خانم الهه بی غم لعل آبادی، دکتر نیلوفر میکاییلی، خانم راضیه حاجی مرادی،
دوره ۹، شماره ۴ - ( دوره نهم، شماره چهارم، زمستان ۱۴۰۰ )
چکیده
کاهش خاص بودن حافظه به عنوان یکی‌از فرایند‌های شناختی اصلی در افسردگی مطرح شده است. هدف پژوهش‌حاضر کاهش علائم افسردگی و رفتار کم‌تحرک در نوجوانان دختر مبتلا به اختلال افسردگی از طریق آموزش اختصاصی سازی خاطرات می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شبه‌آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام دانش‌آموزان۴ مدرسه دولتی و غیر‌دولتی شهر کرمانشاه در سال۱۴۰۰ بود که به روش نمونه گیری تصادفی‌خوشه ای انتخاب شدند. سپس بر روی ۳۵۰ دانش‌آموز این ۴ مدرسه آزمون افسردگی(رایندولز، ۱۹۸۹) و رفتار کم‌تحرک (فیشر و همکاران،۲۰۱۲) اجرا شد. از بین ۶۷ دانش‌آموزی که دارای افسردگی بالاتر از ۶۰ و رفتار کم‌تحرک بالاتر از ۱۱ ساعت و ۴۰ دقیقه در هفته بودند، بر اساس ملاک های شمول و به صورت در دسترس ۳۰ نفر انتخاب شدند و به روش تصادفی ساده در دو گروه‌آزمایش (۱۵ نفر) وکنترل (۱۵نفر) گمارده شدند. سپس‌گروه آزمایش تحت آموزش‌اختصاصی‌سازی خاطرات (رایز،۲۰۰۹) قرار گرفت، که این آموزش به صورت ۶ جلسه‌گروهی ۹۰ دقیقه‌ای‌در هر‌هفته‌انجام شد. نتایج این مطالعه نشان داد که آموزش اختصاص سازی خاطرات سرگذشتی می‌تواند باعث‌کاهش‌رفتار کم‌تحرک وعلائم‌افسردگی با معنی‌داری در سطح (P=۰/۰۰۱) در نوجوانان دختر دارای افسردگی شود. به طور کلی، می توان نتیجه گرفت‌که آموزش اختصاصی سازی حافظه سرگذشتی روش مؤثری برای کاهش افسردگی و رفتار کم تحرک است و با توجه به سهولت و تعداد کم جلسات این آموزش می‌توان از آن درکنار سایر درمان‌ها برای کاهش آسیب پذیری به افسردگی سود جست.
