آقای سعدی ایازی، دکتر سجاد رضائی، دکتر اشکان ناصح، دکتر مریم کوشا،
دوره 11، شماره 2 - ( دوره یازدهم، شماره دوم، تابستان 1402 )
چکیده
اختلال نارسایی توجه/ بیشفعالی (ADHD) یکی از شایعترین اختلالهای عصبی-رشدی است و تلاش برای بهبود روشهای تشخیصی آن ادامه دارد. در این مطالعه با استفاده از نرمافزار CogLab مدلی تشخیصی تدوین و معرفی شود تا بهعنوان ابزاری کمکی برای تشخیص ADHD به روانشناسان یاری رساند. در بستر یک طرح توسعهای و مورد-شاهدی با استفاده از نمونهگیری هدفمند در شهر رشت، 93 کودک با تشخیص ADHD با تشخیص یک فوق تخصص روانپزشکی اطفال، انتخاب شدند. از والدین هر دو گروه (مورد و شاهد) نیز مصاحبه بالینی گرفته شد و پس از تکمیل پرسشنامه علائم مرضی کودکان نسخه4-CSI، اطلاعات جمعیت شناختی آنها جمعآوری شد. گروه شاهد نیز شامل 33 نفر از دانشآموزان شاغل بهتحصیل از مدارس رشت فاقد اختلال با استفاده از پرسشنامه علائم مرضی کودکان نسخه چهارم CSI-4 انتخاب شدند. هر دو گروه در شرایط یکسان با استفاده از بخش توجهِ نرمافزار CogLab بهآزمونهای کشف تغییر و نشانه دهی فضایی پاسخ دادند. دادههای توسط SPSS-24 پردازش شدند. در تحلیل تشخیص، نتایج نشان داد حالتِ نسبتِ پاسخ صحیحِ کشف تغییر در حالت سوسو بیشترین قدرت پیشبینی در تفکیک و تمایز طبقات بین گروه مورد و شاهد را داشته است و نتایج تابع تشخیصی در بخش اعتبارسنجی متقابل، در دو گروه مورد و شاهد توانست 6/80 درصد از کل افراد گروه ADHD(مورد) و همچنین 7/72 از کل افراد گروه شاهد را درست گروهبندی کند. آزمون کشف تغییر و نشانهدهی فضایی در بستر نرمافزار CogLab میتواند بهعنوان ابزاری کمکی در خدمت روانشناسان، برای کمک بهفرایند تشخیص در کودکان مبتلابه ADHD مورداستفاده قرار گیرد.