منیزیم، آب رودخانه گرمابدشت برای مصرف کشاورزی نامناسب است. نتایج آنالیزهای بیولوژیکی و میکروبی نشان می‌دهد که مقدار اکسیژن حل­ شده همه نمونه‌ها در حد مجاز است، اما میزان اکسیژن‌خواهی زیستی و اکسیژن‌خواهی شیمیایی در برخی ایستگاه‌ها به دلیل ورود پساب دامداری‌ها و کشاورزی از حد مجاز فراتر رفته است. همچنین تمام نمونه‌ها دارای آلودگی میکروبی هستند که این امر می­ تواند بر سلامت مصرف ­کنندگان آب رودخانه گرمابدشت تأثیرات منفی داشته باشد. بررسی شاخص­ کیفیت آب نیز نشان می­دهد که به جز نمونه­‌های بالادست، کیفیت سایر نمونه‌­ها برای مصرف شرب در رده بد تا متوسط قرار دارد.

صفحه 1 از 1     

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به نشریه زمین شناسی مهندسی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Engineering Geology

Designed & Developed by : Yektaweb